فهرست مطالب
فن بیان یکی از اساسی ترین استعدادهایی است که ما انسان‌ها در وجود خود داریم و به لطف آن می‌توانیم با دیگران در ارتباط باشیم و به اهداف و منافع مشترک خود دست یابیم یا به اهداف شخصی خود برسیم. به همین دلیل، توسعه فن بیان به عبارتی دیگر، برای بیان خود در ملاءعام، با روشی ظریف و قابل درک، یک ضرورت انکار ناپذیر است. برای اینکه بتوانیم به صورتی مؤثر و آسان در بین عموم صحبت کنیم، خواه در یک نمایشگاه، همایش، سمینار و موارد دیگر، باید روی فن بیان خود کار کنیم؛ با ذهن همراه باشید.
فن بیان چیست؟
فن بیان، شامل مجموعه مهارت‌ها و نگرش‌هایی است که به فرد این اجازه را می‌دهد که رسا و شیوا سخن بگوید، خصوصاً در مقابل مخاطب!. هر فرد سیاستمدار، چهره عمومی، معلم، مدرس، رهبر، دانشجو یا فروشنده باید برای دستیابی به بیشترین تأثیر در محیط‌های حرفه ای یا دانشگاهی، این توانایی‌ها را در خود ارتقا بخشد. دانستن اینکه چگونه یک سخنران خوب باشیم، برای ترغیب و جذب مخاطب بسیار مهم است، زیرا هدف اصلی از فن بیان، متقاعد کردن گوینده در مورد چیزی و حتی مدیریت در تغییر نگرش یا ایده‌های از پیش تعیین شده آنها است. قدرت سخنرانی در سطح عمومی مزایای بسیاری را به همراه می‌آورد، از جمله می‌توان به فروش ایده‌های بهتر، بهبود روابط و کسب احترام و همکاری دیگران اشاره کرد. اکنون، برای برقراری ارتباط موثر در شروع کار، تنها صحبت کافی نمی‌باشد.
تمرین‌های مفید برای فن بیان
برخی از تمرین‌ها برای افزایش قدرت فن بیان به شرح زیر هستند:
محیط و محل ارائه را بشناسید
برای شروع وآماده سازی فن بیان خود، لازم است مکانی را بشناسیم، زیرا لحن و ارتباطات ما (زبان شفاهی و بدن) ممکن است بسته به محلی که در آن قرار داریم متفاوت باشند. سخن گفتن در مقابل مخاطب، با سخنرانی در مقابل چند نفر در یک اتاق بسته، یا انجام مصاحبه فردی، یکسان نیست.
مراقب فن بیان خود باشید
بدن ما به عنوان ابزاری ارتباطی، به همان اندازه قدرتمند است که فن بیان ما است. بنابراین هر دو باید با یکدیگر سازگار باشند تا مانع از بین رفتن پیام نشوند. ما باید در استفاده از فن بیان خود، از طبیعی بودن (عبارات خودجوش، بدون تظاهرات یا اظهارنظرها)، اطمینان و امنیت الهام بگیریم. نگاه به چشمان افراد ردیف جلو، حرکت در طی سخنرانی، داشتن راحتی وآرامش و ارائه حرکاتی محکم، مواردی هستند که باید در نظر گرفته شوند.
برای مطالعه بیشتر: چگونه کاریزماتیک باشیم؟ ۷ استراتژی برای توسعه کاریزما
مخاطب را بشناسید
نکته دیگری که هنگام ارائه فن بیان خود باید بدانیم، این است که چگونه مخاطبانی که قرار است برایشان سخنرانی کنیم، تشکیل می‌شوند. از این طریق می‌توانیم پیامی را ایجاد کنیم که مربوط به علایق، نیازها یا عناصر مشترک موجود در بین آنها باشد، بنابراین از این طریق پذیرش بیشتری خواهیم داشت و می‌توانیم با آنها همدلی بیشتری ایجاد کنیم.
نقش خود را مشخص کنیم
علاوه بر شناخت مخاطبان خود، مهم است که بدانیم چه چیزی از ما انتظار می‌رود. هنگام ارائه فن بیان: قصدمان اطلاع رسانی، قانع کردن یا سرگرمی است؟ این به ما کمک می‌کند تا سخنرانی خود را هدایت کنیم. حال، هنگام ارائه باید به خاطر داشته باشیم:
- وضوح: داشتن ایده‌های روشن قبل از بیان آنها.
- سادگی: از زبان ساده ای استفاده کنید که برای همه قابل درک باشد.
- نتیجه گیری: گفتن جملات ضروری چند کلمه ای و به طور مستقیم.
- ثبات: از مبحث اصلی منحرف نشوید.
- تسلط: ایده‌ها را به روشی صریح و بدون استراحت طولانی بیان کنید، در غیر این صورت اینها می‌توانند نشان دهنده ناامنی یا در بدترین حالت، کمی لغات باشند.
- زیبایی: جمع بندی در سخنرانی با استفاده از استعاره‌ها یا صفت‌هایی که باعث جذابیت دوچندان آن می‌شود و موجب می‌شوند که در شنونده میل به گوش دادن افزایش یابد.
