فهرست مطالب
آیا تفکر انتقادی اهمیت دارد؟ واقعیت این است که تصمیماتی که می‌گیریم بر کیفیت زندگی تاثیرگذار هستند. اگر می‌خواهید زندگی موفق‌تر، شادتر و بهتری داشته باشید، باید تصمیمات آگاهانه بگیرید. راه اتخاذ تصمیمات آگاهانه چیست؟ درست حدس زدید. ضرورت تفکر انتقادی در زندگی اینجا خودش را نشان می‌دهد. در ادامه با اهمیت تفکر انتقادی بیشتر آشنا خواهید شد. با ما همراه باشید.
تفکر انتقادی چیست؟
حتما تابحال اسم تفکر انتقادی را شنیده‌اید. اما ممکن است درک درستی از معنای این تفکر نداشته باشید. تقصیر شما نیست. تنوع زیاد در تعریف این تفکر باعث شده است تا معنای واحدی از تفکر انتقادی موجود نباشد. اما ضرورت تفکر انتقادی در زندگی ایجاب می‌کند که یک بار درک درستی از این تفکر به‌دست بیاورید.
تفکر انتقادی به معنای زیر سوال بردن تمام پیش‌فرض‌های ذهنی و قبول نکردن چشم و گوش بسته همه مفروضه‌ها است. خلاصه‌ترین تعریفی که می‌توان از تفکر انتقادی ارائه کرد، فکر کردن درباره فکر کردن است. کسانی که تفکر انتقادی دارند می‌توانند نگرشی همه‌جانبه و اصطلاحا ۳۶۰درجه به مسائل داشته باشند.
بیشتر بخوانید: تفکر انتقادی چیست؟
ضرورت تفکر انتقادی
بیایید با اهمیت تفکر انتقادی در زندگی آشنا شویم:
تفکر انتقادی جهانی و همه‌گیر است
تفکر انتقادی نوعی از تفکر با دامنه عمومی است. یعنی چه؟ یعنی فرقی نمی‌کند شما چه کاری انجام می‌دهید. مهم نیست کدام مسیر شغلی یا تحصیلی را انتخاب می‌کنید و یا قرار است چه نوع تصمیمی بگیرید. مهارت تفکر انتقادی نوعی از تفکر است که برای موفقیت در همه زمینه‌ها و همه مشاغل ضروری و موردنیاز خواهد بود. این تفکر به زمینه‌ای خاص یا فعالیت ویژه‌ای اختصاص ندارد.
اهمیت در اقتصاد
ضرورت تفکر انتقادی در اقتصاد انکارناپذیر است. آینده ما به فناوری، اطلاعات و نوآوری وابسته است. این تحولات در اقتصاد هم تاثیر وسیعی خواهند گذاشت. ما به تفکر انتقادی نیاز داریم تا اقتصادهایی که به سرعت در حال رشد و تحول هستند را بهتر مدیریت کنیم. با تفکر انتقادی می‌توان مشکلات را بهتر و با سرعت بیشتری مدیریت کرد و به نتایج مطلوب‌تری رسید.
مهارت‌های زبانی و سخنرانی را بهبود می‌بخشد
ما نیاز داریم که خودمان را به دیگران نشان دهیم. منظورم توانایی‌ها، افکار و اعتقادات است. این مسئله مخصوصا در مصاحبه‌های شغلی و محیط‌های کاری خود را نشان می‌دهد. برای آنکه خودمان را بهتر توضیح بدهیم، باید بدانیم که چطور می‌توان منظم و روشن فکر کرد. فکر کردن به صورت منظم و روشن یعنی همان تفکر انتقادی!
تفکر انتقادی به معنای دانستن چگونگی تجزیه متن و تفکر و درواقع به معنای توانایی ادراک است. به همین دلیل به ما کمک خواهد کرد که خودمان را به صورت روشن‌تر نشان بدهیم.
مقاله مرتبط: تقویت تفکر منطقی
توسعه خلاقیت
یکی دیگر از مواردی که دوست دارم درباره ضرورت تفکر انتقادی با شما درمیان بگذارم، تاثیر این تفکر در خلاقیت است. شاید فکر کنید تفکر انتقادی ارتباطی با خلاقیت ندارد و مفهومی کاملا جدا از این مقوله است. اما کاملا در اشتباهید. تفکر انتقادی به ما این امکان را خواهد بخشید که برای حل درست مشکلات، ایده‌ها جدید و خلاقانه به‌وجود بیاوریم.
تفکر انتقادی با فراهم کردن امکان تجزیه و تحلیل ایده‌ها و تنظیم آنها برای مشکلات و مسائل، به ما توان گسترش خلاقیت و توسعه آن را خواهد بخشید.
بیشتر بخوانید: تفکر نقادانه و خلاقانه
خودآگاهی و خوداندیشی
بدون تفکر انتقادی، داشتن زندگی معنادار و پیدا کردن مفهوم برای هر مسئله تقریبا ممکن نخواهد بود. ما به مهارت تفکر انتقادی نیاز داریم تا بتوانیم روش‌های زندگی و عقایدمان را بازتاب بدهیم و آنها را توجیه کنیم. تفکر انتقادی ابزارهایی در اختیار ما قرار می‌دهد تا بتوانیم خودمان را به روش‌های مختلف ارزیابی کنیم و بهتر بشناسیم.
مبانی علم و دموکراسی
برای داشتن دموکراسی و حتی اثبات واقعیت‌های علمی به تفکر انتقادی نیاز داریم. تئوری‌ها باید پشتیبانی اندیشه‌ای داشته باشند. برای آنکه جامعه کارایی درستی داشته باشد و همه چیز با دقت عمل کند، شهروندان نیاز دارند که درست فکر کنند و تفکراتشان را دائما به بوته آزمایش و بررسی بگذارند. بله! باز هم تفکر انتقادی!
