فهرست مطالب
فرآیند رشد شناختی و هوش انسانها، از زمان جنینی شروع میشود. رشد هوش انسانها در سالهای اولیه زندگی سرعت بالایی دارد و نوزادان هر هفته تغییرات شگرفی نسبت به هفتههای قبل خود دارند.
آموزش و تقویت مهارتهای شناختی و حسی نوزاد در این دوره، اهمیت بسیاری در تقویت هوش نوزاد دارد. اگر مادر هستید و دوست دارید رشد هوش کودکتان با قدرت بیشتری ادامه پیدا کند، حتما تا انتهای این مقاله با ما باشید.
هوش نوزاد
تا چندسال پیش خیال میشد که انسانها در سالهای ابتدایی زندگیشان، خصوصا در دوره جنینی و نوزادی، استفاده خاصی از مغز و ادراکشان نمیکنند و شناخت آنها محدود و کم است. اما دانشمندان در سالهای اخیر با بررسی فرآیندهای مغزی نوزادان به نتایج متفاوتتری رسیدند.
آنها دریافتند که نوزاد فرآیند یادگیری و تجربهاندوزی شناختی را از همان روزهای ابتدایی حیات شروع میکند. آنها حتی در دوره جنینی هم با حواس خود به محیط اطراف دقت میکنند و تجربههای جدید ذخیره میکنند.
عمده افزایش هوش نوزادان از طریق تجربههای حسی آنها و آنچه که از طریق حواس پنجگانه تجربه میکنند، به دست میآید. بنابراین اگر دوست دارید نوزاد باهوشی داشته باشید که یادگیری سریعتری نسبت به سایر همسالانش دارد، از تکنیکهای تمرین حسی کمک بگیرید.
تقویت هوش نوزاد در هشت ماهگی
هشت ماهگی مقطع مهمی در زندگی نوزاد است. نوزاد در این مقطع میتواند حروف را ادا کند. بسیاری از نوزادان از سنین شش تا هشت ماهگی شروع به ادای کلمههای تک بخشی میکنند.
نوزادان از سنین هشت ماهگی به توانایی نشستن، حرکت چهاردست و پا و سینهخیز دست پیدا میکند. همه این توناییها نشاندهنده اهمیت این مقطع در زندگی نوزاد است. شما میتوانید با تمرینهای زیر، هوش نوزاد هشت ماهه خودتان را تقویت کنید.
با کودک حرف بزنید
یکی از مهمترین راههای تقویت هوش نوزاد و مهارت نوزاد، حرف زدن با او است. کودکان از طریق صحبت پدر و مادر، تمرکز و دایره لغات بالایی پیدا میکنند. حرف زدن با نوزاد این مزیت را دارد که علاوه بر تقویت خزانه لغات او، توانایی ادراکی و شناختی او افزایش پیدا میکند.
[su_note note_color=”#a631a8″ radius=”10″ class=””]
صحبت کردن با نوزاد، به او احساس اعتماد به نفس میدهد و موجب ایجاد وابستگی عاطفی بین کودک و والدین خواهد شد. کودک با تقویت حس وابستگی احساس امنیت بیشتری نسبت به والدین و اطرافیان خواهد داشت.
[/su_note]
محققان توصیه میکنند حرف زدن با کودک را از دوره جنینی شروع کنید. کودک به صورت خودکار وابستگی فیزیکی و عاطفی کافی را با مادرش خواهد داشت. اما پدران میتوانند با صحبت کردن با جنین، او را با صدای خودشان آشنا کنند و احساس تعلق و وابستگی را نسبت به خودشان در کودک پرورش دهند.
کودک را به چالش بکشید
همانطور که قبلا گفتیم، هشت ماهگی یکی از مقاطع مهم در زندگی نوزاد است. کودک در این دوره به مهارتهای مهمی دست پیدا میکند که شامل مهارتهای حرکتی و شناختی است.
به چالش کشیدن این مهارتها توسط والدین میتواند توانایی آنها را افزایش دهد. همچنین شما میتوانید با به چالش کشیدن نوزادان از درست طی شدن این فرآیند مطمئن شوید.
این عمل میتواند در قالب بازی انجام شود. میتوانید کودک را جلوی آینه ببرید تا حرکات او را هنگام مواجهه با تصویر خودش بسنجید. میتوانید با خواندن آواز او را با انواع غذاها یا اجزای بدن آشنا کنید.
به او اجازه دهید به غذایش دست بزند. او را از لمس کردن میوهجات منع نکنید. نوزادتان را با لذت خوردن غذا با دست آشنا کنید. بااین کار مهارت و تمرکز کودکتان به طرز قابل توجهی افزایش پیدا می کند.
کودک را با کتاب آشنا کنید
کتاب در هر سنی عاملی مهم برای افزایش مهارتهای شناختی و حسی کودک به حساب میآید. خوشبختانه کتابهای متفاوت و متنوعی برای همه سنین در بازار کتاب وجود دارند که میتوانید بنا به علاقه و سن کودکتان آنها را استفاده کنید.
کتابهایی که رنگهای شاد و جذاب دارند، کتابهای پارچه و پلیمری که به سادگی خراب نمیشوند و میتوانید آنها را شستشو دهید، از گزینههای مناسبی برای کودک به حساب میآیند.
سعی کنید کتاب را با آبوتاب برای کودک بخوانید و او را به مشارکت در فرآیند کتابخوانیتان تشویق کنید. مثلا از او بخواهید حین خواندن شعرهای کتاب دست بزند و یا کتاب را ورق بزند.
