هدف گذاری مؤثر و کسب مهارت در تعیین اهداف جهت رسیدن به موفقیت

آیا می‌دانید چگونه می‌توانید اهداف را تعیین کنید؛ یا مهارت های کسب هدف گذاری مؤثر چه چیزهایی هستند؟ اگر در مورد برنامه ریزی برای هدف خود مشکل دارید، ممکن است وسوسه شوید که دیگر از تلاش دست بکشید! غالباً آنچه که در راه دستیابی به موفقیت مهم است، هدف گذاری واقعی است. اگر هدف شما کاهش وزن است، چگونه می‌دانید این هدف می‌تواند به نتیجه برسد؟ بنابراین بیش از آنکه اهداف مهم باشند، نحوه اجرا و رسیدن به آنها از اهمیت بالایی برخوردار هستند. به همین دلیل، یادگیری چگونگی تعیین اهداف روشن، قابل اندازه‌گیری و کاربردی، مرحله اول شروع موفقیت است؛ با ذهن همراه باشید.

هدف گذاری چیست؟

هنگام پرسیدن سؤال «تعیین هدف چیست؟»، به خاطر داشته باشید که اهداف، بسته به سبک زندگی، ارزش‌ها و تعریف موفقیت (در نزد هر فردی) می‌توانند بسیار متفاوت باشند. اهداف شما منحصر به شما هستند و نیازی نیست که مانند هر فرد دیگری باشند.

تعریف کلاسیک هدف گذاری، فرآیند مشخص کردن چیزی است که می‌خواهید برای تحقق آن تلاش کنید. تنظیم هدف می‌تواند در هر زمینه‌ای از زندگی شما، از دستیابی به آزادی مالی تا اتخاذ یک رژیم غذایی سالم، به شما در رسیدن به آن کمک کند. وقتی یاد می‌گیرید که چگونه در یک زمینه از زندگی اهداف خود را تعیین کنید، بهتر می‌توانید خواسته‌ها و نیازهای‌تان را درک کنید.

تعیین اهداف مترقی که نتیجه آن پیروزی‌های کوچک است، به شما کمک می‌کند تا به سمت دستاوردهای بزرگ‌تر حرکت کنید. اهداف کوچک منجر به پیشرفت‌های بزرگ‌تر می‌شوند، و تنها چیزی است که شما واقعاً  بعداً از آن احساس رضایت بسیاری خواهید کرد.

چرا هدف گذاری مهم است؟

تنظیم هدف بسیار مهم است، زیرا به شما کمک می‌کند تصمیم بگیرید و بر روی آنچه که برای شما مهم است تمرکز کنید. هدف گذاری هدفمند همچنین به شما امکان می‌دهد مقدار پیشرفت خود را اندازه گیری کنید، بر تعلل (کم کاری) غلبه کنید و رویاهای خود را تجسم کنید.

اگر نمی‌دانید چه کاری می‌خواهید انجام دهید، نمی‌توانید طرحی را برای رسیدن به آن ایجاد کنید. تنظیم هدف، وسیله نقلیه‌ای است که شما را به مقصد دلخواهتان سوق می‌دهد.

تنظیم هدف، شما را نیز فردی پاسخ‌گو نگه می‌دارد. این که آیا شما یاد می‌گیرید چگونه اهداف خود را در محل کار یا زندگی شخصی تعیین کنید، باعث می‌شود که شما الگوهایی را برای رسیدن به آنها ایجاد کنید. شما باید در زندگی بتوانید مهارت هدف گذاری را آموزش ببنید، تا درک کنید که چه چیزی به معنای واقعی هدفی قابل اجرا است و مراحل رسیدن به آن هدف شامل چه مواردی نیز می‌شوند.

تعیین هدف مؤثر، کلید اساسی موفقیت است. تنظیم هدف باعث می‌شود آینده خود را ایجاد و همان‌طور که می‌خواهیم رقم بزنیم. هدف گذاری به ما کمک می‌کند تا رشد کنیم و خود را تحت فشار قرار دهیم تا به روش‌هایی مثبتی تغییر کنیم، طوری که که هرگز تصور آن را نمی‌کردیم.

