فهرست مطالب
اگر اغلب وقتی در حالت بیداری احساس خستگی در پاها میکنید، ممکن است زمان آن باشد که سلامت قلب و عروقتان را بررسی و تناسب اندام عضلانی خود را ارزیابی کنید.
پاهای خسته در واقع میتوانند نشانهای از چندین بیماری باشند، اما به طور معمول احساس ناشی از کاهش جریان خون از پاها به قلب یا ضعیف شدن تدریجی عضلات ساق پا ایجاد میشود.
بالا رفتن سن و پیر شدن را میتوان برای هر دو مشکل مقصر دانست، اما برای همه موارد صادق نیست! قبل از اینکه به دلایل احساس خستگی در پاها بپردازیم، با یک نگاه دقیقتر به نحوه عملکرد پاهایمان شروع میکنیم؛ با ذهن همراه باشید.
دلایل احساس خستگی در پاها
در زیر یک به یک در مورد علل خسته شدن پاها صحبت میکنیم، ضروری است هر یک از این موارد را در خاطر ثبت کنید:
احساس خستگی در پاها به دلیل نارسایی مزمن وریدی
خون شما از طریق قلب به اندامها و عضلات دیگر از طریق شبکه شریانها منتقل میشود. در مسیر بازگشت به قلب و ریهها ، خون از طریق رگها عبور میکند تا اکسیژن دریافت کند و سفر مجدد را آغاز کند. انتقال خون از پاها میتواند برای برخی افراد چالشبرانگیز باشد.
رگها دارای دریچههای یک طرفه برای نگه داشتن خون در قلب هستند. افرادی که فعالیت کمی دارند و زمان زیادی را بر روی زمین مینشینند یا روی پا میایستند، خطرات بیشتری از مشکل گردش خون به نام نارسایی مزمن وریدی (CVI) دارند.
افزایش سن، چاقی، سیگار کشیدن، بارداری، واریس و لخته شدن خون در پا (ترومبوز ورید عمقی یاDVT )، همه اینها فاکتورهای خطر CVI هستند.
نارسایی مزمن وریدی میتواند باعث علائم بیشماری از جمله خستگی در پاها شود. اما رگهای ضعیف نیز میتوانند باعث تورم در ساق پا، ایجاد رگهای واریسی جدید و تغییر در پوست پا شوند. پاهای شما میتوانند خارش و پوسته پوسته شدن را نیز تجربه کنند.
[su_box title=”همچنین بخوانید: ” style=”bubbles” box_color=”#a631a8″ radius=”20″]
[su_animate type=”shake” duration=”0.5″]
[/su_animate]
[/su_box]
اگر تورم خیلی بد شود، رگهای خونی ریز به نام مویرگ در پاهای شما میتوانند به اصطلاح بترکند و باعث ایجاد کبودی در پاها شوند. اگر DVT تشخیص داده شود، شما در معرض خطر لخته شدن خون به ریههای خود هستید، جایی که میتواند در یک شریان ریوی قرار گیرد و بر سلامتی هر دو ریه و قلب شما تأثیر بگذارد.
اگر فکر میکنید خستگی پا ممکن است مشکل گردش خونتان باشد، به خصوص اگر متوجه رگهای واریسی از زیر پوست میشوید، به پزشک یا یک متخصص عروق مراجعه کنید. وریدهای واریس با روشهای سرپایی قابل درمان هستند.
جاناتان وان، متخصص برجسته عروق دانشگاه سینسیناتی میگوید: «رگهای واریسی باعث ایجاد علائم تورم، درد و خستگی در پاها میشوند و در طولانی مدت اگر بدون مراقبت باقی بمانند، برخی از این موارد حتی میتوانند در صورت عدم درمان و شدت یافتن مشکل، زخم پوستی ایجاد کنند.
احساس خستگی در پاها به دلیل شریان محیطی
اگر پاهای خسته شما درد نیز میکنند، باید توجه داشته باشید که چه موقع شروع به صدمه میکنند. اگر راه رفتن یا بالا رفتن از پلهها باعث درد پاها شود، اما استراحت درد را از بین ببرد، ممکن است شما یک بیماری به نام بیماری شریان محیطی (PAD) داشته باشید.
این بیماری هنگامی ایجاد میشود که شریانهای پاها باریک باشند، به دلیل ایجاد پلاک! هنگامی که هر یک از ماهیچهها به اندازه نیاز خون اکسیژن رسانی نکنند و تا زمانی که جریان خون به شرایط نرمال بازگردد یا تا زمانی که تقاضای خون با استراحت کاهش یابد، پاها دچار درد می شوند.
اما شریان محیطی ممکن است موضوعی طولانی مدت باشد. همچنین ممکن است نشانهای از نوعی بیماری قلبی باشد. ایجاد پلاک در یک شریان نشان میدهد که ممکن است انسداد مشابهی در سایر شریانها وجود داشته باشد، از جمله در قلب (عروق کرونر).
