تکنیک طرحواره درمانی

تکنیک طرحواره درمانی (Schema Therapy) می‌تواند به افراد کمک کند تا الگوهای فکری، رفتاری و تداوم شرایط بهداشت روانی را شناسایی کنند. رویکرد درمان، عناصری از رفتار درمانی شناختی، نظریه دلبستگی و تعدادی از رویکردهای دیگر را در بر می‌گیرد. تکنیک طرحواره درمانی را از طریق کاوش در احساسات، روش‌های مقابله‌ای ناسازگار و منشأ نگرانی‌های مربوط به سلامت روان گسترش می‌دهد. برای شناخت بیشتر این تکنیک ما ذهن همراه باشید.

تکنیک طرحواره درمانی چیست؟

دکتر جفری یانگ پس از آنکه دریافت درمان شناختی رفتاری برای برخی از افراد نسبت به دیگران، خصوصاً افرادی که نگرانی های مزمن شخصیت شناختی دارند، کمتر مفید است، از اواسط دهه ۱۹۸۰ توسعه طرحواره درمانی را آغاز کرد. او مفاهیمی از گشتالت، روابط شی، سازه گرایی و رویکردهای روان تحلیلی را در یک روش واحدی قرار داد که بر نقاط قوت خاص هر روش متمرکز بود.

اولین مؤسسه تکنیک طرحواره درمانی در دهه ۱۹۹۰ در منهتن افتتاح شد. تعدادی از مطالعات انجام شده با این روش نشان داده است که این یک روش درمانی بسیار موثر برای شخصیت مرزی است و تحقیقات بیشتر در زمینه طرحواره درمانی و اثبات کارآیی آن همچنان ادامه دارد. اخیراً، طرحواره درمانی نیز با مدیتیشن ذهن آگاهی ترکیب شده و رویکرد معنوی را تشکیل می‌دهد.

تکنیک طرحواره درمانی چگونه کار می‌کند؟

هنگامی که نیازهای عاطفی، نیازهای اساسی فرد برای عاطفه، راهنمایی، عشق، سرپناه و امنیت، در کودکی برآورده نمی‌شوند، افراد ممکن است در بزرگسالی با نقص توانایی‌های خود روبرو شوند و به طور مستقل و از طریق روابط سالم با دیگران راهی برای تأمین این نیازها پیدا کنند.

تکنیک طرحواره درمانی مبتنی بر این باور است که طرحواره‌های ناسازگار اولیه، بر اساس این تجارب نامطلوب کودکی شکل می‌گیرند. این طرح‌های ناسازگار که می‌توانند به عنوان روشی برای تفسیر افراد از وقایع زندگی و رفتار دیگران توصیف شوند، بعدا می‌توانند زندگی را مختل کنند.

افراد ممکن است انتخاب‌های ناسالمی انجام دهند، روابط سمی ایجاد کنند، فاقد مهارت‌های اجتماعی کاملاً پیشرفته، دارای الگوهای رفتاری مخرب، دارای ضعف احساس قضاوت باشند و احساس بی ارزشی یا اعتماد به نفس را تجربه کنند.

شناسایی و اصلاح طرحواره‌های ناسازگار در تکنیک طرحواره درمانی، امری اساسی است. کشف منشأ نیازهای عاطفی برآورده نشده فرد و یادگیری ایجاد روابط پرورشی از طریق طرحواره درمانی می‌تواند به افراد کمک کند تا احساس اعتماد به نفس و کفایت را در خود ایجاد کنند.

تکنیک‌های مورد استفاده از طرحواره درمانی

تکنیک‌های درمانی مورد استفاده در این فرآیند ممکن است شامل موارد زیر باشند:

تصاویر

در این تکنیک، افراد تحت درمان در تلاش برای درک پیشرفت طرحواره‌های ناسازگار، خاطرات ناراحت کننده دوران کودکی را کشف می‌کنند. ابتدا از افراد خواسته می‌شود مناظر، اصوات و سایر احساسات مربوط به این خاطرات را تصور کنند و سپس گفتگوهای خیالی را با مراقبان درگیر در این خاطرات ادامه دهند و خواستار رفع نیازهای آن‌ها شوند.

