فهرست مطالب
بسیاری از متخصصان در حوزه توسعه شخصی، مردم را ترغیب میکنند که بیشتر در زندگی بله بگویند تا نه گفتن! حتی برخی از افراد استدلال میکنند که باید به هر فرصتی که پیش میآید بله گفت! در واقع، حتی یک کتاب و فیلم مشهور به نام «مرد بَله گو» نیز وجود دارد که نشان میدهد با بله گفتن به چیزها، در نتیجه زندگی کاملتر میشود.
بله گفتن ممکن است بسیار خوب باشد، اما در طولانی مدت می تواند به یک عادت بسیار مخرب تبدیل شود. شما معمولاً برای انجام هر کاری را که دوست دارید انجام دهید، وقت و انرژی کافی ندارید. یا اصلاً صلاح بر این نیست که به هر کاری بله بگویید. اینجاست که می توان اهمیت نه گفتن را درک کرد.
با اینکه ممکن است فکر کنید که اگر د بیشتر اوقات نه بگویید، در نهایت با انبوهی از مشکلات مواجه خواهید شد. اما این طرز فکر اشتباه است. نه گفتنِ به موقع میتواند اثرات مفید بسیاری برای شما داشته باشد؛ با ذهن همراه باشید.
نه گفتن یک مهارت است
انسانها موجوداتی اجتماعی هستند که با واکنش متقابل رشد میکنند. طبیعت ما به اصل بقاء وصل است، از این رو کلمه «نه» به معنای تقابلی است که این پیوند بالقوهای را تهدید میکند. اما وقتی گفتن بله مثبت را به جای نه منفی ادا میکنیم، باید وقت و انرژی بیشتری را صرف کنیم.
توانایی گفتن نه واقعاً نشان دهنده این است که شما کنترل بیشتری در زندگی خود دارید و به شما احساس قدرت میدهد. به همین دلیل یادگیری نه گفتن مفید است.
یک تکنیک برای نه گفتن، امتناع است. مطالعات نشان میدهند که گفتن من نمیکنم در مقابل نمیتوانم به شرکت کنندگان اجازه میدهد خود را از تعهدات ناخواسته خارج کنند. در حالی که به نظر میرسد نمیتوانم بهانهای است که جای بحث دارد. من نمیکنم به این معنی است که شما قوانین خاصی را برای خود تعیین کردهاید که متقاعد کننده و نشان دهنده ثبات است و ارتباط اجتماعی انسانها را نیز حفظ میکند.
به عنوان مثال، وقتی یک صندوقدار از شما میخواهد تا برای کارت اعتباری فروشگاه ثبت نام کنید، سعی کنید به جای گفتن اینکه «دفعه بعد که به فروشگاه آمدم نظرم رو به بهتون میگویم»، بگویید: «من از کارتهای اعتباری فروشگاه استفاده نمیکنم». این جمله دیگر جای بحثی را باقی نمیگذارد.
ابراز وجود با غریبهای که چیزی به شما میفروشد بسیار آسانتر است. دوم، نه گفتن راحتتر است وقتی دقیقاً میدانید چگونه آن را بگویید، بنابراین چندین عبارت را برای موقعیتهای مختلف تمرین کنید. برای مثال، نه من از فلان جا خرید نمیکنم، نه من در طول هفته بیرون نمیروم، نه من الان این کار را انجام نمیدهم.
وقتی این عبارات را آماده کردید، مجبور نیستید که به بهانههای مختلفی وقت خود برای حاشیه رفتن تلف کنید، تنها کافی است بگویید نه!
اهمیت نه گفتن
اینجاست که اهمیت گفتن کلمه نه مطرح میشود. موارد زیر دو نمونه از اهمیت نه گفتن را بیان میکنند که بهتر است آنها را در نظر بگیرید:
۱- نه گفتن وقت شما را به فرصت تبدیل میکند
بگذارید بگوییم شما میخواهید یک یخچال و تلویزیون جدید بخرید که قیمت هر دوی آنها ۲۰ میلیون است، اما شما فقط ۱۵ میلیون دارید، بنابراین فقط میتوانید یکی از آنها را خریداری کنید. چیزی را که خریداری نمیکنید «هزینه فرصت» نامیده میشود. برای تصمیم گیری بهتر باید بدانید که به کدام یک بیشتر احتیاج دارید.
