فهرست مطالب
تفکر موازی یک هنر مدرن است. هنر اندیشیدنی که در دهکده جهانی آموختنی است. بد نیست بدانید که میتوان با تکیه بر این روش اندیشیدن، رابطه فردی و کاری را بهتر از قبل، چکشکاری کرد. شما از این ابزار استفاده می کنید تا تعامل سالم و مفیدی با اطرافیان به ویژه در محیط کار و ورابط جدی خود داشته باشید.
یک معرفی ساده
در معرفی تفکر موازی باید بگویم که یک فرایند فکری با تمرکز بر بررسی یک موضوع از دیدگاههای متفاوت است. شما با انتخاب این روش فکری درواقع به شکل چشمگیری از برخوردهای تهاجمی یا خصمانه ناشی از تفاوت دیدگاهها پیشگیری میکنید.
◄ بد نیست بدانید که تفکر موازی در دادگاهها و جلسات علمی بسیار پرکاربرد است.
آیا در مورد تفکر تهاجمی شنیدهاید؟ اجازه دهید در یک جمله بگویم که تفکر خصمانه یا تهاجمی اثبات یا رد گفتههای مخاطب است که از آن با عنوان رویکرد دیالکتیکی یا مباحثهای هم یاد میشود.
درحالیکه تفکر موازی اینگونه نیست؛ هردو طرف گفتههای خود را در هرچند مسیر موازی ممکن بیان میکنند. این مدل فکری باعث روند اکتشافی موضوع برای هریک از مخاطبین در گفتوگو میشود که دیدگاه و احساسات متفاوتی هم دارند.
اشتباه نکنید! این مدل قرار نیست همهمه به پا کند و نظم و تمرکز نشست را برهم بریزد. مهمترین نکته برای یک چنین نشستهایی نظم است که همه افراد حاضر، مقید به آن و متمرکز هستند.
چرا تفکر موازی یک نعمت است؟
- استفاده از روش تفکر موازی باعث میشود شما روابط سازنده و پر بازدهی با دیگران داشته باشید چراکه تمرکز در آن، فرایند و مسیر تفکر است نه اثبات درستی یا نادرستی یک فکر به همدیگر.
- وقتی خود را مسلح به تفکر چندجانبه میکنید یعنی درک بسیار بالایی از موقعیت دارید چون چند دیدگاه همزمان را به صورت موازی پیش روی خودتان دارید و فقط «یک نفر» مطرح نیست.
- با بهرهمندی از آن بهخوبی زمان و انرژی خود را مدیریت میکنید. به عبارتی میتوان مدتزمان یک نشست را تا ۷۵% کم کرد. این عدد شوخی نیست! این یعنی بهرهوری ایده آل.
انواع تفکر مرتبط با تفکر موازی
در تصویر زیر یک طبقهبندی مختصر از انواع تفکر مرتبط با تفکر موردنظر را نشان میدهم. بهتر است یک موضوع مهم را فراموش نکنید:
هریک از این طبقهبندیها بهتنهایی مهم هستند و باید در تبادل فکری خود از همه آنها در زمان مناسب و اصولی بهرهمند شوید. اینکه فقط تفکر راهبردی یا تفکر مثبت یا آماری را انتخاب کنید اشتباه است. اجازه دهید ذهن شما، از خاصیت سیال و پذیرا بودنش استفاده کند.
دوستی دیرین تفکر خلاق و تفکر موازی؛ چند تمرین مفید
هرچه توشه فکری شما با امتیازات تفکر همهجانبه پربارتر باشد، هنر تفکر خلاق در شما نمود بیشتری پیدا میکند. بدون تردید باپشتکار در یادگیری ترفندهای تفکر موازی، زمینه برای نوآوریهای چشمگیر در زندگی شخصی و کاری شما فراهم خواهد شد؛ چون آموختهاید که میشود به یک موضوع از چند زاویه نگاه کرد.
در ادامه چند تمرین خلاقانه برای بهبود این مدل فکری را پیشنهاد میکنم.
