خلاصه کتاب ایکیگای

خلاصه کتاب ایکیگای

فهرست مطالب

آیا می‌خواهید عمر طولانی تری داشته باشید؟ خوشحالی بیشتر چطور؟ اگر بتوانید هر دو را داشته باشید چه؟ راز زندگی طولانی در واقع از یافتن شادی و هدف در زندگی روزمره ناشی می‌شود. بسیاری از ما این ایده‌آل‌ها را به‌عنوان رویاهایی صرف می‌دانیم که تنها تعداد کمی‌ به آن دست می‌یابند.

با این حال، مردم ژاپن قرن‌هاست که ایکیگای، «دلیل زندگی» خود را تمرین می‌کنند. ایکیگای به آن‌ها کمک می‌کند تا زندگی طولانی‌تر و شادتری داشته باشند. این عمل همان چیزی است که ژاپن را به بخشی از پنج منطقه آبی جهان تبدیل می‌کند که مردم در آن بیشترین میزان طول عمر را دارند.

در کتاب ایکیگای هکتور گارسیا و فرانسیس میرالس به شما می‌آموزند که چگونه مفهوم ژاپنی ایکیگای یا هدف زندگی را به کار ببرید.

اگر می‌خواهید در مورد مفهوم ایکیگای و راز طول عمر ژاپنی ها بیشتر بدانید با این خلاصه کتاب  همراه شوید.

شناسنامه کتاب ایکیگای

  • عنوان اصلی : Ikigai: The Japanese Secret to a Long and Happy Life
  • نویسنده: ‏هکتور گارسیا و فرانسیس میرالس
  • کشور: آمریکا
  • سال انتشار: ۲۰۱۸
  • ژانر: خودیاری، روانشناسی، فلسفی
  • مناسب برایهمه افراد 
  • امتیاز کتاب: ۳.۸۷  از ۵ (بر اساس وبسایت goodreads.com‏)

معرفی کتاب ایکیگای

معرفی کتاب

برای تحقیق درمورد این کتاب، هکتور گارسیا و فرانسیس میرالس با ساکنان دهکده ژاپنی اوکیناوا، مکانی با بالاترین درصد افراد ۱۰۰ ساله (یکی از مناطق آبی جهان) مصاحبه کردند.

محققان دریافتند که رژیم غذایی، زندگی ساده در فضای باز و آب و هوای نیمه گرمسیری سه دلیل برای طول عمر افراد در جزیره اوکیناوا است. با این حال، این ایکیگای است که زندگی آنها را شکل می‌دهد و باعث رضایت در زندگی‌شان می‌شود.

کلمه ایکیگای به معنای دلیل یک فرد برای وجود داشتن یا هدف زندگی کردن است. به گفته ژاپنی‌ها، هر کدام از ما ایکیگای متفاوتی داریم. ایکیگای هر فردی برایش شخصی است و مختص زندگی، ارزش‌ها و باورهای اوست.

ایکیگای، خود درونی فرد را منعکس می‌کند و حالتی روانی ایجاد می‌کند که در آن فرد احساس آرامش می‌کند. ایکیگای شما می‌تواند بر روی یک هنر یا صنایع دستی، یک ورزش، شغل شما، یا هر چیز دیگری تمرکز کند.

علاوه بر این، شما لزوماً فقط یک ایکیگای ندارید. برای مثال انیشتین دو ایکیگای داشت: فیزیک و نواختن ویولن. او گفته است که اگر فیزیکدان نبود، زندگی خود را وقف موسیقی می‌کرد.

ایکیگای مفهومی‌ باورنکردنی است که می‌تواند برای بسیاری از افراد مفید باشد. اگر احساس می‌کنید در شغل خود گیر کرده‌اید، یا می‌خواهید طولانی تر زندگی کنید یا فقط می‌خواهید سطح عمیق‌تری از شادی و معنا را زندگی‌تان تجربه کنید، یافتن دلیل‌تان برای زندگی کردن به شما کمک خواهد کرد.

وجود شما در این دنیا هدفی دارد، مهارت‌ها، علایق‌تان، خواسته‌ها و سابقه‌تان، شما را به کاندیدای عالی برای چیزی تبدیل کرده است؛ تنها کاری که باید انجام دهید این است که آن را پیدا کنید. هنگامی که این کار را انجام دهید و می‌توانید تک تک روزهای زندگی خود را شاد و معنادار کنید.

