فهرست مطالب
تفکر منطقی یکی از بهترین روش‌های تجزیه‌وتحلیل یک وضعیت و ارائه راه‌حل معقول برای حل آن است. اما چگونه منطقی فکر کنیم و تفکر منطقی را در خودمان پرورش بدهیم؟ پاسخ شما در ادامه این مقاله نوشته شده است. کمی صبر داشته باشید و برای دانستن روش‌های تقویت تفکر منطقی در ذهن، در ادامه با ما همراه باشید.
تفکر منطقی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد
بد نیست قبل از اینکه به سؤال چگونه منطقی فکر کنیم جواب بدهم، کمی بیشتر از تفکر منطقی و خصوصیات آن بدانیم.
وقتی درباره یک گزاره یا عبارت از لفظ منطقی استفاده می‌کنیم، منظورمان این است که این گزاره معنای خاصی دارد. مهارت‌های تفکر منطقی به مهارت‌هایی اطلاق می‌شوند که بر وظایف در حال انجام متمرکز می‌شوند تا با استفاده از دنبال کردن زنجیره تفکر و ارتباط دادن معانی باهم، به منطقی‌ترین نتیجه ختم شوند.
شاید بسیاری از افراد این مسئله را ندانند اما همه ما روزانه با چالش‌هایی روبه‌رو می‌شویم که به لطف مهارت تفکر منطقی آن را حل‌وفصل می‌کنیم. وقتی قیمت‌ها را در سوپر مارکت می‌خوانیم و با جمع و تفریق قیمت‌ها محاسبه می‌کنیم که می‌توانیم همه آنچه می‌خواهیم را می‌توانیم با قیمت کمتری بخریم یا نه از مهارت منطقی استفاده کرده‌ایم.
وقتی سعی می‌کنیم وظایف روزانه را به‌دقت محاسبه کنیم و تعهداتمان را به‌جا بیاوریم، درواقع تفکر منطقی ما چرخ‌های خود به حرکت درآورده است تا راه‌حل مناسبی پیدا کند.
اگر کمی با انجام وظایفتان مشکل دارید یا نمی‌توانید چالش‌ها را با موفقیت پشت سر بگذارید، نیاز به تقویت مهارت منطقی خودتان دارید.
می‌توانید در همین ارتباط، این مقاله ما را هم بخوانید: تفکر منطقی چیست؟
تفکر منطقی چطور کار می‌کند؟
یکی از جالب‌ترین کارکردهای مغز، تأثیر متفاوت دو نیمکره بر رفتار ذهن است. اینکه چگونه منطقی فکر کنیم یا اصلاً اینکه چطور فکر کنیم، تا حدود زیادی به تسلط یکی از دو نیمکره بر دیگری ارتباط دارد.
حتماً می‌دانید بین دو نیمکره مغز ما، تقسیم‌کار صورت گرفته است. وظایف نیمکره راست مغز مربوط به ایفاگری نقش احساسات در رفتار، استعداد هنری، خلاقیت و ادبیات است. اما نیمکره مغز چپ مسئول رفتارهای منطقی، محاسبات ریاضی و فعالیت‌های علمی و تجربی است.
البته بین دو نیمکره ارتباط متقابل و همکاری وجود دارد، اما همیشه یکی از دو نیمکره بر دیگری تسلط بیشتری دارد و افرادی که نیمکره سمت چپشان بر نیمکره راست مسلط است، توانایی بیشتری در تفکر منطقی و استدلال‌های منطقی دارند.
بااین‌حال تأثیر نیمکره راست مغز بر تفکر منطقی انکار نشدنی است. محققان معتقدند که عملکرد تفکر منطقی توسط نیمکره راست تعدیل می‌شود.
