ثبات شخصیتی چیست و چگونه شخصیتی با ثبات داشته باشیم؟

آیا تابحال به مفهوم ثبات شخصیتی فکر کرده‌اید؟ به نظر شما ثبات شخصیت چیست و چه افرادی را می‌توان باثبات شخصیت دانست؟ برای پیدا کردن جواب این سوال با ما در ذهن همراه باشید تا درباره ثابت شخصیت و چگونگی داشتن شخصیت باثبات صحبت کنیم و مدل مک آدامز را در این‌مورد بررسی کنیم.

ثبات شخصیت

سه رویکرد اصلی به نام‌های صفت، شناختی – رفتاری و روانشناسی، تعاریف گسترده‌ای از ثبات شخصیتی ارائه کرده‌اند. برخی از جنبه‌های شخصیت مانند صفات، با گذشت زمان مفهوم نسبتاً پایداری پیدا می‌کنند.

جنبه‌های دیگر به عنوان خصوصیاتی قابل تغییر در طول زندگی توصیف می‌شوند، از جمله بسیاری از مفاهیم شناختی – رفتاری مانند خودبسندگی (ایمان شخص به توانایی‌های خود برای موفقیت در یک موقعیت مشخص).

برای مسئله ثبات در شخصیت، به ویژه در بزرگسالی، دن پ. مک آدامز مدل سه لایه‌ای را پیشنهاد کرده است که عناصر شخصیتی را که باید با گذشت زمان پایدار بمانند نسبت به مواردی که احتمال تغییر دارند، جدا می‌کند.

این مدل در دهه ۱۹۹۰ محبوبیت خود را به دست آورد، و تا سال ۲۰۰۱ به عنوان یک چارچوب گسترده جهت استناد برای درک ثبات شخصیتی به کار گرفته شد.

ثبات شخصیتی چیست؟

ثبات شخصیتی، نوعی سبک زندگی است که با تصمیمات مناسب و فکری، رفتار مداوم و نوسانات روانی متوسط ​​مشخص می‌شود. با این وجود مفهوم ثبات شخصیت، مؤلفه اصلی در موفقیت و رفاه حرفه‌ای و عاطفی محسوب می‌شود.

افراد با شخصیت پایدار تمایل به روابط طولانی و رضایت بخش دارند. آنها در کارهای‌شان خوب عمل می‌کنند، زندگی آنها نسبتاً عاری از مسائل غیر ضروری است و درمورد سلامتی و امور مالی تصمیمات خوبی می‌گیرند.

برای بسیاری از افراد، ثبات شخصیتی اتفاقی ناگهانی است. آنها در تنظیم نیازها و خواسته‌هایشان مشکلات کمتری دارند. با این حال، برای دیگران، پایداری شخصیت یک مبارزه مادام‌العمر محسوب می‌شود.

افراد بدون ثبات شخصیتی چه ویژگی‌هایی دارند؟

آنها نمی‌توانند یک شغل همیشگی داشته باشند، چون نمی‌توانند به موقع در محل کار حاضر شوند یا با مدیران یا همکاران رفتار مناسب داشته باشند.

آنها در کارهای شراکتی خود هم گزینه‌های ضعیفی را انتخاب می‌کنند یا به سرعت از یک رابطه به روابط دیگر می‌روند. آنها در مدیریت مصرف مواد غذایی مشکل دارند و اغلب دچار اضافه وزن هستند. همچنین الگوهای خواب نامناسب دارند و غالباً دیر بیدار می‌شوند. آنها ممکن است زمانی آرام و زمانی دیگر پرخاش‌گر باشند!

بی‌ثباتی شخصیتی ریشه‌های متنوع و پیچیده‌ای دارد. این مشکل ممکن است ناشی از یک بیماری روانی اساسی مانند اختلال دو قطبی، اختلال نقص توجه یا اختلال شخصیت مرزی باشد.

همچنین این مشکل ممکن است نتیجه تربیت نادرست خانوادگی باشد که کودک در آن هرگز زندگی مناسب و یا مهارت‌های ارتباطی درست را یاد نگرفته است. این مشکل می‌تواند ناشی از سوء مصرف مواد مخدر یا الکل باشد. در بیشتر موارد، چندین عامل متفاوت دخیل هستند.

هرچه علت باشد، بی‌ثباتی مزمن، زندگی افراد را ویران و استرس بی‌دلیل ایجاد می‌کند. به‌این‌ترتیب انرژی که می‌تواند در سرگرمی‌های تولیدی مورد استفاده قرار گیرد، صرف کارهای منفی می‌شود.

 

 

راه‌هایی اساسی برای داشتن ثبات شخصیتی

بهبود سبک زندگی

•  به رختخواب بروید و هر روز در همان ساعت از خواب بیدار شوید. سه وعده غذایی معمولی بخورید. در هفته حداقل سه روز ورزش کنید.
•  اگر به مصرف مواد مخدر یا مشروبات الکلی اعتیاد دارید، در نظر بگیرید که آنها باید به طور کلی متوقف شوند.
• خود را متعهد به سازگاری کنید، برای تحقق آن، تلاش آگاهانه‌ای باید صورت گیرد.