برای اینکه واقعاً آرزوهای ما برآورده شوند، باید بدانیم و احساس کنیم که برای رسیدن به چیزی تلاش می‌کنیم. آنتونی رابینز می‌گوید: «پیشرفت برابر با خوشبختی است!» و تعیین اهداف همان چیزی است که در این مسیر قرار دارد.

چگونه می‌توان هدف گذاری کرد؟

تعیین هدف برای شما چیست؟ وقتی اهداف را تنظیم می‌کنید، آیا به آنها پایبند هستید؟ آیا اهداف را به طور مؤثر تعیین می‌کنید؟ آیا اهداف، زندگی شما را به روشی که می‌خواهید تبدیل می‌کنند و به رسیدن به مورد خارق‌العاده‌ای کمک می‌کنند؟

بسیاری اوقات مردم اهدافی را تعیین می‌کنند، اما پس از آن هرگز به آن اهدافی که فکر کرده بودند، دست پیدا نمی‌کنند. یک دلیل رایج این است که اهداف آنها قانع کننده یا الهام بخش نبوده‌اند!

اگر وقت و انرژی خود را روی اهداف بزرگ بگذارید، برای شما پاسخ بزرگی به همراه خواهند داشت. به عنوان یک رویا و با تعیین مهلت زمانی برای آن، به یک هدف مهم فکر کنید. اکنون تنها کاری که باید انجام دهید، ایجاد یک طرح برای دستیابی به موفقیت است.

برای شروع هدف گذاری خود، نخست مداد را بردارید و بر روی کاغذ اهداف کوتاه مدت و بلند مدت خود را یادداشت کنید و ببینید برای رسیدن به آنها چه ابزارهایی دارید.

نکات مهم در تعیین اهداف مؤثر

مرحله اول: به خودتان شش دقیقه فرصت دهید تا با استفاده از طوفان مغزی، لیستی از آنچه را که می‌خواهید در ۲۰ سال آینده به دست آورید، ایجاد کنید، انجام دهید، داشته باشید، بدهید و یا تجربه کنید را بر روی کاغذ بنویسید.

مرحله دوم: اکنون به لیست خود برگردید و یک، سه، پنج، ۱۰ یا ۲۰ سال را در کنار هر هدف بنویسید تا مشخص کنید چه مدت طول خواهد کشید تا به آنها برسید. هنگام اختصاص تخمین زمانی، واقع بین باشید.

مرحله سوم: لیست خود را مرور کنید. چهار هدف در یک سال خود را انتخاب کنید. اینها باید اهدافی باشند که شما را واقعاً هیجان‌زده می‌کنند. برای هر هدف یک پاراگراف بنویسید و توضیح دهید که چرا شما طی ۱۲ ماه آینده کاملاً به این هدف خواهید رسید. این موضوع در کل باید حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه طول بکشد.

کسب مهارت‌های هدف گذاری در زندگی

به جای تعیین اهداف زندگی، در مورد تعیین جهت زندگی فکر کنید. مواردی را کشف کنید که سفری سرگرم کننده، معنی‎دار و قانع کننده را به وجود می‌آورد.

از خودت بپرس:

• چگونه می‌خواهم وقت خود را سپری کنم؟
• چه فعالیت‌هایی باعث می‌شود من بخواهم از رختخواب خود خارج شوم؟ (کمتر بخوابم)
• چه چیزی را می‌خواهم یاد بگیرم؟
• با چه کسی می‌خواهم دوست شوم؟ صحبت کنم؟ یا یک همکاری را شروع کنم؟

در حقیقت، هدف خاصی که شما تعیین می‌کنید تقریباً باید به دلخواه شما باشد. هر تعداد هدف می‌تواند شما را به سفری متفاوت بفرستد. در اینجا پاسخ‌های فرضی به سؤالات فوق آورده شده است:

• چگونه می‌خواهم وقت خود را سپری کنم؟ پاسخ: «کمک به مردم.»
• چه فعالیت‌هایی باعث می‌شود که بخواهم از رختخواب خود خارج شوم؟ پاسخ :«حل مسئله و ورزش.»
• چه چیزی را می‌خواهم یاد بگیرم؟ پاسخ: «تاریخ، مردم شناسی و طراحی معماری.»
• با چه کسی می‌خواهم دوست شوم؟ پاسخ :«افراد خلاق، جاه طلب و با انگیزه که مرا در معرض روش‌های جدید تفکر قرار می‌دهند و فرضیات من را به چالش می‌کشند.»

