فهرست مطالب
یکی از دغدغههای والدین، توانمندیهای ذهنی و حافظه کودکانشان است. داشتن حافظه قدرتمند در کودکان میتواند به توانمندی آنها در آموزش و یادگیری منجر شود. در این مقاله ذهن قرار است از روشهای تقویت حافظه کودکان با شما صحبت کنیم. با ما در ذهن همراه باشید.
روشهای مؤثر تقویت حافظه کودکان
داشتن حافظه قوی یکی از فاکتورهای مهم در آموزش و یادگیری است. این مسئله از سنین کودکی اهمیت پیدا میکند. به هر میزان که کودک شما حافظه قدرتمندی داشته باشد، میتواند تمام مسائلی که با آنها روبهرو میشود را سادهتر یاد بگیرد یا به خاطر بیاورد.
به همین دلیل همه والدین علاقه دارند که کودکانی با حافظه قوی داشته باشند. خبر خوب اینکه حافظه میتواند در طول زندگی تقویت شود. خبر بهتر اینکه تکنیکهای تقویت حافظه کودکان بسیار ساده و درعینحال کاربردی هستند. در ادامه با شما از روشهایی صحبت خواهیم کرد که با استفاده از آنها میتوانید حافظه کودکانتان را تقویت کنید.
روش اول، تغذیه
این را به خاطر داشته باشید. هر بار که از توسعه تواناییها و مهارتهای فردی کودکان با شما حرف میزنیم، بهصورت پیشفرض نقش تغذیه را جدی بگیرید و بدانید که از آن هم صحبت خواهیم کرد.
تغذیه در تکامل ذهن و مغز کودک نقش بسیار مهمی را بازی میکند. واقعیت این است که کودک شما درحال طی کردن فرآیند رشد است و سلولهای بدن او برای با موفقیت پشت سر گذاشتن فرآیند تکامل و رشد به سوخت نیاز دارند.
مغز از این قاعده مستثنا نیست. سلولهای مغزی بیشترین نیاز به سوخت را در بدن به خودشان اختصاص میدهند. پس یادتان باشد که برای رشد و تکامل سلولهای مغزی از نقش مهم تغذیه غافل نشوید.
اما چه مواد غذایی نقشی اساسی را در تقویت حافظه کودکان بازی میکنند؟
کولین یکی از ریزمغذیهای موردنیاز مغز است. این ماده غذایی به سلولهای مغزی کمک میکند که عملکرد صحیح خود را حفظ کنند و رشد بیشتری داشته باشند. یکی از مواد غذایی که منبعی از کولین بهحساب میآید، تخممرغ است. سعی کنید این ماده غذایی را در سبد روزانه تغذیه کودکتان بگنجانید.
سبزیجات، مخصوصاً سبزیجاتی از آهن غنی هستند را جدی بگیرید. اسفناج، کلم و انواع سبزیجات برگی میتوانند منابعی غنی از ریزمغذیهای مفید برای رشد مغز کودک شما باشند.
انواع حبوبات مانند لوبیا و عدس از دیگر مواد موردنیاز مغز کودکتان برای رشد و حفظ عملکرد صحیح هستند. از نقش ویتامین دی در تکامل مغز غافل نشوید. همچنین غذاهای دریایی با داشتن منابعی غنی از اسیدهای چرب امگا ۳، میتوانند عملکردی شگفتانگیزی را در تقویت حافظه کودک شما ایفا کنند.
روش دوم، تقویت مهارتهای تجسمی
یکی از روشهای تقویت حافظه کودکان، تقویت مهارتهای تجسمی آنهاست. به این صورت که از آنها بخواهید هر بار بعد از خواندن یا شنیدن چیزی، آن را در ذهنشان تصور کنند.
مثلاً قبل از اینکه از آنها بخواهید کاری را انجام دهند، درخواست کنید که کیفیت، جزئیات و چگونگی انجام آن کار و حتی نتیجه را در ذهنشان تصور کنند. به این صورت میتوانید تمرینی برای تقویت حافظه تصویری آنها و بهکارگیری مغزشان برنامهریزی کرده باشید.
میتوانید این تمرین را کمکم به شرح جزئیاتی که تصور کردهاند پیش ببرید.
روش سوم، معلم بازی!
تدریس، یکی دیگر از روشهای تقویت حافظه کودک شما است. هنگامیکه از کودکتان درخواست میکنید آنچه آموخته است را به شما آموزش دهد، کودک ناخودآگاه مجبور به بیان جزئیات میشود.
کودکان در جریان انتقال مطالبی که یاد گرفتهاند متوجه نقایص وجود این مطالب در حافظهشان میشوند و نسبت به رفع این نقصها اقدام میکنند. بهاینترتیب اطلاعات و مطالب مدتزمان بیشتری در حافظه آنها باقی میماند.
روش چهارم، کمک گرفتن از بازیهایی که حافظه دیداری را درگیر میکند
نمیتوان از نقش بازیها در رشد و تکامل مغز کودکان و حتی بزرگسالان غافل شد. بازیها میتوانند سهم مهمی را در بهبود وضعیت حافظه کودکان ایفا کنند. اگر میخواهید از ظرفیت بازیها در تقویت حافظه کودکان استفاده کنید، میتوانید از بازیهایی کمک بگیرید که به حافظه دیداری نیاز دارند.