بهبود روابط اجتماعی و فردی

توجه کنید که اگر اغلب خیلی رمانتیک، عصبانی یا غمگین هستید، ممکن است احساسات خود را توجیه کنید. هنوز هم ممکن است آنها عملکرد شما را مختل کنند.

دوستان پایدار پیدا کنید و مردمی که هوشیار هستند و تصمیمات خوبی می‌گیرند رابطه دوستی ایجاد کنید.

 به یک رابطه بد خاتمه دهید؛ برخی از روابط ذاتاً بی‌ثبات هستند. شما باید ترک کنید، اما نمی‌دانید چگونه!

 لازم نیست در یک رابطه جدید درگیر شوید. در حقیقت، عاقلانه است که قبل از پیدا کردن فرد مناسبی، بیشتر بر روی خود متمرکز شوید.

بهبود آگاهانه شخصیت

• اگر به طور مزمن انتخاب‌های بدی کرده‌اید، یک دوست خردمند پیدا کنید تا به عنوان مشاور برای‌تان عمل کند.
•  افرادی که عزت نفس پایینی دارند، سعی می‌کنند بهانه‌ای برای انجام ندادن کارها پیدا کنند تا دیگران را راضی کنند؛ سعی کنید همیشه به وظایفتان متعهد بمانید.
•  به خود بگویید: «من این کار را انجام می‌دهم، زیرا من آن را دوست دارم.»
• به قواعد معنادار و منطقی پایبند باشید. به‍‌جای تبعیت کورکورانه از هر قاعده، بهتر است بگویید: «چرا نباید این کار را بکنم؟ من قوانین خودم را رعایت می‌کنم نه شما.»
• رفتار خود را عوض کنید؛ اما نه برای جلب توجه و نظر مثبت دیگران. افراد ضعیف به محض اینکه کسی به آنها هشدار دهند یا حتی برای جلب رضایت دیگران ممکن است رفتار خود را تغییر دهند؛ در حالی که کسانی که شخصیت‌های قوی دارند از فرد سؤال می‌کنند: «مشکل در انجام این کار چیست؟، من دوست دارم این کار را انجام دهم، یا این کار برای من جذاب است.» همه پاسخ‌های ممکن نشان می‌دهد شما شخصیت باثباتی دارید.

تحلیل ثبات شخصیتی سه لایه‌ای مک آدامز

اولین ردیف مدل از صفات تشکیل شده به عنوان الگوهای نسبتاً ماندگار رفتاری و احساسات تعریف شده‌اند. در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، مدل پنج عاملی (Big Five) صفت پدیدار شد که بسیاری آن را قطعی می‌دانند.

 بسیاری از روان‌شناسان با استفاده از تحلیل عاملی (تکنیک آماری) به این نتیجه رسیده‌اند که می‌توان دنیای ویژگی‌های شخصیتی را  تحت پنج بُعد گسترده فرض کرد.

این پنج بُعد شامل برونگرایی، توافق، باوجدان بودن، روان رنجوری و گشودن برای تجربه هستند که عموماً سنگ بنای اولین مدل مک آدامز را تشکیل می‌دهند.

سطح اول

متغیرها در این سطح غالباً دارای پایه فیزیولوژیکی یا ژنتیکی هستند و فرض بر این است که ممکن است تغییرات جزئی در صورت طولانی بودن دوره بزرگسالی  ایجاد شود.

سطح دوم

ردیف دوم از اقتباس‌های بارز تشکیل شده است. این یک دسته‌ای متنوع است که از انواع مختلفی از روش‌های روان‌شناختی تشکیل شده است که به طور کلی به اندازه صفات از نظر پایداری مشابه هستند.

با این حال، آنها به احتمال زیاد در طی دوره‌های زمانی قابل تغییر هستند. سازگاری‌های بارز شامل استراتژی‌های مقابله، جهت‌گیری هدف، مکانیسم‌های دفاعی، خودکاربسندی، باورهای قابل کنترل، تسلط و خوش بینی هستند.

سطح سوم

ردیف سوم از مدل مک آدامز در تعریف ثبات شخصیتی روایت زندگی است که شامل عناصر گسترده‌ای از شخصیت، مانند داستان زندگی شخص، حافظه اتوبیوگرافیک (زندگی‌نامه) و حس هویت است.

این مرحله‌ای است که بیشتر افراد هنگام تأمل در مورد ثبات شخصیتی خود به آن فکر می‌کنند. کمتر کسی از نظر صفات یا اقتباس‌های بارز خود را می‌بیند، اما بیشتر افراد وقتی از آنها خواسته می‌شود درباره شخصیت‌های خود فکر کنند، به هویت یا گذشته زندگی خود فکر می‌کنند.