متخصصین قلب میگویند: «درد پا مانند درد کمر است که میلیونها نفر از آن رنج میبرند. بیشتر افراد تصور میکنند که تمام درد پا مربوط به اسکلت عضلانی یا عصبی است، اما مردم باید بدانند که بعضی از انواع درد پا میتوانند اولین نشانه بیماری قلبی باشند.»
عوامل خطرساز بیماری قلبی شامل کلسترول بالا، فشار خون بالا، دیابت، بیماری کلیوی، چاقی، سیگار کشیدن، سبک زندگی بیتحرک و سابقه خانوادگی ارثی با مشکلات قلبی است.
اگر علائم دیگری جز احساس خستگی در پاها ندارید، به یک نشانه از نظر جسمی رجوع کنید و حتما علائم خود را در مورد پاهای خسته خود با پزشک به اشتراک بگذارید.
فشار خون در پاهای شما قابل بررسی است و آزمایشهای تصویربرداری مانند سونوگرافی میتوانند سرنخهایی در مورد چگونگی جریان خون در شریانها و رگهای پاهای شما نشان دهند.
احساس خستگی در پاها به دلیل نیروی عضلانی
اگر جریان خون مسئلهای نباشد، ممکن است خستگی پاهای شما به دلیل عضلات خسته باشد. اصطلاح بالینی برای تضعیف قدرت ماهیچهها سارکوپنی (کمماهیچگی) است و در واقع چیزی است که همه ما با بالغ شدن آن را تجربه میکنیم. با شروع سنین ۳۰ سال، توده عضلانی کمتر میشود. تراکم استخوان با افزایش سن نیز کاهش مییابد.
در زنان، تغییرات هورمونی ناشی از یائسگی نیز باعث میشود استخوانها حتی در پاییز دچار شکستگی شوند. هم زنان و هم مردان بعد از ۵۰ سالگی شاهد تسریع در از دست دادن توده عضلانی و ضعف عضلات هستند.
حتی اگر شما به عنوان یک مربی بدنساز برنامهریزی شغلی ندارید، از دست دادن توده عضلانی باید یک نگرانی باشد. ماهیچههای ضعیف و خسته میتوانند توانایی شما را برای فعال بودن و لذت بردن از فعالیتهایی مانند تنیس، رقصیدن، پیادهروی و موارد دیگر محدود کنند. ضعیف شدن نیز میتواند بر عملکرد و فعالیت روزانه شما تأثیر بگذارد.
خوشبختانه، سارکوپنی و کاهش تراکم استخوان غالباً با تمرینات ساده قابل مقابله هستند. پیادهروی (مخصوصاً از پلهها بالا و پایین رفتن) و انجام شنا (Push-Up) یا سایر تمرینات مقاومتی میتوانند به شما در حفظ توده عضلانی کمک کنند.
اگرچه ممکن است ضد انعطافپذیر به نظر برسد، اما پاهای شما میتوانند بعد از هیچ فعالیتی احساس خستگی بیشتری نسبت به بعد از یک تمرین خوب داشته باشند.
یک سبک زندگی بیتحرک فقط به از دست رفتن عادی عضلات وابسته به سن کمک میکند. فعالیت بدنی باعث افزایش حرکت خون، اکسیژن و گلوکز به عضلات ساق پا میشود. اجبار ورزشی برای شما فواید ضد پیری دارد.
حتی بیماران مبتلا به نارسایی قلبی میتوانند بخشی از احساس خستگی در پاها را با ورزش از دست بدهند. قلب ضعیف شده میتواند هر فعالیت ورزشی را دشوار کند. کاهش عملکرد پمپاژ ناشی از نارسایی قلبی به معنای جریان خون کمتر در پاها، افزایش احساس خستگی و ضعف است.
با این حال، یک مطالعه توسط پزشکان در دانشگاه لیدز در انگلستان نشان میدهد که متخصصان نارسایی قلبی نه تنها با حفظ سلامت قلب بلکه در بهبود قدرت پاها نیز با بیماران خود کار میکنند. این کار را میتوان با فعالیت گرم کردن قبل از انجام هر نوع ورزش مربوط به پاها انجام داد.
متخصصان میگویند: «بسیاری از بیماران با نارسایی مزمن قلبی از خستگی پا هنگام ورزش شکایت دارند و این میتواند مانع از فعال شدن آنها شود.مطالعه ما نشان میدهد که با گرم کردن صحیح بدن، بیماران میتوانند اکسیژنرسانی و عملکرد عضلات ساق پای خود را بهبود بخشند، که در تقویت تحمل و مقاومت ورزشی مفید خواهد بود.»
پاهای خسته را از خواب بیدار کنید
[su_note note_color=”#a631a8″ radius=”10″ class=””]
اگر به تنهایی سعی کردهاید با ورزش، استراحت یا هر روش درمانی ممکن دیگر احساس خستگی در پاها را احیا کرده و متوجه شوید که هنوز هم کمی درد دارید، به زودی به پزشک مراجعه کنید. ممکن است اکنون به نظر یک مسئله جدی به نظر نرسد، اما اگر شما و پزشکتان میتوانید مشکل را تشخیص دهید، ممکن است خیلی زود قدمهای مثبتی به سمت احساس بهتر بردارید.
[/su_note]