شش کلاه تفکر
ادوارد دی بونو، خالق این تکنیک جالب تفکری، با این تمرین برچسبهای فکری متفاوتی را برای افراد در نظر گرفته است. فراموش نکنید که تمرین گروهی است و هر شرکتکننده باید بهصورت متناوب جای هر کلاه را با کلاه دیگری روی سرش عوض کند.
شما با پوشیدن هر کلاه قرار است نقش مختص به آن کلاه را که در تصویر زیر مشخص شده است بپذیرید:
- ● بد نیست بدانید که تمرین شش کلاه محبوبیت جهانی دارد و بسیاری از شرکتهای موفق دنیا، ازجمله زیمنس Siemens و موتوروللا Motorola برای ارتقای بهرهوری و بهبود روابط بین فردی در کسبوکار خود از این تکنیک بهصورت ثابت استفاده میکنند.
حتی شرکتهای بهداشتی و سازمانهای مذهبی و مالی هم از طرفداران این تکنیک برای تقویت تفکر موازی هستند.
♥ با تفکر جانبی ادوارد بونو نیز در این مقاله آشنا شوید.
از همه حواس خود در طول روز استفاده کنید
یک دشت سرسبز وسیع و حتی یک صندلی لهستانی قدیمی میتواند منبع الهام شما باشد. ساعاتی از روز را حتی به بهانه یک پیادهروی ساده در فضای بیرون از خانه بگذرانید. ببینید، بشنوید، لمس کنید، بو بکشید و در پایان روز، همه دریافتهای خود را برای یک نتیجهگیری خلاقانه کنار هم قرار دهید.
◄ تأکید این تمرین بر تکیه نکردن روی یک حس یا یک فکر است.
لغتنامه ( فارسی یا خارجی)، کتاب یا مجله بیشتری بخوانید
برای تقویت تفکر موازی، بهتر است کتاب بیشتری بخوانید ولی به شکلی متفاوت! یک صفحه اتفاقی از کتاب را باز و کلمهای را که با فکر شما همخوانی بیشتری دارد پیدا کنید. ممکن است کلمه مناسبی هم پیدا نکنید و لازم باشد چند بار این کار را تکرار کنید.
◄ با این تمرین، کلمات و مفاهیم مشابه با آنچه به آن فکر میکنید، مرتب جلوی چشمتان میآید.
استعاره و تشبیه
قرار نیست کلاس ادبیات برگزار کنم! میخواهم از شما خواهش کنم تا در این تمرین، آنچه ذهن شما را درگیر کرده به یک پدیده طبیعی (طوفان، سیل) یا گیاه و حیوان تشبیه کنید. حتی میتوانید از نمادها، افسانههای شیرین ایرانی و شاید جهانی و داستانهایی که در خاطر دارید برای شبیهسازی فکرتان استفاده کنید.
◄ با این روش، دامنه تفکری شما از قالب کلمات خارج میشود و وسعت دید و خیال بیشتری پیدا میکنید.
فهرست سازی کنید
فهرستی از پنج کلمه مرتبط با آنچه در فکرتان هست بسازید. حالا به قسمت جذاب تمرین رسیدید! میتوانید فکرتان را طوری پیش ببرید که از این پنج کلمه در آن استفاده نکنید؟!
یک چرخه داستانی روایت کنید
وقت قصهگویی است! یک موضوع کلی را به چندین قسمت کوچک تقسیم و آن را برای خودتان تعریف کنید:
نیازهای خود را بررسی میکنم
اولویتها را برنامه ریزی میکنم
نیازهای روزانه را در اولویت قرار میدهم
و موارد مشابه دیگر. میتوانید در مورد یک فرد غریبه هم چنین داستانی بسازید تا نتیجه، رسیدن به دیدگاهی جدید نسبت به همان موضوع کلی و شخصی باشد.
بیهدف در اینترنت بچرخید
در ساعات استراحت خود، روی لینکها و سایتهایی کلیک کنید که تابهحال موردتوجه شما نبود. به مدت ۱۰ دقیقه این کار را تکرار کنید و شک نکنید فکر شما، شاخ و برگ بیشتری میگیرد.