بسیاری از اهداف احتمالی می‌توانند مقصد متفاوتی برای شما ایجاد کنند. تعیین این نوع هدف گذاری دقیقاً به مهارت نیاز دارد. این اهداف کاملاً متفاوت از یکدیگر هستند، اما آنچه همه آنها به اشتراک می‌گذارند این است که برای رسیدن به آنها انگیزه‌، یادگیری و خلاقیت نیاز است.

درباره هدف گذاری عملی

اگر شما به یک هدف متعهد باشید، حرکت رو به جلو شما شروع خواهد شد. اگر بین اهداف خود تردید کنید، رسیدن به موفقیت دشوار می‌شود. این یک تمایز مهم است که در همه جای زندگی نمایان می‌شود، اما این موضوع می‌تواند هدف گذاری عملی را پیش بکشد، به مثال زیر توجه کنید:

• اگر مربی هستید، هدف شما کسب یک قهرمانی است. کار شما همانی است که تیم شما هر روز در تمرین انجام می‌دهد.
• اگر نویسنده هستید، هدف شما نوشتن کتاب است. کار شما برنامه نوشتن است که هر هفته دنبال می‌کنید.
• اگر دونده هستید، هدف شما اجرای یک ماراتن است. کار شما داشتن برنامه منظم تمرینی در هر ماه است.
• اگر کارآفرین هستید، هدف شما توسعه تجارت است. کار شما روند فروش و بازاریابی خواهد بود.

اهداف برای تعیین جهت مهم هستند. در واقع، فایده اصلی داشتن یک هدف این است که به شما می‌گوید چه نوع کاری را باید انجام دهید. با این حال، خودِ کار همان چیزی است که به نتیجه نهایی ختم می‌شود.

این موضوع ایجاب می‌کند که بتوانیم به صورت علمی، اهداف را برنامه‌ریزی کنیم. داشتن نگاه علمی، پیشرفت شما را تعیین می‌کند. چالش واقعی، تعیین این نیست که شما می‌خواهید به چه نتیجه‌ای برسید، بلکه فداکاری‌های لازم برای رسیدن به هدف است که مهم می‌باشد.

اصول کلیدی هدف گذاری

تعهد: تعهد اشاره به میزان وابستگی فرد به هدف و عزم او برای رسیدن به آن دارد. عملکرد افراد در هنگام تعهد قوی‌تر است. با توجه به تعهد به یک هدف، اگر فردی عملکرد خود را کشف کند، احتمالاً تلاش خود را افزایش داده و یا استراتژی خود را برای رسیدن به آن تغییر می‌دهد.

 هنگامی که به اهداف چالش برانگیزتر پایبند باشیم، احتمال تسلیم شدن از بین می‌رود. در حضور تعهد قوی، بین اهداف و عملکرد، ارتباط معناداری وجود دارد: درک یک هدف و توانایی رسیدن به آن! چه هدف را برای دیگران و یا برای خود تعیین می‌کنید، برای اینکه موفق شوید باید به اندازه کافی به هدف خود پایبند باشید.

وضوح: اهداف، شما را در یک مسیر مستقیم قرار می‌دهند. وقتی یک هدف مبهم است، ارزش انگیزشی محدودی دارد. تحقیقات نشان می‌دهند که وضوح یا روشن بودن هدفی با انگیزه، با رضایت در محیط کار رابطه مثبتی دارد.

اهداف واضح، دقیق و بدون ابهام را تعیین کنید که قابل تحلیل و اندازه گیری باشند. وقتی یک هدف به ذهن شما خطور می‌کند، شما درک بهتری از کار مورد نظر خواهید داشت. شما دقیقاً می‌دانید چه چیزی لازم است و موفقیت حاصل از آن، همانی است که می‌خواهید.

چالش برانگیز: اهداف باید چالش برانگیز و در عین حال قابل دستیابی باشند. اهداف چالشی می‌توانند عملکرد را از طریق افزایش رضایت از خود و انگیزه یافتن راهکارهای مناسب، برای سوق دادن مهارت‌های‌مان به حد مجاز را بهبود بخشند. در مقابل، اهدافی که در حد توانایی ما نیستند، محقق نمی‌شوند و منجر به احساس نارضایتی و ناامیدی می‌شوند.

