فهرست مطالب
گاهی تمرکز روی کاری که داریم انجام میدهیم خیلی سخت و نشدنی بهنظر میرسد. حتما برای شماهم پیش آمده است که موقع انجام کاری کاملا حواستان پرت شود. اما بهنظر شما چرا بعضی از افراد به خوبی میتوانند تمرکز و کنترل ذهن را به دست بگیرند؟ در این مقاله از راه های افزایش تمرکز و کنترل ذهن صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
راه های افزایش تمرکز و کنترل ذهن
تمرکز ذهن یعنی توانایی ما برای متمرکز شدن روی کاری که در همان لحظه در حال انجامش هستیم. اگر نتوانیم ذهنمان را روی موضوعی که درحال انجام آن هستیم متمرکز کنیم، نمیتوانیم صددرصد تواناییمان را بهکار بگیریم و درنتیجه به مقصود مطلوبمان نخواهیم رسید.
دراقع مغز ما مانند یک عضله است. فرض کنید میخواهید وزنهای بیست کیلوگرمی را بلند کنید. وقتی بخشی از ماهیچههای شما بهجای بلند کردن وزنه بیست کیلویی کار دیگری انجام دهد، نمیتوانید به سادگی وزنه را بلند کنید.
مغز ما هم به همین صورت فعالیت میکند. اگر بخشی از توانایی آن برای تمرکز روی موضوعات دیگر اشغال شود، نخواهد توانست کار اصلی خودش را به خوبی انجام دهد. به همین دلیل تمرکز روی موضوع و مساله اصلی کارمان اهمیت زیادی دارد.
اما برای افزایش تمرکز چه راهکارهایی وجود دارد؟ با ما در ادامه همراه باشید تا از راه های افزایش تمرکز ذهن با شما حرف بزنیم.
اهمیت تغذیه
هربار که از کارایی ذهن و مغز حرف میزنیم، باید تغذیه را مهمترین عامل بدانیم. تغذیه سالم و سرشار از ریزمغذیهایی که بر سلامت و کارایی ذهن تاثیر میگذارند، مهمترین عامل در افزایش تمرکز هستند. باید به این نکته توجه کنید که افزایش تمرکز ارتباط بالایی با افزایش قدرت حافظه دارد. پس باید در تغذیه خودتان به مواد غذایی که میتوانند حافظه شما را افزایش دهند هم توجه کنید.
سعی کنید از مواد غذایی سرشار از اسیدهای چرب امگا، ویتامین A و ویتامین K استفاده کنید. ماهی سالمون، ماهی تن، آووکادو، بروکلی، میوههای تیرهرنگ، سبزیجات برگی، مغزها و نوشیدنیهای کافئیندار میتوانند یکی از موثرترین راه های افزایش تمرکز ذهن شما باشند.
ورزش
جمله خیلی کلیشهای اما کاملا درست عقل سالم در بدن سالم را که حتما شنیدهاید. باید بدانید که ورزش کردن یکی از راه های افزایش تمرکز است. وقتی ورزش میکنید، نورونهای بیشتری در مغزتان تولید میشود. این نورونها میتوانند به افزایش کارایی ذهنتان منجر شود.
تمرین تمرکز
سعی کنید روزانه چند دقیقه تمرین تمرکز را انجام دهید. به این صورت که یک موضوع را برای خودتان درنظر بگیرید و تا آنجا که میتوانید روی آن متمرکز شوید. میتوانید به صورت پایه و ابتدایی از ده دقیقه تمرکز شروع کنید و کمکم به مقدار آن اضافه کنید.
تاثیر شگفتانگیز این تمرین را مدت کوتاهی پس از شروع آن خواهید دید. بعد از انجام این تمرین میبینید که دیگر تمرکز روی یک موضوع خاص چندان سخت نیست و شما میتوانید به سادگی روی یک مساله متمرکز شوید. این تمرین یکی از راه های افزایش تمرکز است که توسط بسیاری از محققان توصیه میشود.
به خودتان استراحت دهید
بد نیست میان کارتان، کمی به خودتان استراحت بدهید. مغز شما به صورت خودکار پس از مدتی طولانی تمرکز روی یک موضوع خاص خسته میشود. بهتر است بعد از یکی دوساعت تمرکز روی یک موضوع خاص، چند دقیقهای را به آن استراحت دهید و به انجام فعالیتی بپردازید که به آن علاقه دارید.
مثلا میتوانید به یک موسیقی آرامبخش گوش دهید یا چند صفحه کتاب مورد علاقهتان را بخوانید. این استراحت میتواند به سادگی داشتن مکالمهای کوتاه با دوستانتان باشد. مهم این است که ذهنتان را برای چند دقیقه از موضوع موردنظرتان دور کنید.
برای مطالعه بیشتر: با تکنیک مدیریت زمان آشنا شوید
از موضوع فاصله بگیرید
یکی دیگر از راه های افزایش تمرکز ذهن فاصله گرفتن از موضوع مورد نظر است. بله! درست خواندید. گاهی آنقدر درگیر یک مساله و موضوع میشویم که دیگر مغزمان در قبال آن کارایی خود را از دست میدهد.
