فهرست مطالب
در زمانی که استفاده از نرم افزارهای کامپیوتر به گستردگی الان نبود ، برنامه نویسان این نرم افزارها و شرکت‌های استارتاپی که در صدد عملی کردن ایده‌هایشان بودند. در عرضه نرم‌افزارهایشان دچار مشکل می‌شدند. تفکر چابک یا همان تفکر اجایل راهکاری بود که پس از شکست‌های فراوان در این حوزه توسط برخی متخصصین نرم‌افزار ارائه شد.
شرکت‌های نرم‌افزاری تمرکز و انرژی بسیاری روی خلق ایده‌ها میگذاشتند اما وقتی محصولاتشان را برای استفاده سایر افراد عرضه می‌کردند ، مشتریان استقبال چندانی نمیکردند چرا که این نرم‌افزارها نیازهایشان را برطرف نمی‌کرد. علت این شکست ها این بود که مدیران شرکت‌ها توجه چندانی به رضایت مشتریان نداشتند.
شکست ، مقدمه تفکر چابک
بر اساس بررسی‌هایی که قبل از پدید آمدن تفکر چابک صورت گرفته بود محققین دریافتند که در حدود نیمی از پروژه‌های نرم افزاری منجر به شکست می‌شوند. علت این شکست‌ها عبارت بودند از:
- کیفیت نرم‌افزارها مورد قبول نبودند.
- تولیدکنندگان ارتباط نزدیکی با مشتریان نداشتند.
- نیازمندی‌های مشتریان به صورت درست شناسایی نمی‌شدند.
- نرم‌افزارها به درستی تست نمی‌شدند.
- زمان‌بندی صحیحی وجود نداشت.
تفکر چابک چیست ؟
تفکر چابک، برخی اصول و قواعد و ارزش‌هایی است که در حوزه نرم‌افزارها تعیین شده تا محصول نهایی ،کارآمد بوده و رضایت مشتری را در پی داشته باشد. قطعا به دنبال رضایت مشتریان، نیروهای انسانیِ با انگیزه نیز ساخته می‌شوند.
این بیانیه تفکر چابک ابتدا در حد تئوری بود و هیچ راهی برای عملی کردن آن وجود نداشت. تا این که متدهایی مطرح شدند که اصول و ارزش‌های تفکر چابک را جامه‌ی عمل میپوشانند.
در تفکرچابک، مشتری مهمترین عنصر است. چرا که هدف از فرایند پروژه برطرف کردن نیازهای او است. به همین علت هم تنها کسی که میتواند تمام نیازهای پروژه را استخراج کند خود مشتری است.
مشکل عدم شناسایی درست نیازمندی‌ها از طریق پرداختن به تمام انتظاراتی که مشتری از نرم افزار دارد و قرار گرفتن آن‌ها به عنوان یک ویژگی در نرم افزار توسط تیم توسعه ، برطرف میشود.
همانطور که گفته شد تفکر چابک یا agile دارای متدهای گوناگونی است. در ادامه به بررسی این متدها خواهیم پرداخت.
استارتاپ چیست؟ آموزش راه اندازی استارتاپ
ستارتاپ از آن واژه‌هایی است که این روزها زیاد به گوشمان می‌خورد. اما شاید برایتان سوال باشد که اصلا ماهیت دقیق آن چیست و چطور میشود یک استارتاپ راه‌اندازی کرد.
اسکرام، رایج ترین متد تفکر چابک
یکی از رایج‌ترین و پرطرفدارترین متدهای تفکر چابک ، اسکرام است. این متد، رابطه‌ای دو طرفه میان مشتری و شرکت برقرار میکند؛ به این صورت که متخصصین شرکت در دوره‌های زمانی مشخصی به بررسی خروجی نرم افزار پرداخته و بازخوردهای مشتری و سایر ذی نفعان را دریافت می‌کنند.
سپس پروژه را با توجه به این بازخوردها بهبود می‌بخشند. با تداوم این روند همواره رضایت مشتری حاصل خواهد شد.
یکی از مشکلاتی که همواره در زمینه تولید نرم افزارها وجود داشت این بود که شرکتی به مدت طولانی، زمان و هزینه بسیاری برای تولید یک نرم افزار صرف میکرد و در نهایت مشتری آن را نمیپسندید.
اما با عملی کردن تفکر چابک از طریق متدهایی مثل اسکرام ، شرکت و مشتری همواره با یکدیگر در ارتباط اند. نظرات مشتری به صورت مستقیم دریافت شده و پروژه بر اساس آن طرح ریزی میشود. این روند میتواند از نارضایتی نهایی و به هدر رفتن تلاش‌های تیم پروژه جلوگیری کند.
این روش میتواند علاوه بر صنعت نرم‌افزار در سایر صنایع نیز تحولات بزرگی را ایجاد کند. ارتباط با مشتری و در نظر گرفتن نیازهای او و همچنین خلق یک زنجیره ارزش میتواند برای هر کسب و کاری موثر واقع شود.
در مدیریت پروژه‌های گوناگون ارتباط مداوم با مشتری و دریافت بازخوردها ، در نظر گرفتن نیازهای او و قراردادن آن‌ها در لیست وظایفی که باید انجام شود در نهایت منجر به رضایت هرچه بیشتر مشتری خواهد شد.
کانبان ، روشی برای توزیع یکسان کارها
کسانی که از نرم افزارهای مدیریت پروژه استفاده کرده‌اند با مفهوم کانبان آشنا هستند حتی اگر خودشان ندانند. روش کانبان یک روش مدیریت ژاپنی است که در آن از کارت‌هایی برای دسته بندی کارها استفاده میشود.