یکی از مطلوبترین بازیهایی که میتوانند منجر به بهبود وضعیت حافظه شوند، بازی انطباق تصاویر است. همه ما یادمان است که در کتابهای کودکیمان بازیهایی بودند که از ما میخواستند تفاوت میان دو تصویر ظاهراً مشابه را پیدا کنیم.
این بازیها نقش مهمی را در ارتقا وضع تمرکز و حافظه کودکان ایفا میکنند. علاوه بر آن پازلها هم میتوانند دقت و تمرکز کودکان را افزایش دهند و به بهبود و تقویت حافظه آنها منجر شوند.
روش پنجم، مطالعه فعال
یکی دیگر از تکنیکهای تقویت حافظه کودکان، تشویق آنها به مطالعه فعال است. منظور از مطالعه فعال درگیر شدن خواننده با خطوط مهم، نکات اصلی و چکیده مطلبی است که در حال مطالعه آن است. مطالعه فعال یعنی وقتی متنی را میخوانیم از نکات ریزودرشت آن نگذریم. قسمتهایی را هایلایت کنیم و از جملات مهم یادداشتبرداری کنیم.
اگر به کودکتان این روش مطالعه را آموزش دهید و او را به این کار تشویق کنید، لطف بزرگی در تقویت حافظه او کردهاید.
روش ششم، حجم گسترده اطلاعات را به ذرات ریزتر تبدیل کنید
یکی دیگر از روشهای تقویت حافظه کودکان این است که بهیکباره ذهن آنها را درگیر حجم گسترده اطلاعات نکنیم. مغز ما گروه کوچکتر اطلاعات را راحتتر از حجم گسترده اطلاعات حفظ میکند.
بهتر است شعر، شمارهها یا دستههای عددی را به دستههای کوچکتر تقسیم کنید و ترجیحاً آنها را بهصورت آهنگین به کودک ارائه کنید. با این روش کودک شما سریعتر از حالت عادی میتواند اطلاعات را به ذهن بسپارد.
روش هفتم، همه حواس کودک را درگیر کنید
وقتی کودک شما در جریان یادگیری قرار دارد، بهترین روش برای آموزش به او این است که از چند یا همه حواس او برای یادگیری استفاده کنید. وقتی مطلبی را به او میآموزید، همزمان که از راه شنیداری در حال دریافت اطلاعات است، با ارائه تصاویر مرتبط، چشمهایش را هم درگیر دریافت اطلاعات کنید.
اگر بتوانید حس لامسه او را با نشان دادن اجسام مرتبط با بحث درگیر کنید که دیگر عالی خواهد بود! با این روش، کودک مدتزمان بیشتری اطلاعات ارائهشده را در ذهن خواهد داشت و به این سادگیها آن را از یاد نخواهد برد.
روش هشتم، بین اطلاعات و دانستهها ارتباط برقرار کنید
یکی از بهترین روشهای تقویت حافظه کودکان این است که بتوانید پلی میان دانستههای کودک در ذهن او ایجاد کنید. فراموش نکنید که برقراری ارتباط میان اطلاعات ثبتشده در حافظه کودک، میتواند باعث شود که کودکان اطلاعات را با جزئیات و به مدت طولانیتری به یاد بیاورند.
با این تکنیک ذهن کودک را نهتنها برای به خاطر سپردن اطلاعات، که برای استدلال و انواع تفکر خلاق آماده میکنید. برقراری ارتباط میان اطلاعات ذخیرهشده در حافظه کودک، او را قادر میکند که بهصورت سادهتری بتواند این اطلاعات را بازیابی کند.
روش نهم، تمرین و تکرار را فراموش نکنید
در جریان تقویت حافظه کودکان باید به خاطر داشته باشید که از تمرین و تکرار بیشتری نسبت به بزرگسالان استفاده کنید. هر میزان که اطلاعات ارائهشده به کودکتان بیشتر تکرار شود، مدتزمان بیشتری در حافظه او خواهد ماند و ذهن توانایی بیشتری در به خاطر سپاری اطلاعات کسب خواهد کرد.
میتوانید تمرین و تکرار را با افزودن جزئیاتی مفرح به بازی و تمرین دلچسب تبدیل کنید. در خلال تعریف قصه، بازی یا نقاشی از کودک بخواهید آنچه به ذهن سپرده است را برای شما بازگو کند و هرکجا را که از قلم انداخت به او یادآوری کنید.
روش دهم، استراحت کافی
خواب و استراحت کافی یکی دیگر از منابع حیاتی برای رشد و تقویت حافظه کودکان است. اگر خواستار تقویت حافظه کودکتان هستید، باید به تنظیم ساعات خواب و استراحت او اهمیت بدهید.
مغز بدون استراحت نمیتواند عملکرد مناسبی از خود بروز دهد. مغز ما زمانی را نیاز دارد تا در حالت استراحت بدن بتواند به اطلاعات ورودی نظم ببخشد و خود را بازسازی کند.
در کنار خواب به مسئله تمرکز کودک هم اهمیت بدهید. به کودک فرصت استراحت بدهید و از او انتظار نداشته باشید که ساعات طولانی و ممتد را به آموزش و یادگیری مشغول باشد. بهتر است هر چهل دقیقه، حدود بیست دقیقه به کودکتان استراحت بدهید تا خستگی را از ذهنش دور کند. در این صورت میتوانید شاهد بازدهی بیشتر مغز او باشید.