فهرست مطالب
همه ما احساسات منفی که در اثر اتفاقات تلخ بهوجود میآیند را تجربه کردهایم. گاه این احساسات در فکر باقی میمانند و به سادگی از خاطرمان نمیروند و تا مدتها آزارمان میدهند. یکی از تکنیکهای کاربردی و ساده که میتواند ما را تا حدود زیادی از شر این احساسات منفی نجات دهد، تکنیک صندلی خالی است. با ما در ذهن همراه باشید تا شما را با این تکینک روانشناختی آشنا کنیم.
امان از احساسات منفی
گاهی اتفاقاتی در زندگیمان به وقوع میپیوندد که باعث میشود احساسات شدیدی را تجربه کنیم. خشم، ترس، اضطراب، غم و ناباوری از جمله احساساتی هستند که ممکن است در مواجهه با اتفاقات ناگوار تجربه کنیم. تجربه کردن این احساسات کاملا طبیعی هستند.
همه ما حق داریم برای از دست دادن عزیزانمان ناراحت شویم، از اینکه حقی از ما ضایع کردهاند عصبانی شویم یا به خاطر اتفاقات ناخوشایندی که ممکن است زندگی خودمان یا عزیزانمان را تهدید کند، بترسیم و دچار اضطراب شویم.
تا اینجای کار مشکلی وجود ندارد. ما افرادی هستیم که به طور طبیعی ممکن است دچار احساسات متفاوت شویم. اما مشکل از وقتی شروع میشود که این احساسات سرکوب شوند.
اگر احساساتمان را سرکوب کنیم یا نتوانیم به نحوی آنها را تخلیه کنیم، باری سنگین از احساسات منفی درون ما ذخیره میشود. در آن صورت ما به انباری از احساسات منفی تبدیل خواهیم شد که سلامتی روح و روانمان را تحت تاثیر قرار میدهد.
سرکوب احساسات منفی میتواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد. از ترس از تمسخر و قضاوت تا غرور و پنهانکاری. علت این پنهانکاری هرچه که باشد مهم نیست، اما مهم این است که بدانید سرکوب احساسات چه عوارض بدی را بر جسم شما باقی خواهد گذاشت. پس قبل ازآنکه از تکنیک صندلی خالی صحبت کنیم، لازم است از عوارض سرکوب احساسات حرف بزنیم.
عوارض سرکوب احساسات
وقتی احساساتمان را سرکوب میکنیم، درواقع باعث شدهایم سیستم ایمنی بدنمان دچار اختلال شود و به درستی کار نکند. به همین دلیل ممکن است بدنمان عوارض ناخواستهای را تجربه کند.
علت این اتفاق این است که طبق قوانین فیزیک، انرژی هرگز از بین نمیرود. بلکه ممکن است از حالتی به حالت دیگر تبدیل شود. اگر قبول کنیم که احساسات درون ما هم دارای بار انرژی هستند، درصورت عدم تخلیه در بدن باقی خواهند ماند و تغییر شکل خواهند داد. به همین دلیل هم روانشناسان تکنیک صندلی خالی را فنی موثر در تخلیه احساسات و حفظ سلامتی بدن میدانند.
انباشت انرژی منفی دربدن، میتواند تاثیر نامطلوبی بر ارگانهای بدن و کارکرد آنها داشته باشد. از نظر روانشناسان انرژی احساسات منفی درحالت سرکوب به بخشهای عمیقی از روان ما سقوط میکنند و در آن قسمت باقی میمانند. شاید اثر منفی انباشت انرژی سرکوب شده در بدن به صورت آنی خود را نشان ندهد اما در طولانی مدت میتواند کارکرد سیستم بدن را مختل کند.
بیماریهای جسمی
یکی از عوارض متداول و شایع سرکوب احساسات، ابتلا به انواع بیماریها به صورت ضعیف تا شدید است. وقتی ما احساساتمان را سرکوب میکنیم، درواقع در کارکرد ارگانهای بدن اختلال بزرگی ایجاد کردهایم که میتواند به شدت سیستم ایمنی بدنمان را تحت تاثیر خود قرار دهد.
احساسات سرکوب شده مانند خشم، ترس یا ناراحتی میتوانند به سادگی به بیماریهای قلبی و عروقی تبدیل شوند. اگر این احساسات به صورت مداوم در بدن سرکوب شوند و نادیده گرفته شوند، حتی این قدرت را پیدا میکنند که به تودههای خوش خیم یا بدخیم تبدیل شوند.