- تأثیر: گذاشتن یک تاثیر مثبت در میان عموم مردم، که پس از ارائه مضمون، از آن به عنوان یک تصویر، دانش، احساس همدردی، حس شوخ طبعی، در میان دیگران یاد می‌شود.
۵ روش تقویت فن بیان
هر یک از راه‌های زیر می‌توانند در تقویت فن بیان یاری رسان باشند:
۱- موضوع فن بیان را انتخاب کنید
این به هیچ وجه مشخص نمی‌کند که سخنرانی تان موفقیت آمیز خواهد بود یا خیر. موضوعی که انتخاب می‌کنید، باید موضوعی باشد که به آن اشتیاق دارید و در زندگی شخصی تان موثر بوده است. با انتخاب موضوعی که هیچ ارتباط شخصی با آن ندارید، به نتایج مطلوبی نخواهید رسید. اگرچه می‌توانید در مورد هر موضوعی تحقیق کنید و سخنرانی خوبی داشته باشید، اما داشتن یک ارتباط شخصی با موضوع ارائه شده، همان ادویه مخفی است که تمامی تفاوت‌ها را ایجاد می‌کند.
در انتخاب مبحث و موضوع، چیزی که مورد توجه مخاطبان گسترده ای قرار گرفته، راه آن است. از کلیشه‌ها یا موضوعاتی که بیش از حد سخت هستند، خودداری کنید. همچنین باید تصمیم بگیرید که سخنرانی عمیق و پرمعنا و جذابی را داشته باشید.
۲- تحقیق گسترده در فن بیان داشته باشید
صرف نظر از اینکه چقدر موضوع خود را می‌دانید، هنوز هم باید تحقیقات زیادی را انجام دهید تا حقایق و ارقامی را اثبات کنید که استدلال تان را پشتیبانی می‌کند. مهمتر از همه، منابع شما باید معتبر و با کیفیت باشند. فقط از یک منبع استفاده نکنید، هر بیشتر بهتر. این امر باعث می‌شود ادعاهایتان برای مخاطبان بیشتر مبتنی شوند. به مخاطبان خود ترکیبی از اعداد و داستان‌ها را بدهید تا، در استدلال‌ها و داستان‌ها غرق شوند.همچنین، درمورد استدلال‌های مخالف تحقیق کنید. بنابراین بهتر است در صورت بروز این استدلال‌های مخالف، امادگی لازم را داشته باشید.
۳- مخاطبین خود را جذب کنید
مقدمه باید به اندازه مناسب باشد. یک کلمه، عبارت یا داستانی که پیام را تجسم می‌بخشد و توجه مخاطبان را به خود جلب می‌کند، بهترین شرط بندی است. به مخاطبان خود بگویید که چرا موضوع مهم است و آنچه را که با سخنرانی خود می‌خواهید به آن برسید، اطلاع رسانی یا ترغیب کنید. با گوش دادن مخاطبان به سخنانتان، آنچه را که می‌توانند از صحبت‌ها به دست بیاورند را به آنها منتقل کنید.
مطالعه موردی در زندگی واقعی بسیار عالی خواهد بود و به مخاطبان کمک می‌کند تا شدت عمل خود را در طی آن ببینند و همچنین به آنها در درک دیدگاه شان نیز کمک خواهد کرد. در مرحله آماده سازی، مقابله با مقدمه پس از نوشتن متن سخنرانی، توصیه می‌شود. پس از نوشتن متن سخنرانی، بهتر می‌توانید مقدمه ای را تهیه کنید که لحن مناسبی را نشان دهد و فن بیان شما را بهبود دهد.
۴- پیام خود را حمایت کنید
این جایگاهی است که در آن تحقیقات باید مفید واقع شوند. اعداد و واقعیت‌ها به مخاطبان چیزملموسی را برای ادامه دادن ارائه می‌دهند. بیان حقایق و چهره‌هایی که استدلال را تأیید می‌کنند، اعتبار مورد نیاز را به شما خواهند داد. داشتن پیام اصلی خوب است، اما تهیه نسخه پشتیبان از پیام اصلی بسیار بهتر است.
در ارائه سخنرانی خود باید حداقل ۳ استدلال پشتیبان داشته باشید، که اعتبار بیشتری را به پیام اصلی می‌دهد. از مثال‌ها و سناریوهای واقعی استفاده کنید تا نقطه نظرات خود را تغییر دهید و اگر بتوانید پیام خود را با محیط (مکان) و وضعیت مخاطبان خود ارتباط دهید، بسیار عالی خواهد شد.
کلام آخر
بزرگترین سخنوران جهان، موارد مشترکی باهم دارند، که برخی از آنها داشتن اعتماد به نفس و کاریزما است. از ابراهیم لینکلن تا دانشمندان یونان باستان، همه اعتماد به نفس خود را ابراز داشتند. با این حال، خبر خوب این است که همه می‌توانند مهارت‌های لازم برای تقویت فن بیان را به خوبی آموزش ببینند. فقط باید تمرین کنید و با گذشت زمان، بهتر شوید.
