فهرست مطالب
کودکان ذهن شگفتانگیزی دارند. آنها بهسرعت رشد میکنند و مهارتها را بهصورت شگفتانگیزی آموزش میبینند. تقویت ذهن کودکان در سنین پایه اهمیت زیادی دارد. چون مهارتهایی که در بزرگسالی از آنها استفاده خواهند کرد، در این سنین شکل میگیرد. با ما در ادامه همراه باشید تا شما را با سادهترین روشهای تقویت ذهن کودک یک ساله آشنا کنیم.
تقویت ذهن کودک یک ساله
مهارت کودکان در یک سالگی به طرز قابلتوجهی ارتقا پیدا میکند. آنها در این سن بهسرعت رشد میکنند و علاوه بر تغییر در ظاهر، سرعت تغییرات در مهارتهای آنها هم افزایش پیدا میکند.
ابراز احساسات، استفاده از لغات تککلمهای یا جملات ساده، فهم معنای صفات اندازهگیری مانند بزرگ و یا زیاد، به ذهن سپردن ریتم آهنگها و شناسایی اقوام و نزدیکان از مهمترین مهارتهای کودک در این دوره است. در ادامه چند راهکار ساده برای تقویت ذهن کودک یک ساله را با شما به اشتراک خواهیم گذاشت.
نکته مهم درباره این راهکارها سادگی آنها است. توجه کنید که شما برای تقویت مهارتهای ذهنی کودک به ابزار و فنون خاصی نیاز ندارید و با اضافه کردن ریزهکاریهایی به کارهای روزانه، خواهید توانست ذهن کودکتان را تقویت کنید. در ادامه بهتر متوجه منظور من خواهید شد.
تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک؟
تغذیه یکی از مهمترین عوامل رشد ذهن کودک است. مخصوصاً در زمانی که کودک تغییرات چشمگیری در قابلیتهای فردی دارد. برای تقویت ذهن کودک یک ساله باید به نوع تغذیه او توجه کنید.
کودکانی که با شیر مادر تغذیه میشوند، از بدو تولد هنگام تغذیه بهصورت مادرشان خیره میشوند و میتوانند روی آن تمرکز کنند. میتوانید موقع تغذیه او با او حرف بزنید و به تقویت مهارتهای کلامی او کمک کنید.
به مکالمات کودک با خودتان هنگام تغذیه اهمیت بدهید. تکرار مهمترین عامل یادگیری کلمات بهصورت صحیح است. اگر با شیشه شیر تغذیه میکند، او را در فاصلهای از خودتان نگه دارید که مطمئن شوید میتواند روی صورت شما متمرکز شود. درست مانند فاصلهای که کودکان هنگام تغذیه با شیر مادر از صورتشان دارند.
رانندگی
اگر بخواهیم صادقانه و واقعگرایانه فکر کنیم، مادران موقع رانندگی درحالیکه توجهشان به اطرافشان است، نمیتوانند تمرین زیادی برای تقویت ذهن کودک یک ساله خودشان با داشته باشند. نوزاد هم بیشتر از هر چیزی احتمالاً به لوازم خودرو یا محیط اطراف خیره شده است.
اما همچنان میشود کارهایی انجام داد. درحالیکه پشت فرمان نشستهاید آواز بخوانید. آواز خواندن به مهارت زیادی نیاز ندارد و میتوان با کمترین تمرکز آن را انجام داد. درعینحال، آواز خواندن بهصورت مؤثری باعث رشد ذهن کودک خواهد شد.
متخصصان کودک معتقدند که آواز بلند والدین برای کودکان خوشایند است. همچنین آواز خواندن میتواند در فهم و یادگیری کلمات جدید در قالب الگوهای تکراری مفید باشد. این کار به تقویت مهارتهای کلامی کودکان منجر میشود.
آواز خواندن به کودکان مفهوم قافیه و کلمات آهنگین را آموزش میدهد. این مسئله میتواند بعدتر برای آموزش خواندن به کودکان مفید و مؤثر باشد. حتی میتوانید موقع خواندن لالایی برای کودکان، از شعرهای رایج و چیزهایی غیر از آوازهای کودکانه استفاده کنید. کودک شما این مسئله را چندان درک نمیکند، اما کلمات جدید در ناخودآگاه کودک تأثیر خواهد گذاشت.
تعویض پوشک
تعویض پوشک کودکان کار جذابی نیست. اما عدم جذابیت آن دلیلی بر نادیده گرفتن و دستکم پنداشتن آن نمیشود. شما حتی میتوانید از این موقعیت هم برای تقویت ذهن کودک یک ساله خودتان استفاده کنید.
در این موقعیت میتوانید کارهایی انجام بدهید که موجب تقویت مهارتهای کلامی کودک میشود. شما میتوانید درباره کاری که انجام میدهید با او حرف بزنید. میتوانید به او بگویید که قرار است بعدازاین کار چهکاری برایش انجام بدهید.
کودکان در این سنین میتوانند الگوهای تکراری را تشخیص بدهند و بهنوعی شرطی میشوند. شما میتوانید با تکرار برنامههای روزانه در کنار هم، توجه کودکان را به نظم و الگوی کارهای روزانه جلب کنید. این کار فرصت مناسبی است که ذهن کودکتان را متوجه برنامه خاص کنید. با این کار مغز او نسبت به این الگوها تحریک خواهد شد و رشد خواهد کرد.
