خلاصه کتاب سرگذشت ندیمه نوشته مارگارت اتوود

برای مطالعه خلاصه کتاب سرگذشت ندیمه با ما همراه باشید.

مشخصات کتاب

نام اصلی کتاب: (سرگذشت ندیمه) The Handmaid’s tale

نام نویسنده: مارگارت اتوود

تاریخ انتشار: ۱۹۸۵

مترجم: سهیل سمی

ناشر: ققنوس

امتیاز کتاب: ۵ از ۵ (waterstone) 4.1 از ۵ (Good reads)

درباره کتاب سرگذشت ندیمه

مسائل زنان و برابری و نابرابری جنسیتی قدمتی به درازای تاریخ زندگی مدرن دارد. از زمانی که مباحث مربوط به فمینیسم مطرح شده است، آثار ادبی زیادی خلق شده‌اند تا دغدغه زنان را در ایفای نقش در جامعه به تصویر بکشند.

یکی از کتاب‌هایی که توانسته است نام خود را در حوزه آثار مربوط به فمینیسم مطرح کند و با اقبال خوبی از سمت مخاطب هم روبه‌رو شود، کتاب سرگذشت ندیمه نوشته مارگارت اتوود است.

این کتاب موضوعی جالب و البته متفاوت دارد. اولین تفاوت این کتاب با کتاب‌های دیگری که در حوزه مسائل زنان نوشته شده‌اند، آینده نگری آن است. درواقع داستان کتاب در آینده‌ای نامعلوم اتفاق می‌افتد که توان باروری در افراد از بین رفته است و تنها درصد کمی از انسان‌ها می‌توانند بارور و باردار شوند.

مسئله دوم فضای سیاه و پادآرمانشهری کتاب است. درواقع این کتاب درپی به تصویر کشیدن جامعه‌ای سیاه است که طی انقلاب گروهی نامشخص به وجود آمده است.

جامعه‌ای که در آن زنان نقش و ارزشی فراتر از باروری و بارداری ندارند و هیچ‌کس حق ندارد مانند قبل در جامعه ایفای نقش کند.

کتاب سرگذشت ندیمه به علت پرورش و روایت چنین فضایی، توانست توجه طیف بزرگی از مخاطب را به خود جلب کند و به موفقیت قابل توجهی برسد.

خلاصه کتاب سرگذشت ندیمه

همه‌چیز آنقدر سریع اتفاق افتاد که کمتر کسی توانست به درستی از آنچه درجریان است باخبر شود. همه افراد زمانی به خودشان آمدند که درگیر حکومتی متحجر و واپس‌گرایانه شده بودند که نه‌تنها هیچ جایگاهی برای زنان قائل نبود، بلکه آنان را وادار به انجام کارهایی می‌کرد که حتی در مخیله کسی نمی‌گنجید.

در این میان، تمام حقوق شهروندی افراد از آن‌ها سلب می‌شود و هرگونه نافرمانی مجازاتی سنگین به همراه دارد. مجازاتی به سنگینی اعدام و یا کار در اردوگاه‌هایی که چیزی مانند مرگ تدریجی بود.

حکومت گیلیاد، زنانی که توانایی باروری داشتند را در خدمت خانواده‌های حکومتی قرار می‌داد تا برای آن‌ها فرزند بیاورند و به بقای خون سلطنتی در آن‌ها کمک کنند.

به این دسته از زنان ندیمه گفته می‌شد. ندیمه‌ها اسمی از خود نداشتند و به نام خانواده‌هایی که به آن‌ها فرستاده می‌شدند نام می‌گرفتند.

داستان از زبان یکی از این ندیمه‌ها روایت می‌شود. ندیمه‌ای به نام جون آزبورن که حالا به خاطر خانواده‌ای که در آن قرار داشت، آف فرد نامیده می‌شد.

جون طی حادثه‌ای هنگام فرار از گیلیاد دستگیر می‌شود و همسر و فرزند او از او جدا می‌شوند. جون شخصیت سرکش و اصلاح‌طلب داستان، به‌صورت زیرزمینی با شبکه‌ای از ندیمه‌ها ارتباط برقرار می‌کند که زمینه شکل‌گیری ماجراهای بعدی کتاب را شکل می‌دهند.

نقد کتاب سرگذشت ندیمه

کتاب سرگذشت ندیمه کتابی متفاوت و جسورانه است. مارگارت اتوود دست روی موضوعی گذاشته است که درعین حساسیت، مدعیان زیادی دارد. اما اتوود توانسته است به خوبی از پس پرداخت و ساخت این داستان بربیاید.

او بی‌پروا و جسورانه از موضوعی حرف زده است که می‌تواند برای هر جامعه و هر زنی اتفاق بیفتد. نقش زنان در جامعه و اهمیت شان و کرامت زنان، مهم‌ترین مفهوم مستتر در کتاب سرگذشت ندیمه است.

مفهومی که اتوود به وضوح آن را برای مخاطب جا انداخته است و خوانندگان را به فکر وا داشته است. اگر روزی چنین اتفاقی برای جامعه‌ای بیفتد چه خواهد شد؟ این مهم‌ترین سوالی است که هر خواننده پس از خواندن این کتاب از خود خواهد پرسید.

کنش‌گری مسئولانه و به رسمیت شناختن کرامت انسانی و حقوق شهروندی، وظیفه‌ای است که همه شهروندان یک جامعه باید به آن پایبند باشند. اگر بعد از خواندن این کتاب به چنین پیامی فکر کردید، یعنی توانسته‌اید به خوبی هدف اتوود را از روایت چنین داستانی درک کنید.

