فهرست مطالب
عزت نفس یا حرمت نفس همان چیزی است که وقتی وجود داشته باشد، نسبت به خود اعتماد به نفس و احترام داریم. ما با خودمان و تواناییهایمان و در اینکه چه کسی هستیم و آیا از صلاحیتهایمان رضایت داریم یا خیر، عزت نفس خودمان را تحلیل میکنیم.
حرمت نفس ممکن است زمانی بالا و در مواقعی پایین باشد، اما نوسان در این مورد اجتنابناپذیر است. حرمت نفس سالم باعث میشود تا در زندگی مقاوم و امیدوار باشیم. با این حال، اگر میخواهید بدانید عزت نفس دقیقاً چیست و چطور میتوان در بهبود آن تلاش کرد، مقالهای دیگر از ذهن را تا پایان مطالعه کنید.
عزت نفس چیست؟
در روانشناسی اصطلاح عزت نفس برای توصیف احساس کلی فرد از ارزش شخصی استفاده میشود. به عبارت دیگر، حرمت نفس میتواند به معنای این باشد که چقدر از خودتان قدردانی میکنید و خودتان را دوست دارید.
عزت نفس اغلب به عنوان یک ویژگی شخصیتی تلقی میشود، به این معنا که تمایل به پایداری و ماندگاری دارد. عزت نفس میتواند انواع مختلفی از اعتقادات را در برگیرد، مانند ارزیابی ظاهر خود، اعتقادات، احساسات و رفتارها!
چرا عزت نفس اهمیت است؟
عزت نفس میتواند در انگیزه و موفقیت شما در طول زندگی نقش بسزایی داشته باشد. اعتماد به نفس پایین ممکن است شما را از موفقیت در مدرسه یا کار و به طور کلی در زندگی باز دارد، زیرا به موفقیت خود باور ندارید.
در مقابل، داشتن یک عزت نفس سالم میتواند به شما در رسیدن به موفقیت کمک کند، زیرا با نگرش مثبت حرکت میکنید و معتقد هستید که میتوانید اهداف خود را تحقق بخشید.
[su_box title=”همچنین بخوانید: ” style=”bubbles” box_color=”#a631a8″ radius=”20″]
[su_animate type=”shake” duration=”0.5″]تفکر ذهنی مثبت چیست؟ تکنیک هایی کاربردی و موثر برای داشتن تفکر ذهنی مثبت[/su_animate]
[/su_box]
عزت نفس همه چیز را تحت تأثیر قرار میدهد
عزت نفس نه تنها بر آنچه فکر میکنیم تأثیر میگذارد، بلکه بر نحوه احساس و رفتار ما نیز مؤثر است. این امر برای سعادت و لذت بردن از زندگی حائز اهمیت است. حرمت نفس به طور قابل توجهی روی وقایع زندگی ما تأثیر میگذارند، از جمله روابط ما، کار و اهداف ما و نحوه مراقبت از خود و فرزندانمان!
اگرچه وقایع دشوار مانند شکست، بیماری یا ورشکستی، در کوتاه مدت ممکن است عزت نفس ما را تعدیل کند (کاهش دهد)، ما به زودی دوباره به زندگی بر میگردیم تا درباره خود و آیندهمان مثبت فکر کنیم..
افرادی که اعتماد به نفس بالایی دارند، وقتی همه چیز درست پیش میرود، به خود اعتباری دوباره میبخشند، و اگر اینگونه نشوند، علل خارجی را در نظر میگیرند و همچنین صادقانه اشتباهات و کاستیها را ارزیابی میکنند تا بتوانند در بهبود آنها تلاش کنند.
عزت نفس پایین ما را از موفقیت دور میکند
عزت نفس ناتوان، بر توانایی ما در مدیریت سختیها و ناامیدیهای زندگی تأثیر منفی میگذارد. وقتی حرمت نفس ما مختل میشود، احساس ناامنی میکنیم، خود را با دیگران مقایسه میکنیم و خود را مورد انتقاد قرار میدهیم.
در این مواقع، ما نه ارزش خود را میشناسیم و نه به آن افتخار میکنیم و نیازها و خواستههای خود را بیان نمیکنیم. درعوض، ممکن است ما از خود گذشتگی نشان دهیم یا سعی کنیم احساس آنها نسبت به خودمان را کنترل کنیم تا راحتی بیشتری داشته باشیم.