ما انگیزه موفقیت و پیش بینی رسیدن به موفقیت را در وجود خود داریم. اگر بدانیم که یک هدف چالش برانگیز است، احتمالاً برای انجام آن انگیزه بیشتری خواهیم داشت.

پیچیدگی کار: کارهای بیش از حد پیچیده، خواسته‌هایی را ایجاد می‌کنند که ممکن است اثرات تعیین هدف را نادیده بگیرد. اهداف بیش از حد پیچیده‌ای که از سطح مهارت ما خارج است ممکن است بر روحیه، بهره وری و انگیزه ما تأثیر منفی بگذارد.

بازه زمانی چنین اهدافی باید واقع بینانه باشد. صرف وقت کافی برای رسیدن به سمت هدف، فرصت‌ها را برای ارزیابی مجدد پیچیدگی آن امکان پذیر می‌سازد. به هر روی، در زمان هدف گذاری لازم است میزان پیچیدگی آن را مورد بررسی قرار دهید.

بازخورد: تنظیم هدف در حضور بازخورد فوری مؤثرتر است. بازخورد به تعیین میزان دستیابی به یک هدف و پیشرفت شما کمک می‌کند. بازخورد بدون ابهام تضمین می‌کند که در صورت لزوم می‌توان برای شروع اقدام کرد.

اگر عملکرد، پایین‌تر از استاندارد مورد نیاز برای دستیابی به یک هدف باشد، بازخورد به ما امکان می‌دهد تا بر میزان توانایی خود فکر کنیم و اهداف جدید و قابل دستیابی‌تری را تعیین کنیم. هنگامی که چنین بازخوردی به تأخیر می‌افتد، نمی‌توانیم تأثیر استراتژی‌های خود را به سرعت ارزیابی کنیم و از حرکت باز می‌ایستیم.

واقعیت‌های جالب در مورد تعیین هدف

• یک رویکرد خوش بینانه برای هدف گذاری می‌تواند به موفقیت کمک کند. تحقیقات در مورد هدف گذاری در بین دانش آموزان نشان می‌دهد که عواملی مانند امید و خوش‌بینی در نحوه مدیریت اهداف تأثیر بسزایی دارند.

• افرادی که دارای کارآیی بالایی هستند، به احتمال زیاد اهداف چالش برانگیزی را تعیین می‌کنند و نسبت به آنها متعهد می‌مانند. افرادی که اعتقاد به توانایی‌های خود دارند، تمایل دارند اهداف بعدی خود را حفظ یا حتی افزایش دهند. در مقابل، افرادی که فاقد این اعتماد به نفس هستند، تمایل دارند اهداف خود را کاهش دهند.

• تأثیرات اجتماعی، یک عامل تعیین‌کننده در انتخاب هدف است. اگرچه تأثیرات اجتماعی بر دستیابی به اهداف ممکن است با افزایش دانش فردی کاهش یابد (کسب علم)، تأثیرات اجتماعی همچنان تعیین کننده اصلی انتخاب هدف هستند.

• تعیین اهداف یک انگیزه قدرتمند‌تر از مشوق‌های پولی است. هنگامی که پول به عنوان انگیزه اصلی در نظر گرفته می‌شود، معمولاً در میان راه، انگیزه فروکش می‌کند! ولی اگر هدف شما موضوعی به غیر از پول باشد، انگیزه همچنان بالا خواهد بود.

کلام آخر

اگر می توانید آنچه را که نوشته‌اید با یک دوست، عضو خانواده یا شخص دیگری که به او اعتماد دارید به اشتراک بگذارید، این کار را انجام دهید. اگر نه، فقط آن را با صدای بلند برای خودتان بخوانید. این کمک می‌کند تا فرآیند برنامه ریزی هدف کمتر از یک مفهوم بوده و به واقعیت بیشتر نزدیک شود.

چرا هدف گذاری مهم است؟ سختی حاصل از دستیابی به هدف چیست؟ و رسیدن به اهداف چه لذتی دارند؟ هدفمند بودن به شما کمک می‌کند تا متمرکز شوید، شما را پاسخ‌گو نگه می‌دارد و در رسیدن به رویاهای‌تان کمک‌تان می‌کند.