درباره مارگارت اتوود

اتوود در اونتاریوی کانادا متولد شد. او یکی از سرشناس‌ترین نویسندگان و فعالین فمنیسم در کانادا محسوب می‌شود. اکثر منتقدان اتوود را با دو اثر معروفش یعنی سرگذشت ندیمه و آدمکش کور می‌شناسند.

مارگارت اتوود کتاب سرگذشت ندیمه را در سال‌های جنگ سرد و در آلمان غربی به نگارش درآورد. این کتاب در زمان خود اثری جسورانه محسوب می‌شده است و همین مسئله باعث تمایز این اثر از سایر کتاب‌های هم رده خود شده است.

اتوود علاوه بر نویسندگی فعالیت‌های دیگری هم دارد. از جمله فعالیت در حوزه فمنیسم و حقوق زنان و همچنین تشویق، تقویت و آموزش نویسندگان جوان.

اتوود شاعر زبردستی هم محسوب میشود. او یک بار برای دفتر اشعارش، توانست برنده مدال ای جی. پرات شود. او در دانشگاه در رشته ادبیات زبان انگلیسی، زبان فرانسه و فلسفه تحصیل کرده است.

آدمکش کور، عروس فریبکار، اوریکس و کریک، گریس دیگر و چشم گربه از دیگر آثار داستانی اتوود هستند.

حواشی و جوایز کتاب سرگذشت ندیمه

مهم‌ترین جایزه‌ای که اتوود برای کتاب سرگذشت ندیمه موفق به کسب آن شده است، جایزه آرتور سی‌کلارک بوده است. این جایزه به افتخار سی.کلارک نویسنده معروف داستان‌های علمی تخیلی به برترین آثار این ژانر اهدا می‌شود.

هرچند هرگز اتوود به اینکه سرگذشت ندیمه اثری علمی تخیلی است اعتقاد نداشته است. به‌هرحال جایزه ادبی آرتور سی.کلارک یکی از درخشان‌ترین جوایزی است که اتوود موفق به کسب آن شده است.

همچنین این کتاب موفق به اخذ جایزه گاورنر جنرال در بخش آثار انگلیسی شده است.

یکی از مهم‌ترین حواشی سال‌های اخیر کتاب سرگذشت ندیمه سریالی است که پخش آن در سه سال اخیر از سوی شبکه هولو شروع شده است و توانسته مخاطب زیادی را به خود جلب کند.

 

 

این کتاب مناسب چه کسانی است؟

اگر دغدغه شما هم مسائل اجتماعی زنان و حقوق و آزادی‌های شهروندی است، احتمالا کتاب سرگذشت ندیمه بتواند توجه شما را به خود جلب کند. اگر دوست دارید کتابی بخوانید که در خلال فضای سیاهی که به تصویر می‌کشد، تلنگری عمیق به شما بزند، خواندن این کتاب را از دست ندهید.

البته از همین حالا به شما هشدار می‌دهم که برخلاف ظواهر امر، در این کتاب خبری از افت‌وخیزهای هیجانی و ریتم تند نخواهد بود. همه‌چیز همانطور است که باید باشد. فضایی سیاه و تصویری ملال‌آور و غم‌انگیز از جامعه‌ای که شهروندان آن از ساده‌ترین حقوق خود هم محروم هستند.

این کتاب مخصوص کسانی است که دوست دارند اثری متفاوت و البته تکان‌دهنده در ژانر اجتماعی بخوانند.

بخش‌هایی از کتاب سرگذشت ندیمه

• در کنار دروازه اصلی شش جسد دیگر آویزانند، حلق‌آویز، دستانی که از جلو بسته شده و سرهایی در کیسه‌های سفید که کج شده و روی شانه‌هایشان افتاده است. احتمالا اوایل صبح امروز مراسم پاکسازی مردان انجام شده است.
• صدای ناقوس‌ها را نشنیدم. شاید به صدایشان خو کرده‌ام و دیگر نمی‌شنومشانآیا می‌داند که من این‌جا هستم، زنده‌ام، به او فکر می‌کنم؟ مجبورم همین‌طور فکر کنم. آدمِ در تنگنا مجبور است هر چیز امیدوارکننده‌ای را باور کند. دیگر به ارتباط ذهنی عقیده دارم، ارتعاشات اثیری و این جور خزعبلات.
• پیش از این هرگز چنین چیزهایی را باور نداشتم. اتفاقاتی افتاده بود، اما چند هفته بود که بلاتکلیف مانده بودیم. روزنامه‌ها سانسور می‌شدند. بعضی‌هایشان بسته شدند.
  می‌گفتند به دلایل امنیتی است. پست‌های ایست و بازرسی دایر شدند، و کارت‌های شناسایی. همه با این وضع موافق بودند، چون معلوم بود که نمی‌توان با اتکای به خود به اندازه کافی محتاط بود. می‌گفتند انتخابات جدیدی برگزار خواهد شد، اما تدارک و تمهید این کار به مدتی وقت نیاز دارد.
• حال نوبت به بخش اصلی می‌رسد. بیست فرشته که تازه از جبهه‌های جنگ بازگشته و تازه مدال گرفته‌اند، به همراه سرباز افتخاری وارد می‌شوند و قدم‌رو به وسط محوطه می‌آیند.
  خبردار! آزاد! و حال بیست دختر با روبنده‌هایشان، سر تا پا سفیدپوش، خجولانه پیش می‌آیند، مادرانشان آرنج‌هایشان را گرفته و همراهیشان می‌کنند. این روزها نه پدران، که مادران دخترهای خود را شوهر می‌دهند و مقدمات ازدواجشان را فراهم می‌کنند.
  ترتیب ازدواجشان داده می‌شود. سال‌هاست که این دختران اجازه نداشته‌اند حتی یک لحظه با مردی تنها بمانند، اما ما نیز سال‌هاست که به همین منوال زندگی می‌کنیم.