فهرست مطالب
مردان مریخی، زنان ونوسی! از قدیم‌الایام تفاوت مردان و زنان مورد توجه انسان‌ها بوده است. اما آیا واقعا تفاوتی اساسی میان مردان و زنان وجود دارد؟ در این مقاله از منظر روانشناسی مرد و زن تفاوت‌های میان هر دو جنسیت را بررسی کرده‌ایم. با ما در ذهن همراه باشید.
تفاوت مردان و زنان؛ استریوتایپ ها را بشناسیم
مردان و زنان به صورت طبیعی با تفاوت‌های فیزیولوژیک و روانی خاص خلق شده‌اند. اما گاهی بیان تفاوت مردان و زنان با اغراق و پیش‌داوری‌هایی انجام شده است که از حقیقت دور هستند.
این استریوتایپ‌ها درباره تفاوت روان شناختی مردان و زنان باعث ایجاد کلیشه‌هایی شده‌اند که دعوای میان دو جنس را تشدید کرده‌اند. تفکرات قالبی مانند احساساتی یا وابسته بودن بیش از اندازه زنان و یا گریه نکردن مردان، مشخصا تفکرات غلطی هستند.
برای آنکه تفاوت مردان و زنان را بشناسیم، باید به متن مطالعات علمی روان شناسان مراجعه کنیم. بحث روان شناسی مردان و زنان برای بسیاری از روان‌شناسان جذاب است. آنها تمرکز مطالعات خودشان را روی بررسی این موضوع گذاشته‌اند و نتیجه آن هم جالب و قابل توجه است. در ادامه با این مباحث آشنا خواهید شد.
روان شناسی مردان و زنان
اولین و مهم‌ترین نکته‌ای که در بررسی تفاوت مردان و زنان مورد توجه قرار می‌گیرد، تفاوت بنیادین خلقت هر دو جنسیت است. اگر ما بخواهیم توانایی‌ها یا ویژگی‌های مردان و زنان را بررسی کنیم، باید به این مساله دقت کنیم که اساسا مردان و زنان متفاوت از هم خلق شده‌اند.
مقایسه مردان و زنان از نظر میزان توانایی مانند این است که بخواهیم دو چیز با دو ماهیت متفاوت را باهم قیاس کنیم. زنان و مردان طوری خلق شده‌اند که مکمل هم باشند.
توانایی آنها براساس نقشی که در خلقت به عهده گرفته‌اند با هم متفاوت است و بنابراین استریوتایپ‌هایی که درباره روان شناسی مردان و زنان شکل گرفته است، از اساس غلط است.
جالب است بدانید که تفاوت مردان و زنان در بعد روانشناسی در فرهنگ‌ها و ملیت‌های متفاوت با هم فرق دارد. البته نمی‌توان منکر تفاوت‌های اساسی و بنیادین روان شناسی مردان و زنان شد. بیایید باهم بررسی کنیم روان‌شناسان چه تفاوت‌هایی را در مردان و زنان شناسایی کرده‌اند. احتمالا خواندن این تفاوت‌ها برایتان جالب باشد.
تفاوت‌های بیولوژیکی و تکاملی
دو عامل در شکل‌گیری تفاوت مردان و زنان، ساختار بیولوژیک بدن و نقش هر دو جنسیت طی تکامل است. بگذارید واضح‌تر توضیح بدهم. در متفاوت بودن زنان و مردان شکی نیست. اما باید بدانیم که این تفاوت‌ها از دو عامل مهم سرچشمه می‌گیرند.
عامل اول، تفاوت‌های بیولوژیک این دو گروه است. یعنی چه؟
محققان اثبات کرده‌اند که به صورت طبیعی، مغز زنان و مردان تفاوت‌های جالبی با هم دارد. میزان اتصالات نورونی درون مغز یا میزان توانایی ارتباط بین دو نیمکره مغز از مهم‌ترین تفاوت‌های ساختار مغز مردان و زنان است.
از طرفی مغز زنان و مردان از نظر شکلی هم تفاوت‌های کمی با هم دارد. مثلا وزن مغز زنان از مردان کمتر است. یا دو نیمکره مغز در زنان قرینه‌تر از دو نیمکره مردان است. این تفاوت‌ها ظاهرا ساده به نظر می‌رسند؛ اما تاثیر ویژه‌ای در ویژگی‌های رفتاری مردان و زنان دارند.
