اختلال شخصیتی چیست؟ تعریف، علل و اثرات

همیشه در اطراف‌مان اشخاصی هستند که از اختلال شخصیتی رنج می‌برند. فیلسوفان و دانشمندان در قرن چهارم میلادی جنبه‌های مختلف شخصیت انسان را مورد مطالعه قرار دادند.
فیلیپ پینل روانپزشک فرانسوی در سال ۱۸۰۱ میلادی برای اولین بار مفهوم اختلال شخصیتی را تعریف کرد. طبق تعریف پینل اختلال شخصیتی یعنی خشونت و عصبانیت شدید و مکرر بدون علائم بیماری‌های روانی (مثل بیماری‌هایی که باعث توهم در افراد می‌شود). با گذشت سال‌ها روانپزشکان و روانشناسان این مفهوم را گسترش دادند تا به تعریف امروزی اختلال شخصیتی برسند.

اختلال شخصیت چیست؟

اختلال شخصیت چیست و چگونه بفهمیم خودمان یا کسی که دوستش داریم از آن رنج می‌برد؟ اصطلاح اختلال شخصیت در واقع به کل بیماری‌های روانی اشاره دارد که شامل الگوهای طولانی مدت ناسالم و رفتارهای انعطاف ناپذیر است.

انواع اختلال شخصیتی عبارتند از:

۱. ضد اجتماعی
۲. دوری گزین
۳. اختلال شخصیتی مرزی
۴. وابسته
۵. اختلال شخصیت نمایشی
۶. اختلال شخصیت وسواسی جبری
۷. خودشیفته
۸. پارانوئید
۹. اسکیزوئید
۱۰. اسکیزوتایپال

ممکن است شما به یکی از این انواع اختلال‌های شخصیتی مبتلا باشید ولی متوجه آن نباشید. معمولا این اتفاق برای افرادی که از اختلال شخصیتی رنج می‌برند می‌افتد، زیرا آن‌ها نمی‌دانند که دارای تفکر و رفتار‌های مشکل آفرین هستند. این افراد فکر می‌کنند عادی هستند و اغلب دیگران را سرزنش می‌کنند.

چهار ویژگی اصلی اختلال شخصیت

انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) چهار ویژگی اصلی را برای اختلال شخصیتی بیان کرد. این چهار ویژگی عبارتند از:
– پریشانی: تجربه عذاب هیجانی یا جسمانی، در زندگی متداول
– اختلال: کاهش توانایی فرد در انجام امور روز مره به‌طوری‌که نتواند کارهایش را به نحو مطلوب انجام دهد.
– به مخاطره انداختن خود و دیگران با کارهایی که انجام می‌دهند.
– از لحاظ اجتماعی و فرهنگی غیرقابل قبول است.
فردی که دچار اختلال است ممکن است دو مورد از موارد بالا را نشان دهد. به عنوان مثال اگر فردی از لحاظ اجتماعی و فرهنگی غیر قابل قبول باشد و نتواند پاسخ‌های عاطفی مناسب به رویدادهای زندگی بدهد به دو نوع اختلال شخصیتی دچار شده است.

دلایل اختلال شخصیتی

کارشناسان درک دقیقی از دلایل اختلال شخصیتی ندارند. اما یک تئوری وجود دارد که می‌گوید دو عامل که در رشد شخصیت نقش دارند ممکن است در ایجاد اختلال نقش داشته باشند. این دو عامل عبارتند از:
– ژنتیک
– محیط
ژنتیک و محیط زندگی دو عامل مهم در شکل گیری شخصیت افراد است. برخی از تجربیات منفی در کودکی می‌تواند یک صفت ژنتیکی را در فرد فعال کند و باعث اختلال شخصیتی شود. متخصصان دو عامل تغذیه و ژنتیک را در پیشرفت شخصیت انسانی موثر می‌دانند. آن‌ها همچنین می‌گویند ژنتیک و روش تربیتی به تنهایی نمی‌توانند باعث ایجاد اختلال شخصیتی شوند. دانشمندان تحقیقات گسترده‌ای درباره این نوع اختلال کرده‌اند و بیشتر این تحقیقات راجب اختلال شخصیتی مرزی است.

عواقب اختلال شخصیتی

صرف نظر از این که اختلال شخصیتی خفیف یا شدید باشد، درمان نکردن آن عواقب خطرناکی دارد. اختلال شخصیتی می‌تواند از طریق روش‌های مختلفی بر روی فرد تاثیر بگذارد و عواقب خطرناکی داشته باشد مثل:

– پاسخ نامناسب به استرس‌های زندگی
– امتناع از مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک
– درگیر شدن در رفتارهای خودمخرب و مخاطره آمیز که می‌تواند منجر به بیماری و آسیب شود (مثل مصرف مواد، خواب و تغذیه نامناسب و بیقیدی در امور جنسی).
– ایجاد مشکلاتی در زمینه پرورش فرزندان که باعث می‌شود به فرزندان بی توجهی شود و با آن‌ها توهین آمیز صحبت شود. این موضوع می‌تواند باعث بیماری‌های جسمی و روحی در کودکان شود.
– عدم توانایی برقراری ارتباط با درمانگران. این موضوع به خصوص در شرایطی که درمانگر توانایی تشخیص مشکل را ندارد پیش می‌آید. افراد مبتلا به این بیماری روابط قوی ندارند، زیرا مسئولیت کارهای خود را برعهده نمی‌گیرند نسبت به دیگران بی اعتماد هستند.

احتمال ابتلا به این اختلال در مردان و زنان برابر است، اگرچه انواع مختلف این اختلال ممکن است در یک جنس نسبت به دیگری شایع‌تر باشد