فهرست مطالب
میلیونها نفر در اثر سوء استفاده والدین شان یا به عبارتی والدین سمی آسیب دیده اند مثلا:
- والدینی که نیازهای فرزندان خود را نادیده گرفته یا احساس گناه بیش از حد بر آنها تحمیل کرده اند.
- والدینی که الکلی یا معتاد به مواد مخدر بوده اند.
- والدینی که استثمارگر و بی رحم بوده اند، یا به سادگی نسبت به کودکشان بی تفاوت و ناکافی بوده اند.
وقتی این کودکان به بزرگسالی میرسند، آسیبهایی که والدین سمیشان به آنها زده اند به صورت افسردگی یا مشکلات در روابط شان و شغل شان خود را نشان میدهد.
در کتاب والدین سمی ، دکتر سوزان فوروارد نشان میدهد که چرا پشت سر گذاشتن گذشته بسیار دشوار است و به خوانندگان کمک میکند تا با این میراث دردناک با تکنیکهای امتحان شدهای مقابله کنند. برای مطالعه خلاصه کتاب والدین سمی با ما همراه باشید.
شناسنامه کتاب والدین سمی
- عنوان اصلی : Toxic Parents: Overcoming Their Hurtful Legacy and Reclaiming Your Life
- نویسنده: سوزان فوروارد، کریگ باک
- کشور: آمریکا
- سال انتشار: ۲۰۰۲
- ژانر: روانشناسی، خودیاری
- مناسب برای: همه افراد
- امتیاز کتاب: ۴.۰۹ از ۵ (بر اساس وبسایت goodreads.com)
معرفی کتاب والدین سمی
همه والدین هر از گاهی کوتاهی میکنند. اما سوزان فوروارد در مورد والدینی که کمبودهای آنها از نظر احساسی فرزندانشان را فلج میکند، صحبت می کند.
کتاب والدین سمی، یک راهنمای سریع و بدون قید و شرط برای غلبه بر درد و رنج شدید ناشی از دستکاری والدین است. این کتاب برای کنار آمدن با دردهای دوران کودکی و فراتر رفتن از الگوهای ناامید کنندهای که در خانواده به کودک تحمیل شده است یکی از بهترین کتابهاست.
در این کتاب، دکتر سوزان فوروارد با استفاده از تاریخچه موارد مختلف و داستانهای واقعی فرزندان بزرگسال والدین سمی، کمک میکند تا خود را از رابطه با والدینتان رها کنید و یک دنیای جدید از اعتماد به نفس، قدرت درونی و استقلال احساسی را کشف کنید.
همچنین اگر در روابط بزرگسالانه خود مشکلی دارید، با فرض اینکه محیط خانه تان عالی بوده است البته اگر واقعیت را انکار نمی کنید، خواندن این کتاب شاید بتواند به شما کمک کند.
اگر میخواهید با الگوهای ذهنی منفی یا طرحوارههای ذهنی آشنا شوید، خواندن مقاله زیر میتواند به شما کمک کند.
با طرحواره درمانی از دام الگو های مخرب ذهنی رهایی یابید
طرحواره ها به نوعی سازوکارهای مقابله ای هستند. آنها وجود دارند زیرا نیازهای اساسی عاطفی ما در دوران کودکی برآورده نشده اند.
خلاصه کتاب والدین سمی
در ادامه خلاصه ای از موضوعات مطرح شده در کتاب والدین سمی، مطرح می شود. اما ابتدا لازم است با تعریف آنچه والدین سمی می نامیم، شروع کنیم.
تعریف والدین سمی
بخواهید یا نخواهید، والدین تان بذرهای روانی و احساسی را در شما میکارند. این دانهها همانند شما رشد میکنند. در برخی از خانوادهها، آنها بذر عشق، احترام و استقلال هستند.
اما نه در همه خانواده ها. در بسیاری دیگر، آنها بذر ترس، تعهد یا گناه هستند. والدین زیادی هستند که نسبت به فرزندان خود بدرفتاری میکنند و چنین رفتارهای سمی در زندگی کودک غالب میشود.