اگر به طور خودکار به اولین مورد از این مواردی که به شما پیشنهاد میشود، بله بگویید، ممکن است آن مورد نیاز شما نباشد، به عنوان مثال اگر تمام غذای شما به دلیل خرابی یخچال از بین رفته باشد، از دیدن تلویزیون جدید لذت نخواهید برد! بنابراین یخچال از تلویزیون واجبتر است.
بسیاری از افراد تصور میکنند که تعیین اهداف تنها در شناسایی مواردی مهم است که شما مایل هستید آنها را انجام دهید. میتوانید زمان بیشتری را برای انجام اهداف خود صرف کنید. اهداف عالی به شما میگویند که نباید بعضی کارها را انجام دهید. این به شما این امکان را میدهد که به چیزهایی که از نظر شما ارزش واقعی ندارند نه بگویید.
بنابراین، شما این فرصت را دارید که وقت بیشتری را صرف چیزهایی کنید که به شما کمک میکنند زندگی را که واقعاً میخواهید بسازید. نه گفتن، وقت تلف شده شما را برای گفتن بله به فرصتهای واقعی که پیش روییتان قرار گرفته، تبدیل میکند. اهمیت واقعی نه گفتن در این است که باید خود را در اولویت قرار دهید. دانستن آنچه برای شما مهم است و درک اینکه شما حق دارید بهترین زندگی را تجربه کنید.
[su_box title=”همچنین بخوانید: ” style=”bubbles” box_color=”#a631a8″ radius=”20″]
[su_animate type=”shake” duration=”0.5″] راهکار عملی تقویت اراده ؛ چگونه ارادهای پولادین داشته باشیم؟ [/su_animate]
[/su_box]
۲- نه گفتن به ایجاد روابط قوی کمک میکند
متأسفانه، بسیاری از ما احساس میکنیم که وقتی نه میگوییم، دوستان خود را رها میکنیم، این نگرشی است که باید تغییر کند. به دوستانتان یک دقیقه فکر کنید. آیا خوب است که آنها نیازهای خود را در اولویت قرار دهند و در مواردی که احساس میکنند لازم نیست، نه بگویند؟ آنها دوستان شما هستند و شما میخواهید دوستان خود را خوشحال ببینید. شما ممکن است از نه گفتن دوستان خود ناامید شوید، اما به جای ناراحتی بهتر است آنها را درک کنید؛ این همان دوستی واقعی است.
وقتی مرتباً به هر درخواست بله میگویید، دوستانتان در احترام، نیازها یا وقت شما کوتاهی میکنند. سپس، وقتی بالاخره نه میگویید، این کار را به عنوان توهین تلقی میکنند.
اهمیت نه گفتن در روابط این است که شما حد و مرزهایی برای خود تعیین میکنید. دوستان شما میفهمند که نیازهای شما باید اول از همه قرار داشته باشند. مرزها منجر به احترام میشوند، به ویژه هنگامی که در هر دو طرف رابطه وجود داشته باشد.
بسیاری از مردم از نحوه برخورد دیگران به آنها در هر رابطهای شکایت دارند. شما به دیگران میآموزید که چگونه با شما رفتار کنند. مرزها به سادگی راهی برای آگاهی دادن به دیگران در مورد چگونگی علاقه و انتظار داشتن از شما است. اگر وقت خود را برای تعیین مرزها اختصاص ندهید، دیگران آنگونه که دوست دارید با شما رفتار نخواهند کرد. نه گفتن برای تعیین حد ضروری است.
هنر نه گفتن را بیاموزیم
هنوز هم گاهی اوقات میترسیم نه بگوییم، زیرا میترسیم طرف مقابلمان را از دست بدهیم. ما میخواهیم فرصتها و ماجراهای جدیدی پیدا کنیم، بنابراین در عوض به همه چیز بله میگوییم. اما همه این بلهها میتوانند منجر به فرسودگی شغلی شوند. به عبارتی، ما در یک فرهنگ بله زندگی میکنیم، جایی که انتظار میرود شخصی که میخواهد جلو بیفتد، فردی است که به هر چیزی که سر راهش قرار میگیرد بله میگوید.
برای مقابله با این مشکل، باید ابتدا اهداف بلند مدت خود را درک کنید. به این ترتیب میتوانید به فرصتهایی که بیشتر ارزشهای شما را نشان میدهند بله بگویید. دوم، سعی کنید اوقات فراغت را در برنامه خود ایجاد کنید تا جایی برای فرصتهای جدید و جالب وجود داشته باشد که در غیر این صورت ممکن است آنها را نادیده بگیرید.