پیدا کردن ایکیگای تان ساده‌تر از چیزی است که فکر می‌کنید. این کتاب به شما کمک می‌کند تا بفهمید که ایکیگای‌تان واقعا چیست و شما را برای تغییر دادن زندگی تان مجهز می‌کند.

خلاصه کتاب ایکیگای

در ادامه نکات کلیدی در مورد فلسفه ایکیگای را  به صورت مختصر، اما ‏با جزئیات کافی بیان می‌کنیم، تا بتوانید مفاهیم کلیدی این کتاب را کاملاً درک کنید.‏

 ۱. ایکیگای خود را پیدا کرده و دنبال کنید

در اوکیناوا، ایکیگای دلیلی برای لذت بردن از زندگی است. مردم اوکیناوا، ایکیگای را راهی برای توصیف “چرایی” پشت زندگی روزمره خود می‌دانند. وقتی دلیلی برای بیدار شدن در صبح دارید، یعنی چیزی برای زندگی کردن دارید. ایکیگای فلسفه‌ای است که آن‌ها را تا آخرین روزهای زندگی‌شان مشغول نگه می‌دارد.

برای یافتن ایکیگای یا هدف زندگی‌تان، این چهار سوال را از خود بپرسید:

  1. چه چیزی را دوست دارم؟
  2. من در چه کاری خوب هستم؟
  3. دنیا از من چه نیازی دارد؟
  4. برای چه چیزی می‌توانم پول بگیرم؟

همانطور که همه می‌دانیم، شاد بودن به چیزی بیشتر از داشتن یک شغل و دریافت چک بستگی دارد. به همین ترتیب، تنها انجام کارهایی که دوست دارید یا انجام کارهایی که در آن‌ها خوب هستید برای حفظ موقعیت مالی‌تان کافی نیست.

از این رو، ایکیگای شما در مرکز چهار دایره متصل به هم قرار دارد. هر یک از این عناصر به شادی‌تان کمک می‌کند. هر چهار مورد برای “دلیل بودن” تان بسیار مهم هستند.

پیدا کردن و در آغوش گرفتن ایکیگای‌تان یکی از اولین قدم‌ها برای یک زندگی طولانی و شاد است. بدون ایکیگای، در زندگی سرگردان خواهید بود و از یک هدف به هدف دیگر، از یک کار روزانه به کار دیگر می‌پرید.

حلقه های ایکیگای در خلاصه کتاب ایکیگای

۲. آهسته زندگی کنید 

اوکیناوا به خاطر زندگی کندش معروف است. مردم اینجا نسبت به هر کاری که انجام می‌دهند اشتیاق دارند، هر چقدر هم که آن کار بی‌اهمیت به نظر برسد. آن‌ها یک ایکیگای دارند، اما آن را خیلی جدی نمی‌گیرند. آن‌ها آرام هستند و از هر کاری که انجام می‌دهند لذت می‌برند. همیشه جشن می‌گیرند، حتی برای شادی‌های کوچک زندگی.

فناوری به ما کمک کرده است در زمان صرفه جویی کنیم، اما این زمان آزاد اغلب با کارهای دیگری پر می‌شود. جامعه مدرن سریع‌تر از همیشه است. با این حال، لازم نیست اینگونه زندگی کنیم.

زندگی آهسته‌تر یعنی به جای عجله کردن برای سر کار رفتن زمانی را برای لذت بردن از صبح خود اختصاص دهید. این بدان معناست که برای لذت بردن از هر کاری که انجام می‌دهید، وقت بگذارید.

کاهش سرعت یک انتخاب آگاهانه است و همیشه آسان نیست. با این حال، منجر به قدردانی بیشتر از زندگی و شادی بیشترتان در زندگی می‌شود.

۳. شکم خود را پر نکنید

میزان مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی در اوکیناوا کمترین میزان در ژاپن است. رژیم غذایی اوکیناوا مطمئناً ارتباط زیادی با این موضوع دارد. “رژیم غذایی اوکیناوا” شامل حداقل پنج وعده میوه و سبزیجات در هر روز، از حداقل هفت نوع است.