ماساژ را فراموش نکنید
ماساژ یکی دیگر از عوامل تقویت هوش کودکان است. ماساژ میتواند هوش کودکان و رشد مغز آنها را تقویت کند و یکی از عوامل مهم رشد ذهنی کودک باشد. ماساژ کودک علاوه بر تقویت ذهن و هوش کودک، به او آرامش میدهد و از لحاظ روانتنی هم گزینه بسیار مناسبی برای آرامبخشی به کودک است.
از تغذیه کودک غافل نشوید
مهمترین مسالهای که در تقویت هوش نوزاد تاثیر دارد، تغذیه با شیر مادر است. شیر مادر با داشتن همه انواع ریزمغذیهای مورد نیاز نوزاد، در شکلگیری و رشد هوش او بسیار تاثیرگذار است.
زایمان طبیعی
پژوهشها نشان دادهاند که کودکانی که با زایمان طبیعی به دنیا آمدهاند، هوش بالاتری نسبت به کودکانی که با سزارین متولد میشوند دارند.
محققان معتقدند زایمان طبیعی باعث افزایش ترشح نوعی پروتئین در مغز میشود که باعث افزایش هوشیاری نوزاد میشود. ترشح این پروتئین در مغز کودکانی که با سزارین متولد میشوند، کمتر است. سعی کنید زایمان طبیعی را تبدیل به گزینه اصلی زایمانتان قرار دهید.
از موسیقی استفاده کنید
موسیقی، یکی از عوامل تاثیرگذار در رشد هوش و توانایی ذهنی نوزادان است. موسیقی مناسب نوزاد، میتواند مغز او را برای واکنش تحریک کند و او را به واکنش مناسب با موسیقی وادار کند.
علاوه بر این، پخش کردن موسیقی ملایم، توجه کودک را بر میانگیزد و او را وادار به تمرکز روی موسیقی میکند. افزایش تمرکز باعث میشود هوش کودک ارتقا پیدا کند.
نیاز نیست برای کودکتان بتهوون و باخ پخش کنید! کافیست برای او شعرهای کودکانه را با ریتم مناسب بخوانید. خواندن لالایی را قبل از خواب کودکان فراموش نکنید. خواندن لالایی رسم دیرینه و زیبایی است که میتواند علاوه بر افزایش هوش کودک، به افزایش آرامش نوزاد و داشتن خواب راحت کمک می کند.
تماشای تلویزیون را محدود کنید
تماشای بیش از اندازه تلویزیون، نه تنها به رشد هوش و توانایی کودک کمک نمیکند، بلکه برعکس باعث کاهش توانایی نوزاد خواهد شد. تلویزیون و برنامههای تلویزیونی نیازمند برقراری ارتباط یکطرفه و منفعل است.
به همین علت کودک صرفا تماشاگر خواهد بود و نیازی به نشان دادن واکنش نمیبیند. همین مساله باعث میشود توانایی برقرار ارتباط کودک به خوبی رشد نکند.
سعی کنید تماشای تلویزیون و برنامههای تلویزیونی را محدود کنید. هرچه تلویزیون کمتر در خانه روشن بماند بهتر است. فرقی نمیکند بیننده تلویزیون خودتان باشید یا کودکتان.
چند نکته دیگر
یادمان نرود که هوش از قبل از زایمان و در دوره جنینی آغاز میشود. فرآیندی که جنین در رحم مادر از لحاظ فیزیکی رشد میکند، مغز او هم در حال تکامل و طی کردن فرآیندهای شناختی، هرچند به صورت محدود، است.
صحبت کردن با جنین و آواز خواندن برای او یکی از راههای افزایش مهارتهای ارتباطی کودک است. سعی کنید به جنین درون شکمتان به چشم موجودی با احساس شناختی در حال تکامل نگاه کنید.
تغذیه مادر در دوران جنینی، تاثیر بسیار زیادی در تقویت هوش نوزاد دارد. یکی از مهمترین چیزهایی که باید در دوران بارداری مورد توجه قرار دهید، مصرف کافی و به اندازه امگا۳، ویتامین دی، ویتامینهای گروه ب و آهن است.
هرچقدر که تغذیه کاملتری داشته باشید روند رشد مغز جنینتان سریعتر و بهتر خواهد بود. بنابراین تغذیه و کمبودهای مواد غذایی در بدنتان را جدی بگیرید.
یکی دیگر از فاکتورهای تعیینکننده در تقویت هوش نوزاد، سلامت مادر در دوره بارداری است. توصیه میکنیم حتما قبل از اقدام به بارداری از سلامت عمومی خود اطمینان پیدا کنید. توجه به هورمونهای بدنتان یکی از مهمترین مسائلی است که باید انجام شود.
مثلا تحقیقات نشان دادهاند که کمکاری تیروئید در مادر باعث کاهش هوش نوزاد خواهد شد. حواستان به تیروئیدتان باشد. انجام مراقبه و مدیتیشن می تواند تاثیر بسزایی در سلامت روان مادر قبل و بعد از زایمان داشته باشد.
[su_box title=”همچنین بخوانید: ” style=”bubbles” box_color=”#a631a8″ radius=”20″]
[su_animate type=”shake” duration=”0.5″] روش صحیح مدیتیشن ؛ توضیحاتی درباره مکان، زمان و وضعیت بدنی در مراقبه[/su_animate]
[/su_box]
و در آخر
هوش و رشد شناختی کودک، مسالهای است که از دوران قبل از تولد و حتی از دوران قبل از جنینی شروع میشود. اگر خواهان داشتن کودکی با هوش بالا هستید، باید قبل از اقدام به بارداری مراحل مهمی را طی کنید که به آنها اشاره کردیم.
تجربه شما از پرورش استعداد و تقویت هوش نوزاد چیست؟ چه کارهایی برای رشد او انجام میدهید؟ تجربیات خودتان را با ما در میان بگذارید.