حمام کردن
تقریباً اکثر بچهها از حمام کردن لذت میبرند و آن را فعالیتی دلپذیر میدانند. برای تقویت ذهن کودک یک ساله خوب است که به حمام بهعنوان فعالیتی که صرفاً برای نظافت به کار میرود نگاه نکنید. حمام کردن میتوانید اولین درسهای علوم طبیعی را به کودکان بیاموزد.
بگذارید کودکتان آب را از ظرفی به ظرف دیگر بریزد و با خواص آن آشنا شود. کودک با دیدن دوش آب میتواند جاذبه را درک کند و با مشاهده حجم آب در وان، اولین درسهای ریاضی و هندسه را یاد بگیرد.
ضمن اینکه حمام کردن بهترین فرصت برقراری ارتباط و تعامل با کودک است. شما میتوانید همزمان با حمام کردن کودک با او آواز بخوانید و به مهارتهای زبانی کودک توسعه ببخشید.
همچنین با بازی کردن وسایل و استفاده از آنها برای دالی بازی، کودک مفهوم پایداری شیء و آگاهی چیزهای بیشتری یاد بگیرد. او به این صورت خواهد فهمید که اشیا حتی اگر جلوی چشمان او نباشند و نتواند آنها را ببیند، وجود دارند.
خرید خانه
با حبس کردن در منزل و دور نگهداشتن از محیط خارج خانه، هیچ کمکی به تقویت ذهن کودک یک ساله نخواهید کرد. در عوض کودکتان را با خودتان بیرون ببرید. او را برای خرید به فروشگاه ببرید و در چرخدستی خرید بنشانید. بهجای اینکه در این حالت به او تبلت یا اسباببازی بدهید تا سرگرم شود، بوها، شکلها و رنگها را توصیف کنید.
خرید سبزیجات و صیفیجات بهترین فرصت برای تقویت مهارتهای بینایی و ادراک رنگها است. بگذارید کودک میوهجات را لمس کند، تفاوت رنگها را بفهمد و متوجه تفاوت بافت اشیا شود.
شما میتوانید موقع برداشتن وسایل آنها را بشمارید. به این صورت کودک اعداد را بهتدریج یاد خواهد گرفت. با گذاشتن میوهها در کیسه، میتوانید بازهم دالی بازی را انجام دهید و ذهن او را نسبت به پایداری اشیا آماده کنید.
با کودکتان قدم بزنید
با کودکتان در خیابان قدم بزنید. چیزهای زیادی بیرون از خانه منتظر کودک هستند و میتوانند درسهای بزرگی برای او باشند. از فرصت پیادهروی در خیابان برای تقویت ذهن کودک یک ساله استفاده کنید. آسمان، پرندگان، درختان و افرادی که در سطح شهر تردد میکنند میتوانند بر میزان شناخت کودک تأثیر مثبتی داشته باشند.
برای توصیف وضعیتها و قوانین، بارها و بارها آن را تکرار کنید. مثلاً میتوانید بگویید: پارک پر از بچهها است. گنجشکها روی درختان هستند.
میتوانید موقع قدم زدن او را در آغوش بگیرید تا کودک روبهروی صورت شما باشد. به این صورت میتواند موقع حرف زدن روی دهان شما متمرکز شود تا نحوه ادا کردن حروف را بهدرستی درک کند. با این کار به تقویت مهارتهای کلامی او کمک کردهاید.
غذا خوردن
یکی دیگر از موقعیتهای تقویت ذهن کودک یک ساله غذا خوردن است. اکثر کودکان عادت دارند موقع خوردن غذا، اشیا را به سمت زمین پرت کنند. آنها قاشق و یا نان را ول میکنند تا روی زمین بیفتد. سعی کنید در این سن زیاد موقع غذا خوردن کودک به او سخت نگیرید.
همین بازی باعث میشود کودک مفهوم پایداری شیء را بهتر درک کند. بگذارید گاهی کودک با دستانش غذا بخورد. غذا خوردن با دست باعث هماهنگی بین اعضای بدن و مغز کودک میشود و به تقویت مهارتهای حرکتی کودک منجر خواهد شد.
غذا خوردن فرصتی مناسب برای آشنایی با بافت و ساختار مواد غذایی و رنگهای آنها است. درک مفهوم گرما و سرما و مزههای متفاوت هم از دیگر فرصتهایی است که خوردن غذا برای تقویت ذهن کودکان فراهم میکند.
زمان خواب
شما میتوانید با بهکارگیری تکنیکهای بسیار ساده، خوابیدن را هم به فرصتی برای تقویت ذهن کودک یک ساله تبدیل کنید. تعریف کردن داستان برای کودکان، یکی از بهترین راههای تقویت رشد مغزی آنها است. کودکان هنگام شنیدن داستان میتوانند زندگی را بهتر درک کنند.
درک قواعد حاکم بر زندگی، مفهوم خوب و بد، یادگیری مهارتهای ابتدایی و آموزههای اخلاقی از مهمترین چیزهایی است که شنیدن داستانها میتواند به کودکان بیاموزد.
سعی کنید از ابتدای تولد کودک، موقع خواب برایش کتاب بخوانید. یا صفحات کتاب را برایش ورق بزنید تا به عکسها خیره شود. نیاز نیست کتابی را باز کنید و تا انتها بخوانید. کافی است کودک با خواندن کتاب قبل از خواب انس بگیرد.
از طرفی شنیدن داستان، کودک را آرام میکند تا خواب خوبی را تجربه کند. خواب کافی به مغز کودک فرصت استراحت و بازسازی میدهد تا باقدرت بیشتری برای روز بعد آماده شود.