هنوز هم در برخی مواقع نه گفتن دشوار است، زیرا دقیقاً نمیتوانید به رئیس خود نه بگویید. با قاطعیت به رئیس خود بگویید: «ببخشید من هرگز از ساعت پنج عصر به بعد کار نمیکنم». بسیاری از ما به دلیل عدم اخراج از کار و حفظ موقعیت خود، به افراد نه نمیگوییم. اما گفتن نه در وهله اول یک جنبه از تکامل شخصیتی فرد است.
به عنوان مثال، اگر رئیس شما میخواهد کارهای اضافی را به شما بدهد، ممکن است شما پیشنهاد دهید که بهترین فرد منتخب برای انجام آن کار نیستید، زیرا حجم کاری شما از قبل پُر شده است و نمیخواهید کیفیت را فدای کمیت کنید. اگر احساس میکنید بیش از حد تعهد دارید، هیچ کلمه کوچکی به مانند نه وجود ندارد که بتواند به شما یادآوری کند که چقدر بر سرنوشت خود کنترل دارید.
چگونگی نه گفتن
در اینجا نحوه چگونه نه گفتن بیان شده است:
۱- نه را صریح بیان کنید
بهانههای ضعیف و بیدلیل را حذف کنید. این فقط شکافی را برای شخص دیگر فراهم میکند. معطل نکنید. در صورت احساس نیاز، توضیح مختصری ارائه دهید. کمتر گفتن بهتر از توضیحات طولانی است.
۲- قاطع و مؤدب باشید
مثلاً ممکن است بگویید: «متأسفم که الان نمیتوانم اما به شما اطلاع خواهم داد که چه زمانی میتوانم«. این رویکرد مؤدبانه است و با تغییر پویایی شما را در موقعیت قدرت قرار میدهد. شما مسئولیت را به عهده گرفتهاید و به مردم میگویید که چه وقت میتوانید کاری را انجام دهید.
۳- حد و مرزها را تعیین کنید
افراد گاهی اوقات مشکل نه گفتن دارند، زیرا برای ارزیابی روابط خود و درک نقش خودشان در رابطه وقت نمیگذارند. وقتی واقعاً نقش خود در یک رابطه را درک کنید، دیگر نگران عواقب نه گفتن نخواهید بود. خواهید فهمید که رابطه شما با آنها محکم است و میتوانند در مقابل نه گفتن شما مقاومت کنند.
۴- سؤال را دوباره به سؤال کننده برگردانید
این در شرایط کاری بسیار موثر است. بیایید بگوییم یک کارفرما از شما میخواهد چندین وظیفه را بر عهده بگیرید، بیشتر از آنچه توانایی انجام آن را دارید. ممکن است بگویید: «من از انجام X ،Y و Z خوشحالم، با این وجود برای انجام یک کار خوب به جای دو هفته به سه هفته زمان احتیاج دارم. چگونه دوست دارید که آنها را در اولویت قرار دهم؟
۵- محکم باشید
اگر کسی نتواند نه شما را بپذیرد، پس میدانید که این فرد دوست واقعی شما نیست یا به شما احترام نمیگذارد. محکم بایستید و فقط به دلیل ناراحتی آن شخص احساس تسلیم بودن نکنید.
۶- خودخواه باشید
نیازهای خود را در اولویت قرار دهید. اگر نیازهای آن شخص را بیشتر از نیاز خود در اولویت قرار دهید، متوجه میشوید که بهره وری شما آسیب میبیند و کینه شما افزایش مییابد. تفاوت بین افراد موفق و افراد بسیار موفق این است که افراد بسیار موفق تقریباً به همه چیز نه میگویند.
کلام آخر
شرایطی وجود دارد که میخواهید کار مهربانانه و مفیدی را انجام دهید و به درخواست یکی از دوستان یا اعضای خانواده بله بگویید. اما باید بدانید شما هیچ تعهدی برای گفتن بله ندارید! شما نباید چیزهایی را که برای شما مهم هستند را رها کرده و فقط به این دلیل که شخص دیگری به کمک احتیاج دارد، بله بگویید.
بدیهی است که موارد اضطراری به وجود خواهند آمد، اما شما همیشه باید به نیازها و اهداف خود را در اولویت قرار دهید. به هر چیزی که مهم نیست نه بگویید و در این صورت فضای بیشتری برای فرصتهای جدید خواهید داشت.