دیگران ممکن است افرادی که عزت نفس پایین دارند را بیارزش جلوه دهند، حسادت در آنها را تحریک کرده و یا ارتباط آنها را با دیگران را محدود کنند.
بنابراین آگاهانه یا ناخودآگاه، خودمان را در مهارتها و ویژگیهای مثبت خود بیارزش میدانیم و این باعث میشود نسبت به انتقاد بیش از حد حساس شویم. ما همچنین ممکن است از امتحان کردن چیزهای جدید ترس داشته باشیم، زیرا احتمال می دهیم که شکست بخوریم.
علائم عزت نفس بالا
موارد زیر علائمی را نشان میدهند که نشان دهنده عزت نفس بالا هستند. به یاد داشته باشید که عزت نفس در یک زنجیره متفاوت است، سیاه و سفید نیست. شما ممکن است با برخی ارتباط داشته باشید، اما با برخی موارد نه!
- احساس خوب داشتن
- احساس با ارزش بودن
- احساس صلاحیت و اطمینان داشتن
- با خود صادق بودن
- اعتماد داشتن به خود
- ستایش را میپذیرد
- توجه را میپذیرد
- خود مسئول است
- خودکنترلی دارد
- اهداف خود را میشناسد
- احترام به خود دارد
- دلسوز خود است
- برای دیگران آروزی خوشبختی دارد
- دیگران را میپذیرد
- از روابط خود راضی است
- در مورد حرفهای مدعی است
- خوش بین است
علائم عزت نفس پایین
موارد زیر علائمی را نشان میدهند که نشان دهنده عزت نفس پایین هستند. به یاد داشته باشید که عزت نفس در یک زنجیره متفاوت است، سیاه و سفید نیست. شما ممکن است با برخی ارتباط داشته باشید، اما با برخی موارد نه!
- احساس خوبی ندارد
- کمبود ارزش میکند
- به خود شک میکند
- احساس بیکفایتی میکند
- خود را قضاوت میکند و از خود بیزار است
- از دیگران خود را پنهان میکند
- قاطعیت ندارد
- عدم اعتماد به نفس دارد
- احساسات، خواستهها یا نیازهای خود را میکاهد
- به راهنمایی یا تأیید دیگران نیاز دارد
- از شروع و انجام کارها میترسد
- از روابط دوستی ناراضی است
- در برابر دیگران تسلیم میشود
- احساس اضطراب و بدبینی میکند
- در برابر واقعیت و حقیقت دفاع میکند
علت عزت نفس پایین چیست؟
رشد کردن در یک خانواده ناکارآمد میتواند به وابستگی در یک فرد منجر شود. همچنین عزت نفس شما را تضعیف میکند. نظرات و خواستههای شما جدی گرفته نمیشوند. والدین معمولاً اعتماد به نفس پایینی دارند و از رابطه با یکدیگر ناراضی هستند.
آنها خودشان مهارتهای روابط خوب را ندارند، از جمله همکاری، مرزهای سالم، حل اختلاف و موارد دیگر. آنها ممکن است سوءاستفادهکننده، کنترلکننده، مداخلهکننده، بیتفاوت و رفتارهایی متناقض داشته باشند. به طور مستقیم یا غیرمستقیم، آنها ممکن است احساسات، خصوصیات و نیازهای فرزندان خود را ندانند.
[su_box title=”همچنین بخوانید: ” style=”bubbles” box_color=”#a631a8″ radius=”20″]
[su_animate type=”shake” duration=”0.5″]با این ۷ ترفند ذهنی اعتماد به نفس خود را بالاتر ببرید[/su_animate]
[/su_box]
کودکان در چنین خانوادهای، احساس ناامنی، اضطراب و یا خشم میکنند. در نتیجه، آنها احساس رهائی عاطفی دارند و نتیجه میگیرند که مقصر هستند (مقصر بدبختیهای والدین). سرانجام، آنها خودشان را دوست ندارند و احساس فرومایگی میکنند.
آنها بی اعتماد به نفس رشد میکنند و یاد میگیرند احساسات خود را پنهان کنند. آنها از همه اهداف خود عقب نشینی میکنند و این نشان میدهد که چگونه «شرم» به سمی درونی تبدیل میشود.