اوکیناواها همچنین از یک آموزه کنفوسیوس به نام‌ هارا‌هاچی پیروی می‌کنند.‌ هارا‌هاچی به مردم می‌گوید که فقط تا زمانی که ۸۰ درصد سیر شده‌اند، غذا بخورند. می‌توانیم الگوهای غذایی خود را تغییر دهیم و‌ هارا‌هاچی را برای بهبود سلامت یا کاهش وزن تمرین کنیم.

راه‌های شروع هارا‌هاچی عبارتند از:

آهسته غذا خوردن – سریع‌تر غذا خوردن منجر به بیشتر خوردن می‌شود. اگر سرعت خود را کم کنیم، حواس‌مان  به بدن‌مان باشد، اجازه می‌دهیم به نشانه‌ها پاسخ دهد و به ما بگوید که دیگر گرسنه نیستیم.

تمرکز بر غذا خوردن – اگر می‌خواهید غذا بخورید، فقط بخورید. به این ترتیب آهسته‌تر غذا می‌خورید، کمتر مصرف می‌کنید و غذا را بیشتر مزه می‌کنید.

استفاده از ظروف کوچک – اگر در بشقاب‌های کوچک‌تر غذا بخورید و از لیوان‌های بلند و باریک استفاده کنید، مغزتان باور می‌کند که بخش‌های بیشتری غذا مصرف کرده اید. درنتیجه بدون اینکه به آن فکر کنید، احتمالاً به میزان قابل توجهی کمتر غذا می‌خورید.

۴. اطراف خود را با دوستان خوب پر کنید

در محله‌های کوچک در سراسر اوکیناوا، دوستان “برای یک هدف مشترک ملاقات می‌کنند.” این جلسات گاهی روزانه و گاهی چند روز در هفته است. آن‌ها از این زمان برای بررسی شایعات، درمیان گذاشتن تجربه زندگی خود و مشاوره دادن به یکدیگر استفاده می‌کنند.

تحقیقات نشان می‌دهد که دوستان حتی بیشتر از خانواده می‌توانند بر سلامت شما تأثیر بگذارند. افرادی که دوستان بیشتری دارند، ۲۲ درصد بیشتر از کسانی که دوست کمتری دارند، عمر می‌کنند. به خاطر داشته باشید که این به معنای دوستان واقعی است. نویسندگان اشاره می‌کنند که دوستان فیس بوک و دنبال کنندگان توییتر به حساب نمی‌آیند.

نکته کلیدی این نیست که سعی کنید چندین دوست داشته باشید. روابط سطحی و دور تنها منجر به احساس ناامنی و تنهایی می‌شود.بلکه نکته کلیدی این است که سه یا چهار دوست خوب داشته باشید که همان طور که شما از آن‌ها مراقبت می‌کنید، از شما مراقبت می‌کنند.

تاثیر دوستان بر طول عمر در خلاصه کتاب ایکیگای

۵. لبخند بزنید

یکی از رازهای عمر طولانی مردم اوکیناوا، لبخند زدن و خوش گذرانی است. این نگرش شاد نه تنها آرامش بخش است، بلکه به آن‌ها کمک می‌کند دوستان جدیدی پیدا کنند. حقیقت این است که برای اخم کردن به ۴۶ عضله و برای لبخند زدن فقط ۱۷ عضله نیاز است.

لبخند زدن بیشتر از اینکه به دیگران بگوید خوشحال هستید، برایتان فایده دارد. لبخند زدن ضربان قلب و فشار خون شما را کاهش می‌دهد و در عین حال بدن شما را آرام می‌کند. لبخند زدن می‌تواند به شما کمک کند پول بیشتری به دست آورید و از نردبان شغلی بالا بروید.

 ۶. دوباره با طبیعت ارتباط برقرار کنید

در اوکیناوا، تقریباً همه یک باغ سبزیجات دارند. آن‌ها می‌گویند هر کسی که می‌خواهد پیر شود به یک ایکیگای یا دلیلی برای زندگی نیاز دارد. باغبانی به شما دلیلی می‌دهد که هر روز به خاطرش بلند شوید.

بیش از ۱۰۰ مطالعه نشان داده اند که بودن در طبیعت، زندگی در نزدیکی طبیعت یا حتی تماشای طبیعت می‌تواند تأثیر مثبتی بر زندگی ما داشته باشد. به ویژه، دیدن طبیعت، مجموعه‌ای از احساسات مثبت را تولید می‌کند و سیستم عصبی ما را آرام می‌کند.

