فهرست مطالب
اختلال وحشت زدگی/پانیک چیست؟
اختلال پانیک یکی از اختلالات اضطرابی است که با حملات وحشت زدگی و ترس شناخته میشود. تقریباً ۵ – ۱.۵ درصد از بزرگسالان در زندگی خود به شیوه ای پانیک را تجربه میکنند و ۵.۶ – ۳ درصد با حمله پانیک مواجه می شوند.
اختلال وحشت زدگی زمانی قابل تشخیص است که فرد برای مدتی بیش از یک ماه دچار چندین حمله عصبی همراه با ترس شده باشد. (اگر نگران این هستید که شاید دچار اختلال پانیک باشید، می توانید این تست را انجام دهید)
اختلال وحشت زدگی معمولاً با یک حمله شروع میشود، اما همین یک بار میتواند به میزانی ترس در بیمار ایجاد کند که باعث به وجود آمدن حملات بعدی شود.
مرتبط: روانشناسی-دانلود جدیدترین کتاب های صوتی، مقالات و فیلم های روانشناسی روز دنیا در ذهن
تصور کنید که در تمام زندگی تان در آسانسور احساس ناراحتی می کنید.
اما یک روز این احساس ناراحتی بودن در آسانسور تبدیل به احساس بیماری جسمی و روانی در شما بشود؛ قفسه سینه تان منقبض و تنفس تان کمتر شده و احساس خفگی کنید، کمکم یقین پیدا کنید که در این آسانسور میمیرد.
زمانی که به طبقه موردنظرتان می رسید و آسانسور باز میشود، شما در حال لرزیدن و عرق ریختن هستید و افرادی که در کنارتان هستند نگران حال شما خواهند شد.
بیشتر مردم چنین تجربه ای را به عنوان یک حمله وحشت زدگی و پانیک نمیشناسند و در نهایت با ترس از حمله قلبی به اورژانس مراجعه می کنند.
اختلال پانیک معمولا در افرادی رخ میدهد که پیشتر، میزان کمتری از اختلالات اضطرابی را تجربه کرده باشند.
این اختلال بیشتر در سنین بین ۱۸ تا ۴۵ سال خود را نشان میدهد و عموماً با بیماریهای دیگری همراه است مثل افسردگی و:
- اختلال انسداد ریوی مزمن (اختلال ریه)
- سندروم روده تحریکپذیر
- سردرد میگرنی
- سندروم پای بیقرار
- خستگی
- اختلالات قلبی
اختلال پانیک و دیگر اختلالات اضطرابی
اختلال وحشت زدگی اغلب اختلالات اضطرابی دیگری را نیز به همراه دارد، مانند:
- اختلال وسواس فکری
- فوبیا / ترس های خاص
- ترس از اجتماع
- ترس از مکانهای باز و شلوغ
افراد مبتلا به اختلال وحشت زدگی ۴ تا ۱۴ برابر بیشتر از عموم مردم به سوء مصرف مواد گرایش دارند و میزان خودکشی نیز در میان آنها چندین برابر بیشتر است.
شناخت حملات پانیک
همانطور که گفته شد یکی از نشانه های مهم اختلال پانیک، حملات وحشت زدگی آن است.
در این حمله، فرد ترس و اضطراب زیادی را در مدتی کوتاه تجربه میکند؛ این ترس و اضطراب در ۱۰ دقیقه گسترش یافته و به اوج خود میرسد.
برای تشخیص قطعی یک حمله پانیک باید مطمئن شد که علائم بر اثر مصرف مواد یا بیماری دیگری نیستند.
آخرین نسخه از راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM_IV_TR) حملات پانیک را با حداقل چهار مورد از علائم زیر تعریف کرده است:
- تپش قلب یا ضربان بالای قلب
- عرق کردن
- لرزیدن
- احساس تنگی نفس یا خفگی
- درد در قفسه سینه
- حالت تهوع و ناراحتیهای مربوط به شکم
- احساس سرگیجه، ضعف، بی حالی
- احساس از دست دادن هوشیاری
- ترس از دست دادن کنترل
- ترس از مردن
- بی حسی و گزگز
- احساس ناگهانی سرما یا گرما
در طول یک حمله عصبی معمولا بیمار فکر و حس میکند که در حال مردن است و اغلب نیاز به فرار از شرایط موجود دارد.
حملات پانیک ممکن است دلیل مشخصی داشته یا نداشته باشند.
وقتی که یک دلیل مشخص برای آن پیدا میشود، اغلب وجود یک ترس خاص/فوبیا به جای اختلال پانیک تشخیص داده می شود.
این حملات از طریق تراپی و دارو درمان میشوند.
معیارهای تشخیص اختلال پانیک (براساس DSM)
اگر چندین حمله پانیک در مدت بیش از یک ماه رخ دهد، فرد احتمالاً دچار اختلال پانیک است.
برای تشخیص قطعی این اختلال، بیمار باید نگرانی مداومی درباره حمله بعدی یا عواقب ناشی از آن داشته باشد، یا به دلیل حملات قبلی تغییرات رفتاری قابل توجهی در او ایجاد شده باشد.
تشخیص این اختلال مستلزم داشتن حداقل چهار حمله وحشت زدگی در یک دوره چهار هفته ای می باشد، یا حداقل رخ دادن یک حمله و وجود ترس از حمله بعدی در بیمار به مدت یک ماه.