مغز گروهی تشکیل دهید
این تمرین، یک تمرین گروهی با دستکم پنج نفر است. نظر خود را در مورد موضوعی بنویسید و برگه را به بغلدستی بدهید. حالا او باید راهحل یا دیدگاه خود را در برگه بنویسد. این کار همینطور تا رسیدن دوباره به شما ادامه پیدا میکند.
نقشه ذهنی بسازید
یک ترفند مفید برای شکار افکار شخصی! بدینصورت که یک درخت پرشاخ و برگ خواهید داشت و در رأس آن، موضوع یا مسئله شما مطرح شده است. باید از افزودن موضوعات مرتبط اصلی درنهایت به موضوعات مرتبط فرعی برسید.
تغییر نقش ها!
لطفا به این یک پرسش کوتاه پاسخ دهید:
اگر یکی از افراد مشهور یا معمولی جهان بودید، چطور فکر میکردید؟
با تمرین است که استاد میشوی
این تمرینها درواقع بخش تکراری و آشنای زندگی تکتک ما هستند و اینجا در قالب تمرین آمدند تا توجه بیشتری به آنها داشته باشید. وقتی فعالیتی بهصورت تمرین معرفی میشود، یک یادآوری نتیجهبخش و مؤثر خواهد بود.
اگر احساس میکنید همچنان در دام تفکر تهاجمی گرفتار هستید، تأکید میکنم که جدیتر برای پیدا کردن راهحل همهجانبه مسائل تلاش کنید. در کنار این تمرینها، شما قطعاً نیاز به وقت و تنهایی بیشتری برای بررسی دلیل گرایش به این نوع تفکر دارید.
تفکر موازی چه امتیازهایی دارد؟
هرچه بیشتر تمرینهای مذکور بهویژه تمرین شش کلاه را جدی بگیرید، بهتر متوجه امتیازات این مدل فکری خواهید شد:
◄ تلاش برای درک و شناخت دیدگاه مخاطب بهجای پافشاری بر دیدگاه شخصی خود و تلاش برای اثبات درستی آن.
◄ تلاش برای مطابقت با طبقهبندیهای مختلف تفکر با در نظر گرفتن این که هرکدام در کدام طبقهبندی قرار داریم.
◄ تلاش برای تغییر زاویه دید نسبت به یک موضوع در یک فرایند فکری گروهی.
◄ تفکر گروهی، نتیجهبخشی فوری دارد.
◄ یادگیری، استفاده و انجام آن راحت است.
◄ باعث تعادل رفتاری بدون روحیه تهاجمی میشود.
◄ قدرت فردی را افزایش میدهد.
◄ در هر سطح و سنی میتوان آن را یاد گرفت.
◄ باعث بهبود تعاملات بین فرهنگها میشود.
◄ پیچیدگی و ابهام در روابط را کم میکند.
◄ از سایر ابتکارات و تغییرات ایجادشده استقبال و حمایت میکند.
◄کیفیت فکر کردن را بهتر میکند.
و در پایان اینکه، محبوبیت جهانی دارد.
اجازه بدهید خیال شما را راحت کنم؛ منابع و راهحلها هرگز محدود نیستند. کافی است تمرکز بیشتری داشته باشید تا راهحلهای بهتری جلوی دیدگان شما ظاهر شوند.
یک بار دیگر یادآوری میکنم که تفکر موازی، هنر افراد خلاق و توسعه گراست که در جستوجوی سازندگی و کار تیمی ثمربخش هستند. این خط را از من به یادگار داشته باشید: سخت نگیر و پیچیدهاش نکن! سادگی یعنی تلاش متمرکز.
همچنین میتوانید با دانلود رایگان اپلیکیشن ذهن، سری به کتابخانه صوتی و راوی خوشصدای ما بزنید و کتاب دلخواه خود را از دسته افزایش بهره وری، انتخاب کنید.
من مینویسم. در کنار سفر، مهربانی، آشپزی و سکوت، از این هنر، برای معنا دادن به زندگی ام بهره میبرم.