بیشتر بخوانید: آیا با راه های مطرح کردن انتقاد سازنده آشنا هستید؟
شرم به عنوان مهمترین علت عزت نفس پایین شناخته میشود
شرم عمیقتر از عزت نفس است! این یک احساسات بسیار دردناک است، نه یک ارزیابی ذهنی. شرم میتواند منجر به اختلال یا پایین بودن عزت نفس و سایر افکار و احساسات منفی شود. این فقط اعتماد به نفس نیست، بلکه ممکن است اعتقاد داشته باشیم که ما انسانی بد، بیارزش، فرومایه یا غیرقابل تحمل هستیم.
شرم بعضی اوقات احساس گناه کاذب و ترس و ناامیدی را ایجاد میکند. شرم علت اصلی افسردگی است و میتواند به رفتار خود تخریبکننده، اختلالات در غذا خوردن، اعتیاد و پرخاشگری منجر شود.
اضطراب ناشی از شرم، امتحان کردن چیزهای جدید، داشتن روابط صمیمی، خودجوش بودن یا ریسک کردن را دشوار میکند. ما خودمان را برای اشتباهات قضاوت میکنیم، این الگو ابتدایی شرم است.
خود قضاوت کردن، میتواند ما را فلج کند و قاطعیت را از ما بگیرد، زیرا منتقد داخلی ما بدون توجه به آنچه تصمیم میگیریم ما را مورد قضاوت قرار میدهد. شرم میتواند به خجالت کشیدن، سرافکندگی، ننگ، شرمنده شدن و موارد مشابه معنا شود.
[su_box title=”همچنین بخوانید: ” style=”bubbles” box_color=”#a631a8″ radius=”20″]
[su_animate type=”shake” duration=”0.5″]تفکر قالبی یا کلیشه ای؛ چقدر با دام مخرب استریوتایپ آشنا هستید؟[/su_animate]
[/su_box]
روابط ضعیف در پایین آمدن عزت نفس مؤثر است
نوع رفتار ما با خود، الگویی برای روابطمان با دیگران فراهم میکند. این میتواند شادی رابطه ما را تحت تأثیر قرار دهد. عزت نفس درواقع سبک ارتباط، مرزها و توانایی صمیمی بودن ما را تعیین میکند.
تحقیقات نشان میدهند که داشتن شریک زندگی که عزت نفس بالایی دارد، میتواند بر عزت نفس طرف مقابلش نیز تأثیر بگذارد، اما عزت نفس پایین نتیجه منفی را برای رابطه به همراه دارد.
عزت نفس مختل شده مانع توانایی در صحبت کردن در مورد خواستهها و نیازهای ما و به اشتراک گذاشتن احساسات آسیبپذیر میشود. این مورد صداقت و صمیمیت را به خطر میاندازد. در نتیجه عدم امنیت و داشتن شرم و اختلال در عزت نفس، ممکن است سبک دلبستگی ما را توسعه دهد، و به عبارتی ما از شریک زندگی خود پیروی میکنیم.
به طور کلی، به دیگران این امکان را میدهیم که با ما به گونهای رفتار کنند که معتقدیم شایسته آن هستیم. وقتی احترام نگذاریم، نباید انتظار نداشته باشیم که با احترام با ما برخورد شود.
منتقد درونی ما نیز میتواند ما را داوری کند، وقتی ما نسبت به شریک زندگی خود حالت دفاعی داریم، حل مسئله مشکل را دشوار میکند. اعتماد به نفس ناامن همچنین میتواند ما را مشکوک، نیازمند یا خواستار یک شریک دیگر کند!
عزت نفس خود را چگونه بالا ببریم؟
عزت نفس عموماً در نوجوانی ما مشخص میشود. برخی از ما تمام زندگی خود را با اختلال در عزت نفس و حتی افسردگی ناشی از آن سپری میکنیم. اما ما میتوانیم عزت نفس خود را بالا برده و آن از ریشه تغییر دهیم.
بالا بردن عزت نفس به معنای آشنایی و دوست داشتن خود است – همانطور که با یک دوست انجام میدهید – و به معنای بهترین دوست خود بودن است. این مورد نیاز به تلاش، آرامش و تعهد دارد. گزینه دیگر این است که به طور مداوم سعی کنید خود را اثبات کنید یا بهبود ببخشید یا بتوانید عاشق فردی شوید. خود دلسوزی می تواند کمک بزرگی به ما کند.