با توجه به اینکه بیش از نیمی‌ از جمعیت جهان در شهرها زندگی می‌کنند، ارتباط خود را با طبیعت از دست داده ایم. زندگی ما حول محور پرداخت قبوض، خریدن چیزهایی که واقعاً به آن نیاز نداریم و خیره شدن به صفحه کامپیوتر می‌گذرد.

اما هنوز هم راه‌های ساده ای برای ارتباط مجدد با طبیعت وجود دارد. به عنوان مثال، در خانه خود یک گیاه بکارید، با حیوان خانگی خود بازی کنید، طلوع خورشید را تماشا کنید، به پیاده روی بروید یا زیر ستاره‌ها بخوابید.

۷.  شکرگزاری کنید

مردم اوکیناوا برای کوچک‌ترین جزئیات شکرگزاری می‌کنند. آن‌ها از اجداد خود، طبیعت برای تهیه هوا و غذا، و خانواده و دوستان خود تشکر می‌کنند. آن‌ها حتی یک جشنواره ویژه ناها (طناب کشی) دارند تا از برداشت خوب‌شان تشکر کنند.

شکرگزاری همواره با نتایج مثبت همراه بوده است. شکرگزاری علاوه بر افزایش سطح شادی، سلامت جسمانی شما را نیز بهبود می‌بخشد. سطح استرس را کاهش می‌دهد. استرس با حملات قلبی و سایر بیماری‌های مزمن مرتبط است، اما می‌توان آن را با شکرگذاری و افزایش خوش‌بینی کاهش داد.

شما می‌توانید با داشتن یک دفترچه شکرگزاری شروع کنید. هر روز، سه تا پنج موردی که بابت آن‌ها سپاسگزار هستید را انتخاب کنید و آن‌ها را یادداشت کنید.

خواندن مقاله زیر می‌تواند به شما در یادگیری سایر تکنیک های شکرگزاری کمک نماید.

شکرگزاری را بیاموزید تا به خواسته هایتان برسید

شکرگزاری از ساده‌ترین روش‌های ایجاد حس خوب است. شکرگزاری بابت آن‌چه که دارید و آن‌چه که می خواهید داشته باشید، باعث می‌شود به خواسته‌هایتان  دست پیدا کنید.

‎اکنون بخوانید‎

 

 ۸. ورزش کنید

در اوکیناوا، افراد بالای هشتاد و نود سال هنوز به شدت فعال هستند. آن‌ها در خانه نمی‌مانند تا از پنجره به بیرون نگاه کنند یا وقت خود را با خواندن روزنامه تلف نمی‌کنند. بلکه زیاد پیاده روی می‌کنند، با همسایه‌هایشان آواز می‌خوانند و صبح زود بیدار می‌شوند.

دلیل واقعی اینکه ما ورزش نمی‌کنیم، تمایل به اجتناب از هرگونه تجربه ناراحتی است. حقیقت این است که برای سالم ماندن، نیازی نیست روزانه یک ساعت به باشگاه بروید یا در ماراتن بدوید.

همانطور که صدساله‌های ژاپنی به ما نشان می‌دهند، تنها چیزی که نیاز دارید این است که حرکت کردن را به برنامه روزانه خود اضافه کنید. با انجام این کار، می‌توانید با قدرت، شادی و آرامش با جهان روبرو شوید. این تمرینات ملایم فواید سلامتی خارق‌العاده‌ای را ارائه می‌کنند و برای هر کسی که برای تناسب اندام تلاش می‌کند، مناسب است.

ورزش کردن مردم اوکیناوا در خلاصه کتاب ایکیگای

 ۹. در لحظه زندگی کنید

متخصصان ژاپنی به دلیل پشتکار و غرق شدن در وظایف خود با توجه کامل به جزئیات مشهور هستند. این را  زمینه‌های مختلف می‌بینیم، از افراد قدیمی‌ اوکیناوا که در باغ خود کار می‌کنند تا دانشجویان کالج. آن‌ها همیشه در حالت جریان خود هستند.

جریان حالتی است که در آن افراد آنقدر درگیر یک فعالیت هستند که به نظر می‌رسد هیچ چیز دیگری برایشان مهم نیست. این تجربه به خودی خود بسیار لذت بخش می‌شود.