همه والدین در تربیت اشتباه میکنند. این طبیعی است، زیرا هیچ والد کاملی وجود ندارد.
اما یک خط واضح وجود دارد. وقتی که تعداد این اشتباهات زیاد میشود، به ویژه تکرار بد رفتاری با کودکان، منجر به ایجاد محیط سمی در خانه میشود که آسیبهای عاطفی شدیدی به کودک بی گناه وارد میکند.
والدینی که وعده عشق و مراقبت را میدهند، در عین حال با فرزند خود بدرفتاری میکنند، والدین سمی نامیده میشوند.
تقریباً همه والدین سمی میگویند که فرزندان خود را دوست دارند، و معمولاً منظورشان نیز همین است. اما عشق بسیار بیشتر از احساسات بیان شده است. عشق واقعی نسبت به کودکان در واقع یک شیوه رفتاری است.
آنچه والدین سمی عشق مینامند، به ندرت به عنوان یک رفتار مغذی، آرامش بخش، دلگرم کننده، محترمانه، ارزشمند و پذیرنده مطرح میشود. والدین سمی معمولاً کارهای بسیار بی محبت را به نام عشق انجام میدهند.
به این ترتیب آنها آسیبهای عاطفی زیادی به فرزندان خود وارد میکنند. از دست دادن دوران کودکی، افسردگی، اضطراب، احساس گناه و شرمندگی فلج کننده و ارزش خود پایین تنها برخی از اثرات تربیت سمی هستند.
هر خانواده یک سیستم با دقت طراحی شده است
هر خانواده یک سیستم است، گروهی از افراد به هم پیوسته، که در آن هر فرد به شیوههای عمیق و اغلب پنهان تحت تأثیر قرار میگیرد.
اما قسمت کمی از یک سیستم خانوادگی در سطح قابل مشاهده است. برای دیدن قوانین پنهان خانواده و محرکهای احساسی، باید عمیق شوید. هرچه عمیق تر بروید، بیشتر کشف میکنید.
قواعد پنهان و باورهای نهفته آنهایی هستند که نگرشها، قضاوتها و ادراکات را برمیانگیزند. این قوانین و باورهای پنهان اغلب در قالب “بایدها” و “نبایدها” انجام میشود.
در خانوادههای معقول بالغ و دلسوز، باورها و قوانین اساسی در مسیری شکل میگیرد که احساسات و نیازهای همه اعضای خانواده در نظر گرفته شود. قوانین منطقی هستند و ساختار اخلاقی را برای رشد کودک ارائه میدهند.
از سوی دیگر، در خانوادههای سمی، اعتقادات اساسی و قوانین نانوشته تقریباً همیشه خود محور بوده و در خدمت والدین سمی هستند.
در خانوادههای سمی، قوانین مبتنی بر درک عجیب و مخدوش از واقعیت است و کودکان را در مکانی قرار میدهد که میتوانند به راحتی مورد سوء استفاده قرار گیرند. نمونههایی از این باورهای سمی عبارتند از:
- کودکان باید در هر شرایطی به والدین خود احترام بگذارند.
- فقط دو راه برای انجام کارها وجود دارد، راه من و روش اشتباه.
- کودکان باید دیده شوند، اما شنیده نشوند.
- این اشتباه است که کودکان از دست والدین خود عصبانی شوند.
اگر کودکان از این قوانین و باورهای سمی اطاعت نکنند، والدین با مجازات یا عدم عشق ورزیدن به کودک از خود واکنش نشان میدهند.
در نتیجه کودکان کورکورانه از قوانین سوءاستفاده گر خانواده اطاعت میکنند، فقط به این دلیل که نمیخواهند مجازات شوند. و حتی بیشتر، کودکان نمیخواهند با اطاعت نکردن از خانواده، به خانواده خود خیانت کنند، و برایشان مهم نیست که موقعیت خودشان چقدر وحشتناک است.