دشوار نیست که خارج از افکار و عقاید خودمان باشیم و خودمان را از منظر دیگری ببینیم. درمان میتواند به ما کمک کند تا طرز تفکر، عمل و آنچه که ایمان آوردهایم را تغییر دهیم. درمان رفتارشناختی نشان میدهد که حرمت نفس ما بالا است.
میتوانید با استفاده از مدیتیشن که باعث افزایش هوشیاری میشود، روی عزت نفس خود کار کنید. در زیر برخی از کارهایی که میتوانید انجام دهید آورده شده است:
استعدادهای نهفته خود را کشف کنید
شناخت خصوصیات شخصی میتواند بسیار یاریرسان باشد. اگر به نظر میرسد نقاط ضعفتان بیشتر از نقاط قوتتان باشد، این نشانه این است که شما نسبت به خودتان خیلی سختگیر هستید.
در نظر بگیرید که چه استعدادها، تواناییها و احساساتی دارید که هنوز کشف نکردهاید. هرگز فرض نکنید همه چیز را در مورد خودتان میدانید! افرادی که عزت نفس بالایی دارند، هر روز برای کشف چیزهای جدید در خود وقت میگذارند.
[su_box title=”همچنین بخوانید: ” style=”bubbles” box_color=”#a631a8″ radius=”20″]
[su_animate type=”shake” duration=”0.5″]با تمرکز روی نکات مثبت زندگی به اندازه نکات منفی ،زندگیمان را دگرگون کنیم[/su_animate]
[/su_box]
موفقیتهای خود را تصدیق کنید
غالباً افراد دارای اعتماد به نفس پایین، موفقیتهای خود را به شانس مربوط میدانند و غالباً در موقعیتهای خود شکست میخوردند. افرادی که عزت نفس بالایی دارند، زمانی را برای جشن گرفتن دستاوردهایشان صرف میکنند.
در این مواقع، این افراد تعریف دیگران را به خوبی میپذیرند. این بدان معنا نیست که آنها افرادی متکبر یا خودشیفته هستند. آنها فقط به تواناییهای خود ایمان دارند و موفقیتهایشان را به خوبی میشناسند.
دست از مقایسه خود بکشید
شما همیشه در هر عرصه زندگی کسی را پیدا خواهید کرد که از شما بهتر بوده و یا میتواند تواناتر از شما ظاهر شود. مطمئناً رسانههای اجتماعی در این زمینه کمکی نمیکنند، زیرا محققان دریافتند افرادی که رسانههای اجتماعی را مرتب بررسی میکنند، از عزت نفس کمتری رنج میبرند.
به خود یادآوری کنید که مردم معمولاً فقط بهترین قسمتهای زندگی خود را به صورت آنلاین به اشتراک میگذارند. شما باید به دنبال معیار اصلی زندگی خود باشید، و نه اینکه به زندگی دیگران توجه داشته باشید. به خود یادآوری کنید که هر زمان بهبودی حاصل شده است یا از تکرار اشتباه خود جلوگیری کردهاید، به این معنا است که پیشرفت را لمس کرده اید.
از خود مراقبت کنید
هرچه بیشتر نشان دهید که به سلامتی خود اهمیت میدهید، ظرفیت دوست داشتن خود را افزایش میدهید. به بدن خود گوش فرا دهید و از خوردن و نوشیدن غذاهایی که باعث تحریک و خستگی شما میشوند، خودداری کنید.
همچنین تغذیه سالم و ورزش کردن میتوانند باعث افزایش تفکر مثبت شود و به شما کمک کند در مورد آینده خود بیشتر فکر کنید. اگر وقت خود را با افرادی میگذرانید که به شما اهمیت میدهند، متوجه میشوید که به طور ناگهانی در حال مراقبت از خود هستید.
کلام آخر
به یاد داشته باشید که یادگیری تفکر مثبت و تدوین استراتژیهای زندگی سالم معجزه یک شب نخواهد بود. مهربان بودن با خود و افزایش احساس ارزشمند بودن، به زمان، تمرین و صبر نیاز دارد.
اما هرچه افکار و دیدگاههای خود را بیشتر به چالش بکشید، شادی بیشتری را میتوانید در خود و تواناییهایتان پیدا کنید. شما احساس غرور میکنید که توانستهاید در زندگی موفق عمل کنید، زیرا اکنون به عزت نفس خود پی بردهاید.