به دنبال این فرآیند، افراد معمولاً قادر به شناسایی موقعیت‌های فعلی هستند که احساسات مشابهی را به وجود می‌آورند و ممکن است در تأمین نیازهایشان به روش‌های سالم در شرایط آینده موفق تر باشند.

فلش کارت‌ها

در تکنیک طرحواره درمانی، درمانگران برای کمک به کسانی که در طی دوران درمان خود قرار دارند، پیام‌هایی را برای مراقبان که قادر به تأمین نیازهای عاطفی دوران کودکی خود نیستند، ارسال می‌نمایند. این پیام‌ها می‌توانند به صورت جملات ساده، یادداشت‌ها یا حتی شعرهای پیچیده باشند.

فرد تحت درمان معمولاً بین جلسات از طریق فلش کارت‌ها نگاه می‌کند. این بررسی منظم برای کمک به افراد است که یاد بگیرند چگونه در مورد نیازهای عاطفی خود برای افراد مهم در زندگی بزرگسالانشان اظهارات سالم و مؤثری داشته باشند.

کار روی صندلی

این جنبه از درمان سعی در کمک به افراد تحت درمان دارد، تا بتوانند تغییرات در احساسات و شخصیت خود را تشخیص دهند. در کار روی صندلی، فرد تحت درمان، بین دو صندلی حرکت می‌کند، احساسات و جنبه‌های مختلف شخصیتی را در هر صندلی بیان می‌کند. از کار روی صندلی همچنین می‌توان برای کمک به فرد معالجه شده استفاده کرد که گفتگو با خانواده، دوستان یا افراد مهم دیگر را تصور کند.

در این نوع کار روی صندلی، ممکن است شخصی در حالی که روی یک صندلی نشسته است، اظهاراتی در مورد نیازهای عاطفی بیان کند و سپس به صندلی دیگری برود تا نقش شخصی را بازی کند که ممکن است این نیازهای عاطفی را برآورده کند. کارهای تصویرسازی اغلب همراه با کار روی صندلی انجام می‌شوند. دختری که روی چمن نشسته است و دفتر خاطراتش را می‌نویسد.

خاطرات روزانه

از افرادی که به دنبال تکنیک طرحواره درمانی هستند، معمولاً خواسته می‌شود که برای فعال کردن طرح‌های ناسازگار اولیه، یک دفترچه خاطرات یا یک گزارش ثبت کنند. در طول درمان، افراد می‌توانند یاد بگیرند که الگوهای تفکر مرتبط با این طرح‌ها را شناسایی کنند.

وقتی این الگوهای تفکر بین جلسات اتفاق می‌افتند، دفتر خاطرات به افراد اجازه می‌دهد تا در مورد موقعیت‌ها، احساسات و رفتارهای مرتبط خود بنویسند. این دفترچه خاطرات اغلب بصورت جلسه ای مرور می‌شود و می‌تواند در تعیین روش‌های تمرین، روش‌های جدید تأمین نیازهای عاطفی و همچنین شرایطی که این روش‌ها به بهترین وجه ممکن به کار می‌آیند، مفید باشد.

[su_box title=”همچنین بخوانید: ” style=”bubbles“ box_color=”#a631a8″ radius=”20″]

[su_animate type=”shake” duration=”0.5″] تکنیک شکوفه نیلوفر آبی [/su_animate]

[/su_box]

مشکلاتی که با تکنیک طرحواره درمان می‌شوند

پس از اینکه دکتر یانگ متوجه شد که نه تنها برخی از نگرانی‌ها به ویژه دشوار هستند، اما طرح جنبه‌های این شرایط برای برخی از افراد مشکلاتی را ایجاد می‌کنند. مطالعات انجام شده در مورد تکنیک طرحواره درمانی نشان می‌دهند که این نوع درمان اغلب در پرداختن به موارد موثر است:

• استرس پس از سانحه
• اختلالات اشتها
• رفتار مجرمانه
• اضطراب
• سوء مصرف مواد
• مسائل مربوط به رابطه
• افسردگی مزمن
• شرایط مربوط به شخصیت