یک سیستم خانوادگی بدون آزادی شخصی یک سیستم سمی است
تفاوت چشمگیر بین خانوادههای سالم و سمی این است که چقدر آزادی در بین اعضای خانواده، از جمله کودکان وجود دارد.
در خانوادههای سالم این آزادی کامل وجود دارد که خود را به عنوان یک فرد محترمانه بیان کنید. خانوادههای سالم موارد زیر را تشویق میکنند:
- فردیت
- خودمختاری
- مسئولیت
- استقلال
- احساس ارزش برای خود و کفایت
به عنوان یک قاعده، خانوادههای ناسالم با بیان فردی دلسرد کننده برخورد میکنند. اساساً، همه چیز باید با افکار و اعمال والدین سمی مطابقت داشته باشند. کودکان در خانوادههای سمی معمولاً اسیر کج خلقی والدین خود میشوند.
در خانوادههای سمی، سیستم به گونه ای عمل میکند، که در آن هر تصمیم شخصی که گرفته میشود، در تصمیمات بقیه اعضای خانواده پیچیده میشود. احساسات، رفتارها و تصمیمات فردی دیگر در سطح شخصی گرفته نمیشود.
شخص دیگر خودش نیست، او فقط امتداد سیستم خانواده است. کودکان در چنین سیستم سمی حتی برای کوچکترین اقدامات نیاز به تأیید مداوم والدین خود دارند. این کودکان به طور منطقی معتادان معتبری در زندگی خود میشوند و دائماً به دنبال راه حل بعدی خود هستند.
همانطور که گفتیم، هر خانواده سیستمی است با قوانین مکتوب و نانوشته فراوان. هر سیستمی نیاز به تعادل دارد و خانوادههای سمی بر اساس یک سیستم بسیار شکننده ساخته شده اند.
برای حفظ سیستم سمی، والدین سمی اغلب با افزایش هرج و مرج با از بین رفتن تعادل مبارزه میکنند. هرچه خانواده سمی تر باشد، تعادل آن کمتر طول میکشد. به همین دلیل است که والدین سمی معمولاً حتی در صورت بروز انحرافات جزئی به گونهای واکنش نشان میدهند که گویی جان آنها در خطر است.
زندگی کردن با انکار این موضوع که والدین تان سمی نبوده اند، بسیار آسان است
بسیاری از مردم با این مشکل روبرو هستند که کیفیت رابطه با سرپرست شان، بیشتر اوقات والدین، بر کیفیت زندگی شان تأثیر میگذارد. تحقیقات نشان داده است که رابطه با والدینتان در واقع یکی از بزرگترین تأثیرات را بر کیفیت زندگی تان دارد.
با این وجود، شناسایی خانوادههای سمی یا اعتراف به اینکه در یک خانواده بزرگ شده اید بسیار دشوار است. دلایل متعددی برای آن وجود دارد:
- اول، خانوادههای سمی معمولاً نمای بسیار معمولی را به اطرافیان نشان میدهند. در ظاهر آنها معمولی به نظر میرسند، اما در داخل پوسیده هستند.
- سپس کودکان باید والدین خود را به صورت فردی کامل ببینند و این موضوع میتواند تا بزرگسالی ادامه یابد.
- نکته آخر اینکه والدین سمی تمایلات خودشیفته ای دارند که خود را بسیار بهتر از والدین خود میبینند.
والدین سمی قوانین، قضاوت و درد را ایجاد میکنند. پذیرش این حقیقت سخت است. به همین دلیل است که فرزندان والدین سمی معمولاً در انکار زندگی میکنند و والدین سمی حتی سیستم انکار خود را دارند و خود را بسیار بهتر از آنچه هستند، میبینند.
وفاداری به خانواده یک نیروی بسیار قدرتمند در زندگی کودکان است، مهم نیست که خانواده چقدر فاسد و سمی باشد.