برای درک این حالت خود را در حال بالا رفتن از یک کوه بلند تصور کنید. بالاتر از سطح زمین، به صورت تعمدی حرکت می‌کنید. از هر جای پای خود آگاه هستید. جایی برای خطا نیست؛ یک عدم توجه می‌تواند به قیمت جان‌تان تمام شود.

دراین حالت به نظر می‌رسد زمان کند می‌شود و ذهن‌تان به فضای جدیدی منتقل می‌شود. حس “زنده” بودن، ارتباط و آرامش وجودتان را فرا می‌گیرد. در لحظه زندگی می‌کنید. گذشته‌ای وجود ندارد، آینده‌ای وجود ندارد، فقط همین حالا وجود دارد. این یعنی در حالت جریان خود هستید.

برای وارد شدن به حالت جریان به کوه نیاز ندارید. فرض کنید اغلب در حین کار بر روی کارهای ضروری متوجه می‌شوید تمرکز خود را از دست می‌دهید. در این صورت، چندین استراتژی وجود دارد که می‌توانید برای افزایش شانس خود برای دستیابی به حالت جریان استفاده کنید.

به عنوان مثال، می‌توانید تمام توجه خود را بر روی لحظه حال متمرکز کنید، از انجام چند کار خودداری کنید یا از شبکه‌های اجتماعی جدا شوید.

۱۰. هرگز بازنشسته نشوید

در زبان اوکیناوا، کلمه‌ای برای بازنشستگی وجود ندارد. اوکیناواهای مسن‌ می‌توانند به راحتی دلیل بیدار شدن خود را در صبح بیان کنند. آن‌ها زندگی تعمدی و هدفمندی دارند. احساس می‌کنند اهمیت دارند و به دیگران کمک می‌کنند.

ایده اصلی این است که ذهن و بدن خود را فعال نگه دارید تا زندگی روزانه خود را با هدف و ایکیگای پر کنید. ما به بازنشستگی به عنوان مقصد نهایی استراحت که بعد از سال‌ها کار کردن به دست آمده است، فکر می‌کنیم.

با این حال، بازنشستگی ایکیگای شما را می‌کشد. نباید زمان زیادی را صرف نگرانی در مورد کسب درآمد بیشتر و بازنشستگی کنیم. در عوض، تا زمانی که هنوز زمان داریم و زنده هستیم، باید تلاش خود را بر روی ساختن یک زندگی خارق العاده متمرکز کنیم. پس هرگز بازنشسته نشوید به یادگیری، به تغییر و به رشد خود ادامه دهید.

اگر به خواندن کتاب‌هایی در مورد معنای زندگی علاقه دارید، یکی از کتابهایی که حتما باید بخوانید کتاب زیر است.

خلاصه کتاب انسان در جستجوی معنا

تابحال شرایطی را تجربه کرده‌اید که در آن آنقدر عرصه بر شما تنگ شده باشد که برای ادامه زندگی به‌دنبال بهانه‌ای محکم و قانع‌کننده باشید؟ چیزی که به شما انگیزه ادامه مسیر بدهد و نگذارد که در جای خود درجا بزنید؟ ویکتور فرانکل در کتاب خود تحت عنوان انسان در جستجوی معنا به همین موضوع پرداخته است.

‎اکنون بخوانید‎

 

بخش‌هایی از متن کتاب ایکیگای

“مهم نیست که چه اتفاقی برایتان می‌افتد، بلکه نحوه واکنش شماست که مهم است.”

“یک مرد شاد آنقدر از زمان حال راضی است که نمی‌تواند به آینده فکر کند.”

“از حسرت گذشته و ترس از آینده دست بردارید. امروز تنها چیزی است که دارید. بیشترین بهره را از آن ببرید. کاری کنید که ارزش به خاطر سپردن داشته باشد.”

“به جای جستجوی زیبایی در کمال، باید آن را در چیزهایی جستجو کنیم که ناقص و ناتمام هستند.”

“همان‌طور که نگرانی اغلب باعث می‌شود دقیقاً چیزی را که از آن می‌ترسید به وجود آید، توجه بیش از حد به یک میل یا «نیت بیش از حد» می‌تواند آن آرزو را از برآورده شدن باز دارد.”

“وقتی هدف روشنی دارید، هیچ کس نمی‌تواند شما را متوقف کند.”

” عالی‌ترین الزامات برای خوشبختی در این زندگی کاری برای انجام دادن، چیزی برای عشق ورزیدن و چیزی برای امید داشتن است.”