مقاله مرتبط: هفت راهکار تقویت تفکر منطقی
چگونه منطقی فکر کنیم؟
تفکر منطقی یک استعداد ذاتی نیست. بلکه هدیه‌ای است که می‌تواند با تمرین و یادگیری تقویت شود و حتی به وجود بیاید. تقویت استدلال و تفکر منطقی مستلزم یادگیری و تمرین نگاه کردن به جزئیات است. بیایید ببینیم جواب سؤال چگونه منطقی فکر کنیم چیست؟
مسائل را فقط از دیدگاه خودتان نبینید
جواب سؤال چگونه منطقی فکر کنیم این است که باید دیدگاه خودتان را گسترده‌تر کنید. برای پیشبرد فرآیند تفکر منطقی، تفکیک حقایق اثبات‌شده از دیدگاه‌های شخصی بسیار اهمیت دارد. تمرکز روی آنچه شما درباره یک مسئله فکر می‌کنید، تفاوت زیادی با حقایق واقعی دارند و نباید آن‌ها را باهم اشتباه بگیرید.
مثلاً فکر کنید دو نفر در حال خوردن یک غذای مشترک هستند. برای یکی از آن‌ها، غذا به‌شدت بدبو و بدمزه به نظر می‌رسد، درحالی‌که برای دیگری، همین غذا بسیار عالی و خوشمزه است. آیا کسی که از این غذا خوشش نیامده است، می‌تواند نتیجه بگیرد که این غذا فاسد است یا بهداشتی نیست؟
استدلالی که صرفاً از دیدگاه، سلیقه و نظرات شخصی پایه‌ریزی شده باشد نمی‌تواند درست و منطقی به نظر برسد. کسی که می‌خواهد درباره موضوعی نتیجه‌گیری و حکم صادر کند باید در درجه اول نسبت به مسئله تخصص کافی داشته باشد و در درجه دوم، شواهد و مدارک قابل‌اعتماد و قابل‌اعتنا در دست داشته باشد.
سعی کنید در نتیجه‌گیری از مشاهدات، نظرات و استدلال‌هایتان را حذف کنید و از اطلاعات اثبات‌شده و محکم استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: آیا با راه های مطرح کردن انتقاد سازنده آشنا هستید؟
قبل از شروع کار فکر کنید و استراتژی اتخاذ کنید
دومین پاسخ به سؤال چگونه منطقی فکر کنیم این است که باید نگرشی همه‌جانبه و کل‌نگر نسبت به مسائل داشته باشید. برای اینکه درست منطقی فکر کنید، باید جزئیات را در ارتباط با سایر جزئیات در نظر بگیرید و به همه شواهد به‌عنوان یک کل بزرگ نگاه کنید تا تصویری روشن از واقعیت در ذهنتان ایجاد شود.
یادگیری تفکر استراتژیک یکی از راه‌هایی است که می‌تواند در تقویت تفکر منطقی به شما کمک کند. سعی کنید همه مبانی را زیر سؤال ببرید و الگوهای تکرار شونده را پیدا کنید تا به فرضیه‌ای درست برسید.
ذهنتان را دائماً فعال نگه دارید و به دنبال جزئیات قابل‌اطمینان باشید. کل‌نگری به معنای نفی جزئی‌نگری نیست؛ بلکه باید جزئیات را هم قبل از ایجاد یک تصویر جدید در نظر بگیرید و صحت آن را از زیر نظر بگذرانید.
بد نیست نگاهی هم به این مقاله بندازید: تفکر استراتژیک چیست؟
به معنای هر کلمه دقت کنید
سومین جواب سؤال چگونه منطقی فکر کنیم دقت به معنای کلمات است. منطق بر اساس کلام و معنا شکل می‌گیرد. به همین دلیل، تغییرات جزئی زبانی، تفاوت‌ها و نتایج بزرگی را خلق خواهد کرد. فهم تفاوت بین گفته‌ها و کلمات می‌تواند بنیان منطق شما را محکم‌تر و قابل‌اطمینان‌تر کند.
اگر در بیانیه‌ای کلمه ضروری را بشنوید، خواهید دانست که شرط یا شروطی وجود دارند که باید برآورده شوند. اما کلمه کافی، به معنای حداقل تلاش است که می‌تواند منجر به نتیجه شود. هر شرط، هر جمله، بار معنای متفاوتی دارد که می‌تواند نتیجه‌ای متفاوت رقم بزند.