اختلال در عملکرد هورمونها، عوارض پوستی و مشکلات گوارشی از دیگر عوارض شایع در سرکوب احساسات منفی است.
عوارض متعدد روانی
یکی دیگر از عوارض سرکوب احساسات منفی، پیدایش عوارض متعدد روحی و روانی است. افرادی که احساسات خودشان را بروز نمیدهند کمکم به شخصیتی منزوی و گوشهگیر تبدیل میشوند. سرکوب احساسات میتواند باعث شود که در موقعیتی متفاوت و در پاسخ به کوچکترین محرک احساسی، ناگهان احساساتمان فوران کند و نتوانیم خودمان را کنترل کنیم.
جدا شدن از دنیای بیرون و انزوا، ناتوانی در ابراز احساسات و اختلال در ارتباط با سایرین از دیگر از عوارض روحی و روانی نادیده گرفتن احساسات است.
تکنیک صندلی خالی چیست؟
روانشناسان تکنیکهای متفاوتی را برای رهایی از احساسات منفی و تخلیه بار منفی هیجانی ارائه کردهاند. یکی از معروفترین تکنیکهای درمان احساسات سرکوب شده، تکنیک صندلی خالی است. این تکنیک در مکتب روانشناسی گشتالت مطرح شده و مورد قبول جامعه رواندرمانگران قرار گرفته است. به همین دلیل به تکنیک صندلی خالی گشتالت معروف شده است.
درواقع تکنیک صندلی خالی نوعی تکنیک ابراز احساسات به صورت کنترل شده و بیخطر است. فکرش را بکنید که به شدت عصبانی هستید. معمولا ما حین عصبانیت اعمال غیر ارادی و غریزی خاصی انجام میدهیم که بعد از فروکش کردن عصبانیتمان برایمان تعجبآور هستند.
[su_box title=”همچنین بخوانید: ” style=”bubbles” box_color=”#a631a8″ radius=”20″]
[su_animate type=”shake” duration=”0.5″]تکنیک دکتر کالاهان ؛ استفاده از TFT برای غلبه بر آشفتگیها[/su_animate]
[/su_box]
از طرفی منطق به ما اجازه سرکوب کردن احساساتمان را نمیدهد. پس باید چه کنیم؟
همین سوال را میتوان درمورد سایر احساسات شدیدی که بر ما مسلط میشوند مطرح کرد. اینجاست که تکنیک صندلی خالی به کمک ما خواهد آمد.
تکنیک صندلی خالی گشتالت چطور کار میکند؟
این تکنیک برپایه ابراز بدون خطر و کنترل شده احساسات عمل میکند. در این روش روان درمانگران توصیه میکنند در اتاقی خلوت و تنها بنشینیم. روبهروی خودمان یک صندلی خالی قرار دهیم و فرض کنیم که روی آن سوژه ما نشسته است.
مثلا کسی که از دست او عصبانی هستیم. یا عزیزی که از دست دادهایم. حالا باید شروع به صحبت با صندلی خالی کنیم. شاید عجیب به نظر برسد اما وقتی ما با صندلی خالی حرف میزنیم و فرض میکنیم که روی این صندلی همان کسی نشسته است که باید احساسات سرکوب شده ما را بشنوند، به طرز عجیبی خالی میشویم.
تمرکز تکنیک صندلی خالی روی تخلیه بار روانی ناشی از احساسات منفی است. این تکنیک درست مانند خلق آثار هنری موقع فوران احساسات یا نوشتن احساسات عمل میکند. همه این اعمال یک هدف را دنبال میکنند و آنهم چیزی جز تخلیه بار منفی احساسات شدید و فشار آنها از بدنمان نیست.
این تکنیک توسط روانشناسان توصیه میشود و معمولا افرادی که آن را اجرا میکنند از سودمندی و کارایی این تکنیک احساس رضایت میکنند.
نکته جالب کار در تکنیک صندلی خالی این است که شما میتوانید غول سرکش و سلطهگر درونتان را بیدار کنید و به معنای واقعی کلمه به او اجازه طغیان و سرکشی بدهید. آنوقت خواهید دید که چقدر بار منفی احساسات وارد شده به روحتان کم خواهد شد.
این تکنیک فقط برای درمان احساسات شدید به کار نمیرود. بلکه وقتی قرار است کاری انجام دهید و برای انجام آن نیاز به تمرکز دارید اما احساسی مزاحم مانند پارازیت تمرکزتان را به هم میریزد میتواند کمک حالتان باشد.