نشان داده شده است که تکنیک طرحواره درمانی به ویژه در درمان شخصیت مرزی موثر بوده است و تحقیقات نشان می‌دهند که افراد تحت درمان با نرخ پایین تری نسبت به سایر روش‌های درمانی، از طرحواره درمانی خارج می‌شوند. برای ایجاد تکنیک کامل طرحواره درمانی به عنوان یک درمان موثر برای خودشیفتگی، ممکن است تحقیقات بیشتری لازم باشد، زیرا افراد با شخصیت خودشیفته معمولاً داوطلبانه به دنبال درمان نیستند.

آموزش تکنیک طرحواره درمانی

انجمن بین المللی طرحواره درمانی (ISST) برای درمانگرانی که مایل به اجرای طرحواره درمانی هستند، آموزش و مجوزی را ارائه می‌دهد. همچنین یک پایگاه داده آنلاین از درمانگران آموزش دیده در زمینه ارائه تکنیک طرحواره درمانی را نگهداری می‌کند. درمانگران طرحواره معمولاً سوابق کاملی در درمان شرایط مزمن سلامت روان و نگرانی‌های مربوط به شخصیت خود دارند.

برای دریافت گواهینامه استاندارد در طرحواره درمانی، افراد باید:

• دارای مدرک کارشناسی ارشد روانشناسی یا مدرک پزشکی با اقامت روانپزشکی و دارای مجوز تمرین باشید.
• ۲۵ ساعت تعلیم، ۱۵ ساعت نقش آفرینی تحت نظارت و ۲۰ جلسه نظارت کامل داشته باشید.
• حداقل در دو مورد با ۲۵ ساعت درمان، از روش طرحواره درمانی استفاده کنید.
• حداقل ۸۰ جلسه ارائه دهید.
• خود درمانی و نظارت بر همتایان به عنوان بخشی از فرایند صدور گواهینامه اکیداً توصیه می‌شود.
• گواهینامه پیشرفته نیز ارائه می‌شود. پس از اتمام یک برنامه صدور گواهینامه پیشرفته، پزشکان واجد شرایط هستند و می‌توانند به عنوان سرپرست یا مربی به آن‌ها گواهی داده شود و پس از سه سال تمرین، برنامه‌های آموزشی را اجرا کنند.

نگرانی‌ها و محدودیت‌های تکنیک طرحواره درمانی

طرحواره درمانی نوعی مداخله روانشناختی نسبتاً جدید است و تحقیقات در مورد این روش درمانی هنوز در حال ظهور می‌باشد. بررسی اخیر تحقیقات در مورد تکنیک طرحواره درمانی، شواهد اولیه و اثربخشی را یافته است، اما همچنین به ضرورت یک پایگاه تحقیقاتی جامع تر در مورد نتایج مثبت و مقرون به صرفه بودن اشاره دارد.

یک نگرانی عمده در مورد تکنیک طرحواره درمانی مربوط به هزینه و طول مدت درمان است. با توجه به اینکه طرحواره درمانی برای درمان مشکلات مزمن کار می‌کند، درمان اغلب طولانی ‌تر است و هزینه بیشتری نسبت به سایر مداخلات مبتنی بر شواهد دارد. اما از آنجا که شرایط مزمن بهداشت روانی در صورت عدم درمان اغلب برای سازمان‌های بهداشتی و درمانی گران تمام می‌شود، ممکن است در نهایت، طرحواره درمانی ارزان‌تر از هزینه‌های مرتبط با شرایط مزمن باشد( در صورت عدم موفقیت در درمان).

کلام آخر

متخصصان بهداشت روان با افرادی که به دنبال درمان هستند کار می‌کنند تا ریشه هرگونه نیاز عاطفی برآورده نشده را کشف کنند. از طریق تکنیک طرحواره درمانی، افراد به طور مکرر بهتر می‌توانند احساس کافی و بیشتری در خود پیدا کرده، روش‌های ایجاد و پرورش روابط را کاوش کنند و اهداف کار در جهت داشتن یک زندگی سالم و شاد را توسعه دهند و به آن‌ها دست یابند.