کسانی که حقوق یا ادبیات خوانده‌اند، به‌خوبی متوجه این نکته می‌شوند. در علم حقوق هر کلمه بار معنای متفاوتی دارد که می‌تواند نتیجه‌ای کاملاً متفاوت از قاعده حقوقی را رقم بزند. سعی کنید مانند یک حقوق‌دان به جملات نگاه کنید و از کنار بار معنایی متفاوت کلمات، به‌سادگی عبور نکنید.
در اوقات فراغت از تقویت تفکر منطقی غافل نشوید
چهارمین جواب چگونه منطقی فکر کنیم را می‌توانید در بازی‌ها پیدا کنید. بله! بازی‌ها. اشتباه نخواندید. ما هرروز و حداقل هفته‌ای چند ساعت را به سرگرم شدن و گذراندن اوقات فراغت و بی‌کاری اختصاص می‌دهیم. گاهی جستجوی ما برای پیدا کردن سرگرمی‌های متفاوت به بازی‌های دنیای دیجیتال ختم می‌شود. بازی‌های گزینه خوبی برای تقویت تفکر منطقی هستند و ابداً کسالت‌آور نیستند.
ما می‌توانیم برای تقویت تفکر منطقی، با چالش‌هایی که در بازی‌های آنلاین یا آفلاین طراحی شده‌اند روبه‌رو شویم. فقط بازی‌ها نیستند که در عین سرگرم کردنمان، می‌توانند منجر به تفکر منطقی شوند؛ بلکه کتاب‌ها، مخصوصاً کتاب‌های معمایی و کارآگاهی گزینه‌های متفاوت دیگری برای تقویت این کار هستند.
کتاب‌های خوب مانند پازل می‌توانند تکه‌تکه واقعیات را برای شما بیان کنند و مغز شما با در کنار هم چیدن حقایق به نتیجه‌های متفاوت برسید. باید بدانید که همه با نبوغ و منطق عالی به دنیا نیامده‌اند. بلکه تفاوت افراد نابغه این است که آن‌ها بیش از ما به تقویت تفکر منطقی و در معرض چالش گذاشتن مغزشان تلاش کرده‌اند.
مقاله مرتبط: با این تمرینات ساده به نابغه ریاضی تبدیل شوید
در دام فاجعه سازی مغزتان نیفتید
آخرین جواب به سؤال چگونه منطقی فکر کنیم شامل تقویت تکنیک‌های خودآگاهی است. مغز ما گاهی علاقه دارد که نتایج فاجعه‌باری از حقایق بگیرد. مخصوصاً زمانی که تحت‌فشارهای جسمی و روحی شدید قرار دارد. یعنی در این حالت، مغز دوست دارد بدترین نتیجه را از شواهد موجود استنباط کند و شما را در خطای شناختی گیر بیندازد.
مثلاً اگر تحت‌فشار مالی باشید یا هفته سختی را در محیط کار گذرانده باشید، اگر رئیستان برای شما پیام بفرستد و از شما درخواست کند که در جلسه‌ای که ترتیب داده است شرکت کنید، مغزتان استنباط خواهد کرد که ممکن است در این جلسه موقعیت شغلی‌تان به خطر بیفتد یا اصلاً برای این از شما خواسته است به جلسه بروید که اخراجتان کند.
در این مواقع سعی کنید اول نفس عمیق بکشید و کمی از استرستان کم کنید و بعد مغزتان را مجبور کنید که منطقی فکر کند. هیچ شواهدی مبنی بر اینکه نتایج فاجعه‌آمیزی بار بیایند وجود ندارد و این رفتار صرفاً خطایی شناختی است. مهم این است که آن لحظات مهم را بشناسید و بدانید چه زمانی ممکن است مغز شما در دام خطای شناختی بیفتد.
به‌این‌ترتیب می‌توانید بافهم درست واقعیات، به نتایج منطقی‌تر و بهتر دست پیدا کنید.