این مساله کاملا طبیعی و پذیرفته شده است. مغز ما حق دارد گاهی خسته شود و نتواند از پس موضوعی که ساعتها روی آن متمرکز شده است بربیاید. بهتر است در این مواقع از مساله موردنظرتان دور شوید. برای چندساعت به آن فکر نکنید و ذهنتان را از موضوع دور کنید. آنوقت خواهید دید که بعد از این وقفه کوتاه چقدر ذهنتان بهتر کار میکند.
مدیتیشن کنید
یکی از راه های افزایش تمرکز ذهن که اتفاقا راه موثر و کار آمدی هم هست، مدیتیشن و مراقبه است. حتما میدانید که مدیتیشن و مراقبه بر اصول تمرکز بنا شدهاند و به شما کمک میکنند تا احساس آرامش کنید. روزی چندقیقه مدیتیشن و مراقبه میتواند به طرز شگفتانگیزی قدرت تمرکز شما را افزایش دهد.
این مساله در مجامع علمی هم آزمایش شده و پذیرفته شده است. سعی کنید درطول روز چند دقیقه همه مسائل ذهنی و آشفتگیهای فکری خودتان را رها کنید و ذهنتان را در مسیر جریان مثبت انرژی کائنات قرار دهید. خواهید دید که تا چه اندازه قدرت تمرکزتان افزایش پیدا خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: آموزش مدیتیشن
دایره وظایفتان را محدود کنید
بلند کردن چندین هندوانه یا یک دست کار قهرمانانهای بهنظر میرسد اما متاسفانه قدرت ذهن شما را به شدت کاهش خواهد داد. وقتی همزمان چند کار را باهم مدیریت کنید، ذهنتان به شدت پراکنده خواهد شد.
فکر کنید همزمان چندین درگیری فکری دارید. طبیعی است که نتوانید به درستی از پس کارهایتان بربیایید. چون توان ذهنی خودتان را بین وظایفتان تقسیم کردهاید. بهتر است کمی از گستره وظایفتان کم کنید و نهایتا روی یک یا دو کار متمرکز شوید.
وقتی از سرکار بر میگردید، مسائل کاری را فراموش کنید. سعی کنید روی لحظهای که در آن هستید متمرکز شوید و فکر به دیروز و فردا را از سر بیرون کنید. به این صورت میتوانید به نحو موثری در افزایش تمرکز ذهن تان موفق عمل کنید.
خواب کافی
یکی دیگر از راه های افزایش تمرکز ذهن داشتن خواب کافی و به اندازه است. وقتی نتوانید به خوبی بخوابید، نمیتوانید کارایی ذهنی درستی داشته باشید. طبیعتا تمرکز هم یکی از کاراییهای مهم ذهنی است که تحت تاثیر مسائل مختلف میتواند افت کند.
خواب کافی و البته با کیفیت شبانه میتواند کمک بزرگی در کیفیت تمرکز شما داشته باشد.
نقاشی بکشید
یکی دیگر از راه های افزایش تمرکز ذهن نقاشی کردن و یا رنگآمیزی است. وقتی روی یک فعالیت هنری، مخصوصا رنگآمیزی متمرکز میشوید، ذهنتان بهطرز مطلوبی آرامش پیدا میکند و از شر افکار متفاوت رها میشود.
تمرینات هنری و نقاشی را به عنوان یکی از مهمترین روشهای افزایش تمرکز ذهن جدی بگیرید و اگر ذهن مغشوشی داریدو نمیتوانید چرخه افکارتان را متوقف کنید، حتما از تکنیکهای رنگآمیزی کمک بگیرید.
منشا حواس پرتی را پیدا کنید
گاهی مشغول انجام کاری هستید و عاملی بیرونی یا درونی تمرکز حواستان را بهم میریزد. بهترین کار در چنین مواقعی این است که اولا عامل بهم ریختن تمرکزتان را پیدا کنید و ثانیا نسبت به حذف آن اقدام کنید. معمولا وقتی عامل بیونی باشد، به سادگی قابل حذف است. مثلا وقتی مشغول مطالعه هستید و از بیرون صدایی میشنوید که مانع تمرکزتان میشود. اما وقتی که عامل درونی باشد، باید درطول زمان و با تمرینهای متفاوت ذهنی آن را حذف کنید.
برای مطالعه بیشتر: با تکنیک مدیریت زمان آشنا شوید
تمرین تنفس
تکنیکهای زیادی برای افزایش تمرکز وجود دارند. یکی از این تکنیکها، تکنیک تنفس است. با انجام تکنیک تنفس میتوانید به طور موثری تمرکز ذهنتان را افزایش دهید. این تکنیک به صورت زیر است:
روی یک صندلی بنشنید، به نحوی که کمرتان صاف باشد و بدنتان در حالت آرامی قرار بگیرد. دستتان را روی مجرای بینی سمت راست بگذارید و با مجرای سمت چپ نفس عمیق بکشید. این تنفس باید ده ثانیه طول بکشد.
سپس دستتان را روی مجرای سمت چپ بگذارید و تنفستان را از مجرای سمت راست به صورت ممتد و آرام بیرون بدهید. پندبار این تکنیک را انجام بدهید. این تکنیک میتواند بدن شما را آرام کند و استرسهای محیطی را از شما دور نگه دارد. به این صورت میتوانید بهتر و راحتتر روی کارتان متمرکز شوید.