[su_box title=”بیشتر از مغز بدانید: ” style=”bubbles” box_color=”#a631a8″ radius=”20″]
[su_animate type=”shake” duration=”0.5″]عملکرد نیمکره‌های چپ و راست مغز و تفاوت بین قسمت های آن[/su_animate]
[/su_box]
عامل مهم دیگری که در شکل‌دهی به روان شناسی مردان و زنان نقش ایفا می‌کند، نقشی است که مردان و زنان در طول تکامل حیات انسانی برعهده داشته‌اند. مردان در طول تکامل مسئول شکار و کارهای بیرون از خانه بوده‌اند و زنان همیشه نقش خانه‌دار و مسئول تعلیم فرزندان را به دوش می‌کشیدند.
همین تفاوت در کارکرد باعث شده است که ویژگی‌های خاصی در طول قرن‌ها از اجدادمان به ما به ارث برسد. تمایل بیشتر مردان نسبت به تامین معاش خانواده و یا مدیریت دقیق زنان در امور داخل خانه ناشی از همان نقش‌هایی است که درطول هزاره‌های قبل مردان و زنان برعهده میگرفتند.
مردان و زنان چه تفاوتی دارند؟
اینهمه مقدمه بافتیم تا به اینجا برسیم! روان شناسی مردان و زنان جه اطلاعاتی از تفاوت‌های این دو جنس به ما ارائه می‌دهد؟ البته قبل از هر جوابی باید این نکته را یادآوری کنم که تمام تفاوت‌هایی که در ادامه از آنها حرف خواهیم زد، براساس آمارهای کلی است و دلالت مطلق ندارد.
خلاقیت
یکی از جنجالی‌ترین موضوعاتی که در بررسی تفاوت مردان و زنان به آنها اشاره می‌شود، خلاقیت و هوش است. تا پیش از این فرض می‌شد که مردان خلاقیت و هوش بیشتری نسبت به زنان دارند. اما در سال‌های گذشته، آمارها نتیجه دیگری را به روان‌شناسان نشان داده‌اند. آنها دریافته‌اند که هوش زنان با اختلاف کمی نسبت به مردان بیشتر است.
البته در مجموع می‌توان گفت که خلاقیت و هوش و استعداد زن و مرد تقریبا شبیه به هم است و بیشتر از عوامل بیولوژیک و جنسی، تحت تاثیر عوامل محیطی است.
زیبایی شناسی و درک هنری
یکی از پربحث‌ترین موضوعات در تفاوت مردان و زنان درک مفاهیم هنری و زیباشناسی است. حتما این جوک معروف را شنیده‌اید که برای زنان بین رنگ گوجه‌ای، آلبالویی، جیگری، اناری، سرخابی تفاوت زیادی وجود دارد اما مردان همه آنها را به یک اسم می‌شناسند؛ قرمز! (البته می‌دانم که هیچ‌وقت در تعریف جوک قوی عمل نکرده‌ام!)
همین یک لطیفه تفاوت میان زنان و مردان را مشخص می‌کند. روان‌شناسان اثبات کرده‌اند که زنان قدرت تشخیص رنگ بیشتری نسبت به مردان دارند. به طور کلی توانایی درک زیبایی و هنر زنان از مردان بیشتر است.
تمرکز
نمی‌توان دقیق گفت که مردان قدرت تمرکز بیشتری دارند یا زنان. اما دانشمندان فهمیده‌اند که بین نوع تمرکز مردان و زنان تفاوتی اساسی وجود دارد.
زنان می‌توانند در آن واحد روی چند فعالیت متمرکز شوند و همه آنها را با هم مدیریت کنند. اما مردان صرفا می‌توانند روی یک فعالیت ذهنی به صورت عمیق متمرکز شوند. درعوض ذهن زنان پراکنده‌تر است و تمرکزشان سطحی‌تر از تمرکز مردان است.