از آنجا که دنیای کودک بسیار کوچک است، والدین صرف نظر از میزان سوء استفاده ای که از کودک می کنند، به عنوان تنها منبع در دسترس عشق و آرامش را در نظر گرفته میشوند. و این که کودک خودش، دیگران و کل جهان را چگونه ببیند، تعریف میکنند.
همه روابط سالم، چه بین بزرگسالان، چه بزرگسالان و کودکان، نیاز به آسیب پذیری، اعتماد و صراحت دارند. اینها مواردی هستند که در خانوادههای سمی کاملاً از بین میروند.
و تا زمانی که والدین سمی زنده یا مرده خود را میپرستید، با این که بر اساس واقعیت و قوانین آنها زندگی کنید با رفتارهای موافقت میکنید. شما این احساسات دردناک را به عنوان بخشی از زندگی خود پذیرفته اید، اما زمان آن رسیده است که این کار را متوقف کنید.
والدین سمی معمولاً خودشان هم والدین سمی داشته اند
والدین سمی اغلب خودشان هم والدین سمی داشته اند. یک سیستم خانوادگی سمی اغلب “ارثی” است و از نسلی به نسل بعد آسیب میرساند.
بنابراین سیستم سمی چیزی نیست که والدین سمی اختراع کنند، بلکه نتیجه احساسات، قوانین، تعاملات انباشته شده ای است که از اجدادشان به آنها ارث رسیده است.
چندین راه برای منتقل شدن سیستمهای سمی خانواده از نسلی به نسل دیگر وجود دارد که عبارتند از:
- اجبار تکرار کردن: به سمت چیزهایی میرویم که برای ما آشنا هستند، حتی موارد بد. آشنایی باعث ایجاد احساس راحتی و ساختارمندی میشود. قوانین را میدانیم، میدانیم که چه انتظاری داریم. به همین دلیل است که الگوهای رابطه با سایر افراد نزدیک مان، شبیه الگوهایی است که در رابطه با والدین خودمان آموخته ایم. از دیگران انتظار داریم که مانند والدین مان با ما رفتار کنند. از نظر عملی این بدان معناست که ما در زندگی بزرگسالانه خود همان روابط صمیمی را که با والدین خود داشتیم، جستجو میکنیم.
- بروز خشم: خشم یک ویژگی رایج در کودکان بزرگ شده توسط والدین سمی است. کودکان بدسرپرست خشم انباشته شده زیادی دارند. نمیتوانید بدون مورد ضرب و شتم قرار گرفتن، تحقیر شدن یا وحشت داشتن، عصبانی باشید. از آنجایی که کودک هیچ راهی برای تخلیه عصبانیت انباشته شده ندارد، مجبور است در بزرگسالی به صورت رفتارهای خشونت آمیز، جنایت، دستکاری یا سردرد، افسردگی و بیماری این عصابنیت را بروز دهد.
- افراد مورد سواستفاده قرار گرفته، سواستفاده گر میشوند: گاهی اوقات کودک تصور میکند که اگر دارای ویژگیهای مشابه والدین سواستفاده گرش باشد، میتواند از خود محافظت کند. بنابراین کودکان قربانی خیال میکنند که چگونه میتوانند با رفتار مشابه با سوء استفاده کننده از خود محافظت کنند. در نهایت، آنها همان ویژگیهای مضر را مانند والدین سمی ایجاد میکنند.
دانستن این ریشه این موضوعات، بهانه ای برای والدین سمی نیست، اما دانستن آنها بسیار خوب است. مخصوصاً برای درک تصویر بزرگتر، تا رفتارهای سمی را با فرزندان خود و سایر روابط مهم در زندگی تان ادامه ندهید.
شایع ترین انواع والدین سمی
اشکال زیادی از خانوادههای سمی وجود دارد، اما انواع که بسیار معمول هستند به عنوان استاندارد در این زمینه هموجود دارد که کم و بیش بر اساس الگوهای رفتاری منفی مشابه عمل میکنند. ما میتوانیم والدین سمی را در دستههای استاندارد زیر قرار دهیم:
- والدین خداگونه، جایی که استقلال کودک خفه میشود.