کلید موفقیت شغلی
ضرورت تفکر انتقادی در حوزه‌های بالا خلاصه نمی‌شود. بلکه بسیاری دیگر از زمینه‌های زندگی هم تحت تاثیر تفکر انتقادی قرار می‌گیرد. درصد زیادی از موفقیت در زمینه شغلی و حرفه‌ای به نوع تفکر شما وابسته است. تفکر انتقادی می‌تواند به شما دید موسعی از مسائل ببخشد و به موفقیت‌تان در حرفه‌ای که در آن مشغول به کار هستید کمک کند.
درحقیقت براساس نظر مجمع جهانی اقتصاد تفکر انتقادی یکی از مطلوب‌ترین مهارت‌های لازم برای داشتن نیروی کار است. چون شما به تجزیه و تحلیل اطلاعات، فکر کردن در بیرون از محیط کاری، حل مشکلات با خلاقیت و برنامه‌ریزی منظم کمک می‌کند.
بیشتر بخوانید: راه‌های تقویت تفکر انتقادی
تصمیم گیری بهتر
کسی شک ندارد که تفکر انتقادی می‌تواند به طرز موثری در بهتر کردن روند تصمیم‌گیری تاثیرگذار باشد. متفکران منتقد بهترین انتخاب‌ها را در مسائل مختلف زندگی دارند. کنار آمدن با مشکلات روزمره، حتی به‌صورت ناخودآگاه از محصولات مهم تفکر انتقادی است. این مسئله به ما کمک می‌کند تا به‌صورت مستقل فکر کنیم و به احساس خود درمورد مسائل درک بهتری داشته باشیم.
خوشحالی بیشتر
حتی در مواردی که فکرش را هم نمی‌کنید، تفکر انتقادی به شما کمک خواهد کرد. آثار مطلوب و مثبت روانی از دیگر تاثیرات تفکر انتقادی است. شاید درست توجه نکرده باشیم اما در تماس با خودمان و درک عمیق اینکه چرا فکر می‌کنیم و تفکر درمورد روند تفکرمان، این تفکر انتقادی است که به ما احساس بهتری از خودمان و حس خوشبختی می‌بخشد.
تفکر انتقادی می‌تواند به شما در درک بهتر خودتان کمک کند و نوبه خود به شما این توانایی را ببخشد که از هر نوع عقیده منفی و محدودکننده جلوگیری کنید و بیشتر روی نقاط قوت‌تان متمرکز شوید. توانایی به اشتراک گذاشتن افکارتان می‌تواند به‌صورت محسوسی کیفیت زندگی‌تان را افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: آیا با راه های مطرح کردن انتقاد سازنده آشنا هستید؟
کنجکاوی شما را ارتقا خواهد بخشید
یکی دیگر از مهم‌ترین فواید و ضرورت تفکر استراتژیک در گسترش توانایی‌های فردی، مخصوصا کنجکاوی است. کنجکاوی توانایی اساسی برای پیشرفت در بسیاری از زمینه‌ها است. متفکران انتقادی دائما درمورد انواع مسائل زندگی کنجکاو هستند و تمایل دارند که به طیف گسترده‌ای از موضوعات علاقه داشته باشند.
کنجکاوی به معنای پرسیدن مدوام و تمایل به آگاهی بیشتر است. درمورد چرا، چه، چه کسی، کجا، چه موقع و هرچیزی که می‌تواند به شما کمک کند تا از یک وضعیت یا مفهوم استفاده کنند و هرگز با مسئله‌ای به صورت کورکورانه تبعیت نکنند.
افزایش مهارت‌های حل مسئله
کسانی که تفکر انتقادی قدرتمندی دارند، می‌توانند بخش عظیمی از مسائل و مشکلات را با غریزه قوی خود حل کنند. متفکران منتقد صبور و متعهد به حل مسئله هستند. آلبرت انیشتین یکی از بهترین نمونه‌های متفکرین انتقادی است. او درباره خودش اینطور ابراز نظر می‌کرد: «من خیلی باهوش نیستم. من فقط این توانایی را دارم که به مدت طولانی‌تری با مشکلات کلنجار بروم.»
مهارت‌های حل مسئله توسعه یافته اندیشمندان انتقادی باعث می‌شود که آنها در حرفه خود بهتر عمل کنند و کارمندان برجسته‌ای باشند. آنها مانند انیشتین این پتانسیل را دارند که به معنای واقعی کلمه جهان را تغییر دهند.
استقلال
وقتی به‌صورت انتقادی فکر می‌کنیم، روی پای خودمان ایستاده‌ایم و با توانایی‌های خودمان به حل مسائل می‌پردازیم. این کار باعث می‌شود بیشتر به خودمان اعتماد کنیم و راحت‌تر روی پای خودمان بایستیم. این مهارت تاثیر عمیقی بر استقلال در دانش‌آموزان و تصمیم‌گیری آنها و شکل‌گیری نظراتشان اهمیت بالایی دارد.
خوب است که در همین رابطه مطالعه کنید: تفکر انتقادی در کودکان
ورزشی برای ذهن
نمی‌توان ضرورت تفکر انتقادی در قوت ذهن و مغز را انکار کرد. تفکر انتقادی برای سلول‌های مغزی، درست مانند ورزش برای عضلات بدن عمل می‌کند. تفکر انتقادی می‌تواند مغز را به چالش بکشد و آن را تقویت کند. نمی‌توانیم بدون کار کشیدن از مغز باعث پیشرفت آن بشویم و تفکر انتقادی بهترین چالش برای مغز است.