همان‌طور که افراد زندگی خود را می‌گذرانند، دائماً شرح حالِ زندگی خود را مرور می‌کنند. حس هویت فرد  که اغلب با گذشت زمان شکل می‌گیرد، می‌تواند مورد تجدید نظر و اصلاح قرار گیرد تا زندگی و تجربیات فرد متناسب‌تر و غنی‌تر شود.

بنابراین، در این سطح، شخصیت باید با گذشت زمان تغییرات بیشتری را نسبت به دو سطح دیگر نشان دهد (هرچند که چنین تغییری برای ارزیابی دشوارتر شده است).

چرا مدل مک آدامز کاربردی است؟

این مدل سه لایه مفید دارد، زیرا چارچوبی را برای سازماندهی انواع متغیرهای شخصیتی ارائه شده فراهم می‌کند. این مدل به فرد اجازه می‌دهد تا با وضوح بیشتری فکر کند که کدام متغیرهای شخصیت باید پایدارتر باشند و کدام یک باید تغییر بیشتری نشان دهند. صفات باید کمترین تغییر را داشته باشند، روایت زندگی بیشترین و اقتباس‌های بارز بین دو سطح دیگر قرار گیرد.

 

 

تحلیل مدل مک آدامز در تحلیل ثبات شخصیتی

با وجود همه نقاط قوت این مدل، هیچ تحقیق در مورد ثبات و تغییر در سطح روایت زندگی صورت نگرفته است. مطالعات مربوط به ثبات شخصیتی بیشتر در دوره‌های کوتاه مدت (یک سال یا کمتر) بررسی شده است تا برای طولانی مدت! تعداد کمی از مطالعات، ثبات شخصیت را در طولانی مدت در نظر گرفته‌اند یا سعی کرده باشند میزان تغییر یا ثبات آنها را تخمین بزنند.

صفات از طرف دیگر، در طولانی مدت به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است، با این وجود برخی از مطالعات به مدت ۳۰ سال یا بیشتر صورت گرفته‌اند.

این تحقیقات عموماً بر ثبات شخصیتی در سطح متوسط ​​یا ثبات در مرتبه بالاتر متمرکز شده‌اند. اولی به ثبات در سطح مطلق یک صفت در طی یک دوره زمانی اشاره دارد، دومی ثبات را به مرور زمان در ترتیب‌بندی نسبی افراد بر روی یک صفت بررسی می‌کند و معمولاً از طریق ضریب همبستگی ارزیابی می‌شود.

بیشتر مطالعاتی که در طی دوره‌های طولانی مدت (پنج تا سی سال) در بزرگسالان دنبال شده است، نشان می‌دهند که ثبات شخصیتی از کودکی تا بزرگسالی با افراد خواهد بود. با این وجود، حتی در مدت زمان سی سال یا بیشتر، محققان به طور معمول میزان قابل توجهی از ثبات شخصیتی را گزارش می‌کنند.

به عنوان نمونه، شخصی که در سن ۳۰ سالگی برون‌گرا است، احتمالاً در سن چهل، پنجاه، شصت و فراتر از آن نیز برون‌گرا خواهد ماند.

معرفی کتاب

یکی از کتاب‌هایی که می‌تواند به شما در مسیر رشد و داشتن ثبات شخصیتی کمک کند، کتاب خودت را از نو بساز نوشته جیمز آلتوچر است. آلتوچر در این کتاب تلاش کرده است تا به شما کمک کند هم آنچه در زندگی طی کرده‌اید را زیر سوال ببرید و مسیرتان را از نو بسازید.

اهمیت توجه به پایداری شخصیت

قدرتمندتر شدن و داشتن ثبات شخصیتی، رویایی است که بسیاری از افراد به دنبال آن هستند. در حالی که تعریف شخصیت قوی بسیار دشوار است (زیرا این تعریف می‌تواند از یک شخص تا یک شخص دیگر متفاوت باشد)

هنوز هم جنبه‌های معدودی وجود دارند که بین همه تعاریف برای یک شخصیت قوی، وجه اشتراک دارند. طبق عقاید رایج، افرادی که شخصیتی قدرتمند دارند افرادی تأثیرگذار، قدرتمند و به معنای واقعی یک رهبر هستند.

بااین‌حال، بهبود شخصیت و توسعه فردی، پروسه‌ای طولانی و مبارزه دائمی است. ما در اپلیکیشن ذهن تلاش کرده‌ایم تا با ارائه منابع مفید برای افزایش شناخت و آگاهی نسبت به مسائل روانشناسی و شخصیت، به شما درطول این مبارزه کمک کنیم. اگر دوست دارید عضوی از خانواده ذهن باشید، اپلیکیشن ذهن را از لینک دانلود دریافت کنید.