- والدین ناکافی، جایی که کودک تقریباً نامرئی میشود.
- کنترل کنندهها، جایی که کودک فقط یک عضو خانواده است.
- سوء استفاده کنندگان کلامی، که به طور مستقیم یا غیر مستقیم کودک را بارها و بارها تحقیر میکنند.
- والدین رقابتی
- کمال گرایان
- سوء استفاده کنندگان فیزیکی، جایی که نه جایی برای پنهان شدن وجود دارد و نه فرار از تنبیه بدنی.
- سوء استفاده کنندگان فعال
- سوء استفاده کنندگان منفعل
- وادین معتاد به مشروبات الکلی و مواد مخدر که همه رفتارهای بالا در آنها وجود دارد
- سوء استفاده کنندگان جنسی، که نشان دهنده حد نهایی خیانت به کودک هستند
زندگی تان را از والدین سمی پس بگیرید
اکنون که انواع اصلی والدین سمی را میشناسید، اجازه دهید توصیههای کتاب را در مورد چگونگی غلبه بر میراث مضر آنها و بازیابی زندگی تان خلاصه کنم.
مشکل اصلی برای شروع این است که فرزندان والدین سمی معمولاً آنقدر به تأیید والدینشان نیاز دارند که حتی آنطور که سزاوارش هستند، زندگی نمیکنند. بسیاری از مردم از نظر جسمی لانه والدین خود را ترک میکنند، اما هرگز از نظر احساسی خانه خود را ترک نمیکنند.
میتوان در فرزندادن والدین سمی مشاهده کرد که همیشه نیازها و خواستههای والدین را در اولویت قرار میدهند، حتی اگر با آنها زندگی نمیکنند، یا به هر قیمتی عصیان میکنند، یا حتی با پدر و مادر خود کاملاً بیگانه میشوند.
تا زمانی که به نحوی نسبت به تعامل با والدین سمی خود واکنش شدید نشان ندهید، به عنوان امتداد عاطفی آنها عمل میکنید یا آنها به نوعی شما را کنترل میکنند.
خبر خوب در این زمینه این است که:
- میتوانید خود را بدون تغییر والدین تان تغییر دهید.
- رفاه شما نباید به والدین تان وابسته باشد.
- میتوانید بر آسیبهای دوران کودکی غلبه کنید، حتی اگر والدینتان همانطور یکسان باقی بمانند.
- حتی لازم نیست والدین خود را ببخشید تا احساس بهتری نسبت به خود داشته باشید.
با دانستن همه اینها، منتظر تغییر والدین خود نباشید، زیرا به احتمال زیاد این اتفاق نمیافتد. شما باید فردی کاملاً خودمختار و کاملاً مسئول زندگی خود باشید.
اما باید توجه داشته باشید که نمیتوانید الگوهای که به صورت مادام العمر شکل گرفته اند را یک شبه تغییر دهید. کار احساسی بر روی خود میتواند بسیار سنگین باشد، و بنابراین پیدا کردن بهانههایی برای انجام ندادن این کار، آسان است. در چنین مواردی، کند کردن سرعت کار مشکلی نیست. فقط مطمئن شوید که هرگز متوقف نمیشوید.
توصیه هایی برای بازیابی زندگی
- از احساسات، باورها و رفتارهای واقعی خود نسبت به والدین تان آگاه شوید.
- از بخشش به عنوان بهانهای برای وانمود کردن به این که اتفاقی نیافتاده است استفاده نکنید، بلکه احساس غم خود را به رسمیت بشناسید.
- برای خود مشخص کنید که شما مسئول رفتار اشتباه والدینتان نبوده اید.
- برای خود تمرینی تعریف کنید و یاد بگیرید که با ابراز خشم، اراده خود را تأیید کنید.
- در برقراری ارتباط فعال باشید و در صورت لزوم با والدین تان مقابله کنید.