مثلا زنان می‌توانند در عین اینکه رانندگی می‌کنند، با دیگران حرف بزنند، موسیقی اتومبیل را تنظیم کنند و حواسشان به جاده هم باشد. اما مردان حین رانندگی ترجیح می‌دهند روی رانندگی متمرکز شوند و کار دیگری نکنند.
مثال دیگر اینکه زنان موقع مطالعه یک کتاب می‌توانند فرزندان‌شان را هم کنترل کنند و حواسشان به آنها هم باشد و درعین حال برنامه تلویزیونی درحال پخش را هم از دست ندهند. کاری که احتمالا بعید است مردی بتواند از پس آن بربیاید!
آموزش و یادگیری
به خاطر همان دلیلی که بالا از آن حرف زدیم، مردها آموزش‌پذیرتر از زنان هستند. آنها راحت‌تر می‌توانند روی مساله‌ای آموزشی متمرکز شوند و به همین دلیل زودتر آن را یاد می‌گیرند. درصورتیکه زنان به خاطر نداشتن تمرکز کافی نسبت به مردها، سخت‌تر مساله‌ای را آموزش می‌بینند.
ارتباط
شبوه‌های ارتباط گیری مردان و زنان تفاوت‌های اساسی و بنیادینی با هم دارد. مردان بیشتر علاقه دارند در ارتباط‌شان از موضع قدرت رفتار کنند و لحن حرف‌هایشان امری و قاطع است.
آنها در ارتباط با دیگران بیشتر به فکر منافع شخصی خودشان هستند درصورتیکه زنان ملاحظه‌کارتر و صمیمانه‌تر رفتار می‌کنند و هدف‌شان از ارتباط با دیگران شکل‌گیری پایه‌های دوستی و روابط احساسی است.
مواجهه با بحران
زنان می‌بخشند اما فراموش نمی‌کنند، برعکس مردان نمی‌بخشند ولی فراموش می‌کنند. من نمی‌دانم این جمله از چه کسی نقل شده است اما قطعا شخص خردمندی این جمله را در تفاوت احساس مردان و زنان نسبت به اشتباه و خطای دیگران گفته است.
مردان در مواجهه با موقعیت‌هایی که به لحاظ احساسی بحرانی به نظر می‌رسد، بیشتر در لحظه فکر و عمل می‌کنند. وقتی موقعیت برطرف شد و مشکل از بین رفت، مردان هم به طبع فراموش می‌کنند و دیگر به آن فکر نمی‌کنند.
اما سیستم روانی زنان متفاوت عمل می‌کند. آنها تا مدتها بعد از وقوع حادثه هم به آن فکر می‌کنند و تمام احساسات‌شان درگیر آن اتفاق می‌شود.
حافظه
زنان ریزبین‌تر از مردان هستند. مردها بیشتر به کلیات توجه نشان می‌دهند. درصورتیکه زنان دید محیطی قوی‌تری دارند و توجه آنها به جزییات بیشتر است. به همین دلیل زنان حافظه کوتاه‌مدت قوی‌تری نسبت به مردان دارند. چرا که در به خاطر سپردن اطلاعات، از حواس بیشتری استفاده می‌کنند. درعوض مردها حافظه طولانی‌مدت قدرتمندتری نسبت به زنان دارند.
اعتماد به‌نفس و عزت نفس
مطالعات نشان داده است که زنان اعتماد به‌نفس کمتری نسبت به مردان دارند. آنها بیش از اندازه روی جزییات متمرکز می‌شوند و سخت‌گیرتر از مردان هستند. همین مساله باعث می‌شود اعتماد به‌نفس آنها افت کندو معمولا مردان بیشتر از زن‌ها از خودشان راضی هستند.
درمورد عزت نفس هم همین فرمول جاری است. مردان نسبت به زنان عزت نفس بیشتری دارند و راحت‌تر با خودشان کنار می‌آیند.
حالا نوبت شماست. چه تفاوت‌های اساسی میان مردان و زنان می‌شناسید؟ اصلا این تفاوت‌ها را قبول دارید؟ نظرات خودتان را با ما به اشتراک بگذارید.
[su_box title=”در ذهن بهترین‌ها را بخوانید: ” style=”bubbles” box_color=”#a631a8″ radius=”20″]
[su_animate type=”shake” duration=”0.5″]
[/su_animate]
[/su_box]