هر یک از این کارها در یکی از سه ستونی که وضعیت وظایف را مشخص میکند قرار میگیرند. این سه ستون عبارتند از :
- برای انجام گیری ( to do )
- در حال انجام گیری ( doing )
- انجام شده ( done )
از این طریق می‌توان به سادگی تمامی وظایف پروژه را دسته بندی کرد.
مدیریت پروژه چیست و چگونه اجرا میشود
مدیریت پروژه به ما کمک میکند روش کار خود را اصولی کرده و با نظم پیش ببریم. اما مدیریت پروژه چگونه است؟
اصول ۱۲ گانه تفکر چابک
متخصصینی که در سال ۲۰۰۱ تفکر چابک را تدوین کردند ۱۲ اصل را برای آن قرار دادند که این اصول بر مبنای ارزش های این تفکر ارائه شده است.
- رضایت مشتری و زمان بندی صحیح برای ارائه خدمت
- توجه به نیازهای مشتری و برنامه ریزی برای رفع آن حتی در اواخر فرایند توسعه محصول یا خدمات
- تحویل محصول قابل استفاده در بازه های زمانی از پیش تعیین شده
- ارتباط مداوم مشتری و توسعه دهندگان به صورت روزانه در جهت بهینه سازی فرایند توسعه محصول یا خدمت
- توجه و دقت در انتخاب نیروی انسانی با انگیزه و قرار دادن امکانات مورد نیاز در اختیار آن‌ها
- ایجاد ارتباط چهره به چهره میان اعضای تیم برای به حداکثر رساندن تاثیر این ارتباطات
- استفاده از محصول قابل استفاده در هر دوره برای سنجش میزان پیشرفت
- تفکر چابک با تکیه بر مفاهیم توسعه پایدار طرح ریزی شده است. به همین علت لازم است سرعت پیشرفت توسعه محصول در حد مشخصی حفظ شود.
- افزایش کیفیت تولید با توجه به برتری فنی و طراحی مناسب
- استفاده از ساده ترین راه برای رسیدن به نتیجه مطلوب و دوری از اتلاف زمان و هزینه برای برطرف کردن مشکلات احتمالی
- بهره مندی از سیستم مدیریت خود سازمان ده که بیان میکند ” هر فرد بر کار کل تیم اثر میگذارد.”
- با تحلیل و ارزیابی فرایند بهبود مستمر در بازه‌های زمانی کوتاه، تیم درمی‌یابد که چگونه به پیشرفت‌هایش دست یافته و این روند را در آینده نیز به کار میگیرد.
آیا تفکر چابک برای ما مناسب است ؟
استفاده از تفکر چابک معمولا نتایج سودمندی را برای کسب و کار ما در پی خواهد داشت. اما گاهی اوقات به کار نگرفتن آن ممکن است هزینه های جبران ناپذیری را برای ما در پی داشته باشد.
پس اگر به تازگی در فضای کاری جدیدی وارد شده اید و یا قصد انجام پروژه‌ای را دارید که پیش از آن موارد مشابه به آن را انجام نداده‌اید، حتما استفاده از اصول تفکر چابک و متدهای آن را در دستور کار خود قرار دهید.
با بهره گیری از تفکر چابک یا همان تفکر اجایل از هدر رفتن زمان و هزینه جلوگیری شده و اشتباهات پروژه به حداقل می‌رسد.
همچنین اگر کسب و کار شما با ارتباط مداوم با مشتری در آمیخته است بهره مندی از مزایای تفکر چابک می تواند رضایت مشتری و انگیزه هر چه بیشتر کارکنان شرکت را در پی داشته باشد.
جایگاه تفکر چابک در جهان امروز
این روزها جهان ما در حال خروج هر چه سریع‌تر از وضعیت انحصار است. وجود تولید کننده‌ها و ارائه دهندگان خدمات که روز به روز در حال افزایش هستند منجر به ایجاد یک بازار رقابتی گسترده شده است.
همچنین نوآوری‌ها ، رشد سرسام‌آور تکنولوژی و روش‌های مدیریتی شرکت‌هایی که همسو با مسیر خود نباشند را زیر پا له می‌کنند.
در ابتدای ظهور تفکر چابک بعضی شرکت‌های بزرگ در مقابل آن مقاومت کردند. اما با مشاهده نتایج به کار گیری این تفکر در شرکت‌های کوچکتر آن‌ها هم ناچار شدند خود را با آن وفق دهند.
در حال حاضر بسیاری از شرکت‌های بزرگ از جمله مایکروسافت و گوگل هم معتقدند که در بازار رقابتی این روزها راهی جز بهره مندی از تفکر چابک و همگامی با تغییرات وجود ندارد.
شرکت‌های بسیاری بوده‌اند که با مقاومت در برابر چابکی و سرعت رشد دنیای امروز محکوم به شکست شده اند و بازار خود را دو دستی به سایر شرکت‌هایی تقدیم کرده‌اند که همگام با رشد و توسعه جهان گام برداشته‌اند.
سخن پایانی
تفکر چابک ابتدا برای بهینه سازی فرایند ارائه نرم افزارهای کامپیوتری و کسب رضایت مشتریان شرکت‌های برنامه نویسی ایجاد شد.
اما امروزه از مفاهیم و دست‌آوردهای آن می‌توان در بسیاری از کسب و کارها بهره مند شد. هر صنعتی که با پیشرفت و توسعه محصولات یا خدمات خود در پی رضایت هرچه بیشتر مشتریان و ایجاد یک زنجیره ارزش برای رسیدن به مزیت رقابتی برای بنگاه خود باشد می تواند تفکر چابک را به کار گیرد.