- چرخه را کنار بگذارید و مطمئن شوید که این سم را به فرزندان خود تحمیل نمیکنید.
بخش هایی از متن کتاب والدین سمی
“کودکانی که به انجام دادن، تلاش کردن، جست و جو کردن، تسلط پیدا کردن و قبول کردن ریسک شکست تشویق نمیشوند، اغلب احساس درماندگی و ناتوانی میکنند. این کودکان که بیش از حد تحت کنترل والدین مضطرب و ترسناک خود هستند، اغلب خودشان هم به فردی مضطرب و ترسناک تبدیل میشوند. این امر به بلوغ رسیدن را برای آنها مشکل میکند. بسیاری از آنها هرگز به خاطر نیاز به راهنمایی و کنترل مداوم والدین بزرگ نمیشوند. در نتیجه، والدین شان به حمله، دستکاری و غالباً تسلط بر زندگی آنها ادامه میدهند. ”
“خانوادههای ناسالم جرات بیان اظهارت فردی را از بین میبرند. همه باید مطابق با افکار و اعمال والدین سمی رفتار کنند. آنها اختلال ترکیب، محو شدن مرزهای شخصی، پیوستن اعضای خانواده به یکدیگر را ترویج میکنند. در سطح ناخودآگاه، برای اعضای خانواده سخت است که بدانند یکی کجا پایان مییابد و دیگری کجا شروع میشود. آنها در تلاش برای نزدیک شدن به هم، اغلب شخصیت یکدیگر را خفه میکنند. ”
“انکار کردن مثل سر زودپر بر فشار احساسی ما است: هرچه مدت زمان بیشتری آن را بگذاریم، فشار بیشتری ایجاد میشود. دیر یا زود، این فشار سر زودپز را از جای خود میکند و ما دچار یک بحران احساسی میشویم. ”
“والدین غیرقابل پیش بینی در نظر کودک خدایی ترسناک هستند. “
صاحب نظران راجع به کتاب «والدین سمی» چه میگویند؟
“والدین سمی، یک کتاب پویا، قدرتمند و در عین حال سخت است . امیدوارد کننده است و همچنین درک فوق العاده ای را ارائه میدهد. این کتاب واقعا میتواند یک نجات دهنده باشد. “ – ابیگیل ون بورن، نویسنده “ابی عزیز”
“من سوزان فوروارد را از مهمترین درمانگران عصر حاضر میدانم.” – جان بردشاو، نویسنده کتاب شفا دادن و بازگشت به خانه
معرفی نویسنده کتاب والدین سمی
دکتر سوزان فوروارد، یک درمانگر، مدرس و نویسنده شناخته شده بین المللی است. او علاوه برکار به عنوان درمانگر در مطب خصوصی اش، به عنوان مربی و مشاور در بسیاری از مراکز روانپزشکی و کالیفرنیای جنوبی خدمت کرده است.
کارهای پیشگامانه سوزان از طریق کتابها، تمرینهای درمانی، سخنرانیها و حضور در رسانهها، دنیای هیجان انگیز جدیدی از اعتماد به نفس، قدرت درونی و استقلال عاطفی را برای زنان و مردان بی شماری باز کرده است.
دیگر آثار این نویسنده کتاب پرفروش نیویورک تایمز عبارتند از: “مردانی که از زنان متنفرند و زنانی که آنها را دوست دارند” و “والدین سمی” و همچنین کتابهای متعدد دیگری از جمله “عشق وسواسی”، “شیاطین پول”، “باج خواهی احساسی”، “وقتی معشوق شما دروغگو است”، “خانواده همسر سمی” و “خیانت به بی گناهی”، “مادرانی که نمیتوانند دوست داشته باشند” .
اگر به کتاب های روانشناسی و توسعه شخصی علاقه دارید، میتوانید با دانلود اپلیکیشن ذهن، مجموعهای از برترین کتابهای جهان در این حوزه را در کمترین زمان، مطالعه نمایید.