مفهوم ایکیگای

صاحب نظران در مورد کتاب “ایکیگای ” چه می‌گویند؟

“می‌خواهید بیشتر زندگی کنید؟ فوق العاده مشغول باشید. اگر هیگی هنر انجام دادن هیچ کاری است، ایکیگای هنر انجام کاری است و درحالی که انجام دادن آن با تمرکز و شادی عالی همراه است که به شما کمک کند تا ۱۰۰ سالگی زندگی کنید.” -نیویورک پست

“کشف کردن ایکیگای‌تان،  می‌تواند یکی از بهترین سفرهایی باشد که در آن قدم خواهید گذاشت.” – فوربس

“ایکیگای از کشوری با یکی از قدیمی‌ترین جمعیت جهان سرچشمه می‌گیرد، در خارج از ژاپن به عنوان راهی برای زندگی طولانی‌تر و بهتر محبوب شده است. . . . این روش به مردم در اوکیناوا کمک می‌کند تا زندگی طولانی‌تری داشته باشند زیرا به آن‌ها هدف می‌دهد.” – مجمع جهانی اقتصاد

“ایکیگای به آرامی‌ اسرار ساده‌ای را که همه ما می‌توانیم برای داشتن زندگی طولانی، معنادار و شاد از آن استفاده کنیم، باز می‌کند. این کتاب گرم، صبور و مهربان شما را به آرامی‌ در مسیر خود می‌کشاند نه اینکه شما را از پشت هل دهد.” نیل پاسریشا، نویسنده پرفروش کتاب معادله شادی

معرفی نویسندگان

معرفی نویسندگان خلاصه کتاب ایکیگایهکتور گارسیا در یک روستای مدیترانه‌ای به نام کالپه به دنیا آمد و دو دهه اول زندگی خود را در آن‌جا گذراند.او که سابقاً یک مهندس نرم‌افزار بوده است، قبل از نقل مکان به ژاپن در سرن سوئیس کار می‌کرد و در آن‌جا نرم‌افزار تشخیص صدا و فناوری مورد نیاز برای ورود استارتاپ‌های سیلیکون ولی به بازار ژاپن را توسعه می‌داد.

اما پس از اقامت کوتاهی در سرن (سوئیس) به ژاپن نقل مکان می‌کند و در دو دهه گذشته در توکیو زندگی کرده است. گارسیا  زمانی که در توکیو است و کتاب بعدی خود را نمی‌نویسد، در صنعت آی تی امرار معاش می‌کند.

او تا به امروز چندین کتاب در مورد فرهنگ ژاپنی نوشته است از جمله: جادوی ژاپن، ایکیگای، کتاب ایچیگو ایچی، شینرینیوکو، سفر ایکیگای و یک گیک در ژاپن.

وبلاگ محبوب او منجر به پرفروش‌ شدن کتاب بین‌المللی اش (یک گیک در ژاپن) شد. او همچنین نویسنده همکار کتاب پرفروش ایکیگای است که به ۵۹ زبان ترجمه شده است، این افتخار عجیب را دارد که ترجمه شده‌ترین کتابی است که به زبان اسپانیایی نوشته شده است.

فرانسیس میرالس نویسنده‌ای برنده جایزه است که تعدادی کتاب پرفروش خودیاری و الهام بخش نوشته است. او در بارسلونا به دنیا آمد و در رشته روزنامه‌نگاری، ادبیات انگلیسی و آلمانی تحصیل کرده است و به‌عنوان ویراستار، مترجم، نویسنده روح و موسیقی‌دان کار کرده است. رمان عشق با حروف کوچک او به بیست زبان ترجمه شده است.

او در کنار هکتور گارسیا به اوکیناوا در ژاپن سفر کرد. در آنجا آنها این شانس را داشتند که با بیش از صد نفر از روستاییان در مورد فلسفه شان برای زندگی طولانی و شاد مصاحبه کنند.

اگر به خواندن کتاب‌هایی در حوزه فلسفه و هدف زندگی علاقه دارید با دانلود اپلیکیشن ذهن می‌توانید، مجموعه ای از برترین کتاب‌های جهان در این حوزه را مطالعه نمایید.

دانلود اپلیکیشن خلاصه کتاب ذهن

ارسال یک پاسخ

لطفا دیدگاه خود را وارد کنید!
لطفا نام خود را در اینجا وارد کنید